Συνέντευξη Πατριάρχη Σερβίας Παύλου

Παύλος, ο άγιος πατριάρχης των Σέρβων

Τα παρακάτω έχουν κάνει το γύρω της μπλογκόσφαιρας και θα τα βρείτε σε πάρα πολλούς ιστότοπους. Εμείς τα παίρνουμε π.χ. από εδώ, ενώ αναφέρεται πιο κάτω και η προγενέστερη πηγή. 
Κάτι που μας εκπλήσσει είναι ότι, ενώ καταβάλλεται τεράστια προσπάθεια "καλύτερης γνωριμίας" και αλληλοκατανόησης με τη γείτονα Τουρκία, κανείς δεν προτρέπει τον ελληνικό λαό να γνωρίσει καλύτερα και να κατανοήσει τους ορθόδοξους λαούς των Βαλκανίων, με τους οποίους μας ενώνουν εκατοντάδες άγιοι (αν όχι χιλιάδες), καθώς και πολλά κοινά στοιχεία στον πολιτισμό, την ιστορία και τη νοοτροπία (άσχετα αν υπήρξαν και συγκρούσεις ανάμεσά μας -θα έλεγα όχι χειρότερες απ' όσες με τους Τούρκους) και υπάρχουν τόσες γέφυρες κοινής πορείας, αλλά στην ουσία τους αγνοούμε εντελώς! Γιατί δε γίνεται μια απόπειρα τέτοιου τύπου;

Ας γνωρισούμε καλύτερα λοιπόν, ανεβάζονας μερικά ποστάκια στην ενότητα Ορθόδοξα Βαλκάνια.
 

Από τη ζωή του μακαριστού Πατριάρχη Σερβίας Παύλου

«Εάν μπορούσα να προφθάσω, μάρτυς μου ο αναστάς Θεός, θα στεκόμουν ενώπιον των ναών, των νοσοκομείων και ενώπιον των πολυτελών χώρων για τις δεξιώσεις και τις επιδείξεις μόδας, και προσωπικά θα ζητούσα ελεημοσύνη για τα δοκιμαζόμενα αδέλφια και παιδιά μας. Ο κάθε από εμάς θα έπρεπε, με ενεργό τρόπο, να ντροπιάση όλες εκείνες τις επιδεικτικές πλεονεξίες, οι οποίες υπάρχουν σε τόσους δημοσίους χώρους, και όχι μόνο απλώς να σκανδαλιζόμεθα και να απελπιζώμεθα, επειδή η αναισχυντία κυριάρχησε γύρω μας».

1. Λόγοι και συμβάντα
 
Η μοναχική υπόσχεση της ακτημοσύνης
 
Τελειώνοντας η συνεδρίαση της Σερβικής Συνόδου στο Βελιγράδι, ο πατριάρχης Παύλος ξεκίνησε κατά τη συνήθεια του να πάει στον εσπερινό στον Καθεδρικό Ναό. Βγαίνοντας είδε στο πάρκινγκ ένα πλήθος από πολυτελή μαύρα αυτοκίνητα και ρώτησε: "Σε ποιόν ανήκουν αυτά τα αυτοκίνητα;" "Είναι των Επισκόπων που ήρθαν για τη σύνοδο μακαριώτατε", του απάντησε ένας Ιερέας που τον συνόδευε. "Ω, ο Θεός να τους φυλάει. Με τι θα κυκλοφορούσαν άραγε εάν δεν είχαν δώσει τη μοναχική υπόσχεση της ακτημοσύνης;"
 
Ο καθένας βλέπει ότι θέλει
 
Ο διάκονος που συνόδευε τον πατριάρχη στις εξόδους του στο Βελιγράδι διηγείται για το μάθημα που πήρε από αυτόν μια φορά που πήγαιναν στην Εκκλησία Μπάνοβο Μπρντο. "Με τι θα πάμε, με το αυτοκίνητο;" ρώτησε ο διάκονος. "Όχι, με το λεοφωρειο!", απάντησε κατηγορηματικά ο Πατριάρχης. "Μα το λεωφορείο είναι πάντα γεμάτο και η ζέστη είναι αποπνιχτική. Και δεν είναι και κοντά". "Έτσι θα πάμε" του λέει κοφτά ο πατριάρχης. "Μακαριώτατε", προσπαθούσε να τον πείσει ο διάκονος, "είναι καλοκαίρι ο κόσμος πηγαίνει για μπάνιο στο νησάκι Τσιγκάλια και οι πιο πολλοί είναι ημίγυμνοι, δεν είναι σωστό…". "Πάτερ" του λέει ήσυχα ο πατριάρχης, "ο καθένας βλέπει ό,τι θέλει!"

Αύξηση; Για ποιόν λόγο;
 
Ο πατριάρχης αρνούνταν πολλές φορές να πάρει και το μισθό του και αρκούνταν στη σύνταξη που είχε ως πρώην Επίσκοπος Ράσκα και Πρίζρεν. Τα ρούχα του και τα παπούτσια του τα διόρθωνε μόνος… Του έμεναν και χρήματα από τη μικρή του σύνταξη τα οποία έδινε στους φτωχούς και σε άλλες αγαθοεργίες. Διηγούνται κάποιοι ότι όταν οι ιεράρχες ζήτησαν το 1962 αύξηση μισθών ο Παύλος επίσκοπος τότε, είπε έκπληκτος: «Γιατί να γίνει αύξηση αφού δε μπορούμε να ξοδέψουμε ούτε αυτά που έχουμε;»
 
Πολυτέλεια
 
Οι κάτοικοι του Βελιγραδίου συναντούσαν συχνά τον Πατριάρχη Παύλο στο δρόμο, στο τραμ ή στο λεωφορείο μια φορά ενώ περπατούσε επί της λεωφόρου Πέτρος ο Α΄ κατευθυνόμενος προς το πατριαρχείο σταμάτησε δίπλα του μια Μερσεντές, τελευταίο μοντέλο. Στο τιμόνι ήταν ο Ιερέας μιας πλούσιας βελιγραδινής ενορίας. "Μακαριώτατε, παρακαλώ επιτρέψτε μου να σας πάω όπου επιθυμείτε" του λέει περιποιητικά. Ο πατριάρχης μόλις ανέβηκε ρώτησε: "Πατέρα, ποιανού είναι αυτό το πολυτελές αυτοκίνητο;" "Δικό μου μακαριώτατε!" "Σταμάτα αμέσως!" τον διέταξε ο πατριάρχης.Κατέβηκε έκανε ταπεινά το σημείο του σταυρού, τον ευλόγησε και του είπε: "O Θεός να σε προστατεύει!"

Άρθρο του Jovan Janjic από την εφημεριδά ‘’Nasa Rec’’772/13-2-2004 Η φώτο είναι από το www. Eph. Md., αναδημοσίευση από: http: //proskynitis. Blogspot. Com/2009/11/blogpost_16. Html

***

2. Πατριάρχης Σερβίας Παύλος : «Να ένας Άγιος που περπατά στη Γη!»

«Μόνον Συ, Κύριε, γνωρίζεις τι χρειάζεται εις ημάς» (η προσευχή του Πατριάρχου Σερβίας Παύλου).

Από το αδύναμο αγοράκι, διά το οποίον άναβαν κερί νομίζοντες ότι απέθανε και το οποίον εις το μάθημα των θρησκευτικών βαθμολογείτο διά του 2, έγινε είς [=ένας] των μεγαλυτέρων πνευματικών της εποχής του.
Μετά από 22 ώρας αεροπορικού ταξιδιού επιστρέφων εκ της Αυστραλίας μεταβαίνει κατ’ ευθείαν εις την αγρυπνία εις τον Μητροπολιτικό Ναόν του Βελιγραδίου, έπειτα επί δύο ώρας επιδιορθώνει το ταλαιπωρημένο ράσο του, δια να ξεκινήσει, το πρωί κατά τας 6 μετά την τέλεση της θείας Λειτουργίας, δια την Μόσχα, όπου ο Ρώσος Πατριάρχης Αλέξιος Β΄ θα τον ερώτηση, εάν εν τω μεταξύ, πρόφθασε να επισκεφθεί την Ν. Ζηλανδία.
Ευρισκόμενος εις την Αμερική εις την Αποστολή δια την επιστροφή και επανένωση των αποσχισθεισών επαρχιών της Ορθοδόξου Σερβικής Εκκλησίας εις την Αμερική με την μητρική Εκκλησία της Σερβίας, το θέρος του 1992, προτού αναχώρηση από το Λος Άντζελες δια το Σικάγο, η Αγιότης ο Πατριάρχης των Σέρβων Παύλος σήκωσε το ράσο του και εισήλθεν εις τα νερά του Ειρηνικού. Παρέμεινε εις την στάση αυτήν επ’ ολίγον ατενίζων εις το βάθος και το ύψος του ορίζοντος, οφθαλμοφανώς προσευχόμενος· έσκυψε και από τον βυθόν έλαβε δύο λευκά πετραδάκια, τα φίλησε και τα έβαλε εις την τσέπη του.
Έπειτα σημείωσε το σχήμα του Σταυρού εις το σώμα του και επορεύθη προς το αυτοκίνητο, το οποίον τον ανέμενε εις μικράν απόστασιν. Είς εκ των πρακτόρων του FΒΙ, οι οποίοι τον επέβλεπαν, πλησίασε, γονάτισε και ησπάσθη την χείρα του Σέρβου Πατριάρχου αναφωνών: «Να, ένας άγιος που περπατά στη γη»!
Τα ίδια λόγια την εποχή εκείνη θα ηδύναντο να ακουσθούν και εις την Σερβία υπό των ανθρώπων, οι οποίοι παρακολουθούν τας τελετουργίας του, αλλά και υπό όσων τον συναντούν εις τας οδούς του Βελιγραδίου, καθώς με το «μπαστουνάκι» του μετέβαινε εις την αγορά ή εις κάποιον σύναξιν ή εις κάποιον άλλην εργασίαν. Μακράν και δύσκολο οδόν διήλθε ο Γκόικο Στόιτσεβιτς, μετέπειτα μοναχός και ακολούθως Επίσκοπος Παύλος, έως ότου τον ονομάσουν ζώντα ακόμη εις την γην «άγιον». Εγεννήθη την ημέραν του εορτασμού της αποτομής της κεφαλής του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου, 11 Σεπτεμβρίου (παλαιόν ημερολόγιο) το 1914 εις το χωρίον Κούτσαντασι της Σλαβονίας (σήμερον η περιοχή αυτή ανήκει εις την Κροατία οι Σέρβοι εδιώχθησαν εκείθεν το 1995 κατά τον πρόσφατο πόλεμον), όπου μετανάστευσαν οι γονείς του από την Νότιον Σερβία. Πολύ νέος ακόμη έμεινε ορφανός, πράγμα το οποίον δυσκόλευσε την ζωήν του ακόμη περισσότερον. 

«Πολύ ενωρίς έμεινα χωρίς γονείς», λέγει ο ίδιος, «ο πατήρ μου ειργάζετο εις την Αμερική, εκεί έπαθε φυματίωσιν και επέστρεψε εις το σπίτι μόνον πλέον, δια να αποθάνει. Η μήτηρ μου ήλθεν εις δεύτερον γάμο μετά εν έτος, ενώ ο αδελφός μου και εγώ μείναμε με την γιαγιά και την θείαν. Και η μήτηρ μου μετ’ ολίγον απέθανε. Δια τούτο η έννοια της μητρός εις εμέ είναι συνδεδεμένη με την θείαν. Ησθανόμην την άπειρον αγάπην της, εκείνη μου αναπλήρωσε την μητέρα, ώστε εγώ και τώρα σκέπτομαι ότι όταν αποθάνω, πρωτίστως θα συναντήσω την θείαν και ύστερα τους υπολοίπους». 

Ως παιδί ήτο, όπως διηγείται ο ίδιος, τόσον πολύ ασθενικός, ώστε κάποτε του άναψαν και κερί πιστεύοντες ότι πέθανε! Η θεία αντελήφθη ότι ο Γκόικο δεν ήτο δια αγροτικάς εργασίας και απεφασίσθη να τον στείλουν εις τον θείον, δια να απόκτηση μόρφωσιν. Αργότερον διηγείτο περί της εποχής αυτής:
 

«Εις τα περίχωρα της πόλεως Τούζλα επεβιώσαμεν χάρις εις μίαν αγελάδα, την οποίαν είμεθα υποχρεωμένοι, εις βάρος σχεδόν του σχολείου και της μελέτης, να οδηγούμε εις την βοσκή. Ο θείος ήτο αυστηρός, αλλά δίκαιος. Όλα τα παιδιά του, μαζί και εγώ, μας μόρφωσε. Όλοι τελειώσαμε το Πανεπιστήμιο, μερικοί αποκτήσαμε και διδακτορικό». «Προτού αρχίσω το γυμνάσιο, με έστειλαν εις την μονήν Οραχόβιτσα, δια να προετοιμασθώ εκεί ολίγον… εκεί παρέμεινα επί ένα μήνα αλλά δεν ηδυνάμην να εννοώ τα πολλά εις τας Ακολουθίας. Είχα όμως την αίσθησιν των περασμένων αιώνων και των προγόνων, οι οποίοι προσηύχοντο εις τον χώρον αυτόν δια εμέ αύται αι προσευχαί ήσαν παρούσαι, όπως και οι αναστεναγμοί και αι χαραί των και τούτο εχαράχθη τόσον πολύ εις την μνήμην μου, δεν εφαντάσθην όμως, τότε ότι το μέλλον μου θα ήτο συνδεδεμένο με την Εκκλησίαν».

Τίποτε εις τον νεαρό Γκόικο δεν εμαρτύρει το εκκλησιαστικό μέλλον του, ούτε καν ο βαθμός του εις το μάθημα των θρησκευτικών! Αν και μεγάλωνε εις θρησκευόμενη οικογένεια και ήτο άριστος μαθητής, εις το μάθημα τούτο είχε βαθμό 2!

«Ο καθηγητής μας ήτο κοντός, Σέρβος από την Ουγγαρία. Είχα ποικιλίαν διδασκάλων επί τόσα έτη, αλλά δι’ εμέ εκείνος έμεινε ο καλύτερος παιδαγωγός και διδάσκαλος. Μία διδακτική ύλη, όπως είναι η Δογματική, όλη εις ερωτήσεις και απαντήσεις, ήτο δυσκόλως κατανοητή εις την ηλικία εκείνη, όμως, εκείνος την δίδασκε τόσον καλώς, ώστε να μη έχομεν δυσκολίας. Ήτο καλός, αλλά πάρα πολύ αυστηρός άνθρωπος. Όταν με σήκωνε εις το μάθημα, εγώ τα είχα τελείως χαμένα, δεν ημπορούσα τίποτε να ειπώ, κάτι ψέλλιζα από εδώ και από εκεί και εκείνος στρεφόμενος εις εμέ έλεγε: κάθισε»! Όταν εκείνος ερωτά κάτι δυσκολότερων, εγώ τότε ευρίσκω την ευκαιρία να βελτιώσω την εντύπωση. Συνήθως λέγει: «Οποίος γνωρίζει, θα πάρη 2». Αν γνωρίζω, σηκώνω το χέρι και διορθώνω τον βαθμό μου. Αργότερον, όταν μεγάλωσα, έγινα περισσότερον ανεξάρτητος, δεν είχα πλέον «τρακ», αν και περισσότερον μου άρεσαν τα μαθήματα, δια τα οποία δεν απαιτείτο πολλή μνήμη, όπως είναι τα μαθηματικά και η φυσική. Υπερίσχυσε η επίδρασις των συγγενών μου, ώστε να εγγραφώ εις Ιερατική Σχολή, αν και παρέμεινε το ενδιαφέρον μου δια την φυσική, με την οποίαν θα ησχολούμην αργότερον, ιδιαιτέρως κατά τον ελεύθερόν μου χρόνον».

Την Θεολογική Σχολή ο Πατριάρχης τελείωσε στο Βελιγράδιον. Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος τον ευρίσκει εις την γενέτειρά του Σλαβονίαν, από όπου, όπως και πολλοί άλλοι Σέρβοι, ηναγκάσθησαν να καταφύγουν εις την Σερβία. Εκ νέου ευρέθη εις το Βελιγράδιον, τώρα όμως πλέον ως πρόσφυξ. Δια να έχη τα προς τον ζην, ηναγκάσθη να δεχθεί να αναλάβει βαρείας εργασίας εις οικοδομάς.
Ο ίδιος διηγείται: 

«Όταν το 1941 κατέφυγα εις το Βελιγράδιον, ηργαζόμην εις τας οικοδομάς, εις τας αποβάθρας φορτοεκφορτώσεως των λιμένων… Εκείθεν και η παραμόρφωσης του αντίχειρός μου. Δεν ηδυνάμην να αντέξω αυτάς τας εργασίας. Την άνοιξη του 1942 ο συμμαθητής μου Ιερομόναχος Ελισαίος (Πόηοβιτς) με ωδήγησεν εις την Ιεράν μονην της Αγίας Τριάδος εις την Όβτσαρα Η μονή είχε καλά οικονομικά και ηδύνατο να συντήρηση και εμέ. Μου ανέθεσαν ελαφρότερες εργασίας. Έπειτα ηργαζόμην ως κατηχητής και παιδαγωγός εις την Μπάνια Κοβίλιατσα, εις το ίδρυμα των παιδιών προσφύγων από την Βοσνία. Μίαν ζεστή ημέραν του Αυγούστου το 1944 ημείς οι παιδαγωγοί οδηγήσαμεν τα παιδιά εις τον ποταμόν Δρίνα. Εδείξαμεν εις αυτά το σημείον μέχρι του οποίου θα ηδύναντο να προχωρήσουν εντός του ποταμού, όμως τα παιδιά είναι παιδιά! Βλέπω, λοιπόν, ένα παιδί να απομακρύνεται και να βυθίζεται εις τα νερά πατά εις τον βυθόν, εμφανίζεται εις την επιφάνεια, προσπαθεί να εισπνεύσει, άλλα δεν ημπορεί να έλθη προς την όχθη. Ζεστός και κάθιδρος όπως ήμουν, όρμισα προς το παιδί και το έβγαλα έξω. Αμέσως το δίπλωσα στα γόνατα μου και του «τις έβρεξα» λέγοντάς του: «Βρε, παιδάκι μου, από την Βοσνία εσώθης, η μάνα και ο πατέρας σου εφονεύθησαν και εσύ τώρα θέλεις να πνιγείς εμπρός μου; Πού είναι ο νους σου;». Αμέσως μετά ταύτα ασθένησα, είχα ψηλό πυρετό, επήγα δια εξετάσεις και μου είπαν: Φυματίωσις!». 

Φυματικός!

Η βαρεία ασθένεια, η οποία εκείνη την εποχή δεν άφηνε καμιάν ελπίδα σωτηρίας. Οι Ιατροί εις τον Γκόικο είπαν ότι του έμειναν μόνον τρεις μήνες ζωής. Τον ανέλαβαν οι μοναχοί εις την Ιεράν Μονήν Βούγιαν, αλλά του συνέστησαν να μη εισέρχεται εις τον ναό κατά την ώραν των ακολουθιών και της θείας Λειτουργίας, να μη τρώγει μαζί με την αδελφότητα και να αποφεύγει αποιανδήποτε επαφή με τους άλλους, ώστε να μη τους μεταδώσει το νόσημα. Όταν οι μοναχοί τελείωναν τας Ακολουθίας, τότε εκείνος εισήρχετο εις τον ναόν και προσηύχετο λουόμενος εις τα δάκρυα. Εις την Ιεράν Μονήν ήρχοντο στρατιώται διαφόρων στρατών. Ήλεγχαν και το κελί του Γκόικο. Αν και προφανώς εξηντλημένος και άρρωστος, εις όλους ήτο ύποπτος. Όταν, όμως, επληροφορούντο ότι έπασχε από φυματίωσιν, έφευγαν κλείνοντας ταχέως την θύραν.
Ο Γκόικο δεν έχασε το ηθικόν του. Με προσευχήν πολέμησε την ασθένειαν. Και τότε, ως εκ θαύματος, ήρχισαν να εμφανίζονται τα σημεία της θεραπείας. Τούτο ήτο ευκαιρία, μόνος εις το κελί του, να αναλογίζεται τα του μέλλοντος. Προηγουμένως είχε πρόγραμμα την ζωήν του εγγάμου ιερέως. Τώρα, όμως, μετά από την παρέλευσιν της νόσου, κατάλαβε ότι το πρόγραμμα δεν ήταν πλέον δυνατόν να πραγματοποιηθεί. Βλέπων εκ του πλησίον την ζωήν των μοναχών ηθέλησε και ο ίδιος να κόρη μοναχός.
Ως δείγμα της ευγνωμοσύνης του προς την Ιεράν Μονην όπου εθεραπεύθη, ο ήδη δόκιμος μοναχός Ρόϊκο, με το μαχαιρίδιον σκάλισε εις το ξύλον τον Σταυρόν και την σταύρωσιν του Κυρίου. Εις την οπίσθια όψιν του Σταυρού χάραξε τα λόγια (σλαβονιστί): «Εις την μονήν Βούγιαν δια την θεραπεία μου προσφέρω ο δούλος του Θεού Γκόικο». Αυτός ο Σταυρός σήμερον είναι από τα συχνότερο ενθυμούμενα κειμήλια του θησαυροφυλακίου της Μονής.
Ύστερα από τα έτη της ζωής του ως δοκίμου εις την Ιεράν Μονην Βούγιαν εκάρη μοναχός εις την Ιεράν Μονήν του ευαγγελισμού το 1948. Του εδόθη το όνομα Παύλος. Το όνομα, το οποίον με κάθε τρόπον θα προσπαθήσει να τίμηση ακολουθών την Απόοστολικήν οδόν και τα λόγια εκείνου από τον οποίον το έλαβε, του Αποστόλου Παύλου. Από το 1949 έως το 1955, εις την εποχή του μεγάλου αγώνος της κομμουνιστικής εξουσίας εναντίον ήδη της βαθέως δοκιμαζόμενης Σερβικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, ανήκει εις την αδελφότητα της μονής Ράτσια. 

«Όσον χρόνον ήμουν στη ράτσια», θα σημειώση αργότερα σε ένα αυτοβιογραφικό του κείμενον, «εις την μονήν δεν είμεθα χωριστά από τον λαόν και ούτως πληροφορούμεθα το τι συνέβαινε εις τον κόσμον και εις ποίαν εποχή ζώμεν. Τας εσωτερικάς μας ανησυχίας και αγωνίας εζεύξαμεν εις το άρμα των καθημερινών μας διακονιών, τας οποίας δεν προεφθάναμεν να διεκπεραιώσωμεν έως το βράδυ. Κάποτε ελαμβάναμεν μόνον ένα κομμάτι ψωμί και όλην την ημέραν εργαζόμεθα εις τους αγρούς. Επεβλέπαμεν τα ζώα της Μονής, μεταφέραμε τα ξύλα από το δάσος. Επί εν χρονικό διάστημα ειργαζόμην στον νερόμυλο της Μονής. Είχαμεν την ανυπομονησία το Εσπέρας μετά την εργασίαν να συγκεντρωθώμεν όχι δια ανάπαυσιν αλλά δια προσευχήν. Δεν υπάρχει μεγαλυτέρα μακαριστή, από την στιγμήν, κατά την οποίαν ο κουρασμένος άνθρωπος προσεύχεται εν ταπεινώσει. Τότε όλος ο άνθρωπος μεταμορφούται ουσιωδώς εις κατάστασιν προσευχής: Να σωθώμεν ως λαός και ως άτομα. Πρέπει να υπηρετώμεν τον Θεόν, εσκεπτόμεθα, όποιος και να κυβερνά. Και τούτο δια ημάς απετέλει το βαθύτερο νόημα του μοναχικού βίου».

Στο μαρτυρικό Κόσσοβο

Εν το μεταξύ ο Ιεροδιάκονος Παύλος το έτος 1950 - 51 διετέλεσε λέκτωρ εις την Ιερατική Σχολή εις το Πρίζρεν (την οποίαν κατέστρεψαν και έκαψαν Αλβανοί τον Μάρτιον του 2004 εις το Κόσσοβο υπό τα όμματα τών στρατιωτών του ΝΑΤΟ)… Ως ιερομόναχος εκάρη το 1954. Το αυτό έτος έλαβε την διάκρισιν του πρωτοσύγκελου. Το 1957 γίνεται αρχιμανδρίτης. Τας μεταπτυχιακός σπουδές εις την Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών παρακολούθησε κατά το διάστημα από το 1955 έως 1957. Εν συνεχεία εκλέγεται εις τον επισκοπικό θρόνο Ράσκας και Πρίζρεν (Κόσσοβο). Εις το Κόσσοβο και τα Μετόχια εις την περιοχή της Ράσκας, εις τον επισκοπικό αυτόν θρόνο θα υπηρέτηση σχεδόν 34 χρόνια. Την εποχή εκείνη, όταν εγίνοντο πολλά κατά της Εκκλησίας με την συγκατάθεσιν του Κράτους, ηναγκάσθη να αντιστέκεται εις διαφόρους επιθέσεις: με την καθαράν προσευχήν, με την συνετή καθοδήγησιν και τας κραυγαλέας προσκλήσεις. Την Ιεράν Σύνοδο της Σερβικής Εκκλησίας και το Κράτος ενημέρωνε συνεχώς ως προς τας επιθέσεις, αι οποίαι ελάμβαναν χωράν κατά των Σέρβων και κατά της περιουσίας της Σερβικής Εκκλησίας εις το Κόσσοβο και τα Μετόχια. 
 

Σέρβοι ορθόδοξοι ιερείς κηδεύουν θύματα βιαιοτήτων στο Κόσσοβο (από εδώ)

«Ελάμβανα τας προειδοποιήσεις να προσέχω τας τακτικάς αναφοράς μου προς την Σύνοδο, διότι αύται έφθασαν και εις τας χείρας της κρατικής εξουσίας, καθώς ήτο ολοένα και σαφέστερο ότι κάπου είχεν ήδη αποφασισθεί να μη είναι πλέον σερβικό το Κόσσοβο», θα σημειώση ο Πατριάρχης αργότερον.

Και ο ίδιος συχνά προσωπικώς εγίνετο θύμα. Καθ’ οδόν εγίνετο αντικείμενο προπηλακισμών, ύβρεων, βασανισμών. Εις τα λεωφορεία τον εδίωκαν βιαίως. Εις στάση λεωφορείου εις το Πρίζρεν κάποιος Αλβανός τον ράπισε με λύσσα χωρίς αιτία. Λόγω της βιαιότητας του ραπίσματος, το καλυμμαύκι και ο Επίσκοπος επήγαν εις αντίθετο κατεύθυνσιν! Ο αρχιερεύς εσηκώθη, επήρε το καλυμμαύκι, το έβαλε εις την κεφαλήν, με οίκτον κοίταζε τον επιτεθέντα και συνέχισε τον δρόμο του. Από το Πρίζρεν μέχρι το Βελιγράδι ταξίδευε πολλάκις εις τα βαγόνια με παράθυρα χωρίς κρύσταλλα, όπου το χιόνι σκέπαζε τα καθίσματα. Υπέφερε τα πάντα, χωρίς γογγυσμόν, φροντίζων πολύ περισσότερον δια την επαρχία του και τους άλλους, παρά δια τον εαυτόν του. 

«Αυτόν τον επίσκοπο και πολύ μορφωμένο θεολόγο», σημείωσε ο γνωστός Ιστορικός της Τέχνης Ζ. Σ., «τον βλέπαμε πως από την σκαλωσιά, που σου σπάει τον λαιμό, επιδιόρθωνε τας στέγες των ναών ή τα κονάκια των μοναχών, ενώ στην έδρα της επαρχίας του δεν έχει αρχιεπισκοπικό μέγαρο, αλλά ένα κελί, χωρίς τηλέφωνο και χωρίς προσωπικό γραμματέα, μόνον με την γραφομηχανή εις το γραφείο, όπου ο ίδιος συντάσσει τας εκθέσεις, αναφοράς και επιστολάς γράφων εις το φθηνότερο χαρτί της αγοράς! Παντού υπάρχουν πλήθος ποιμαντικών απαντήσεων εις τας ερωτήσεις των πιστών: από τα πλέον απλά και πρακτικά θέματα μέχρι των πλέον πολύπλοκων και πνευματικών…».

Ιδιαιτέρα φροντίδα έδειχνε δια την Ιερατική Σχολή του Πρίζρεν, όπου ενίοτε έκαμνε διαλέξεις. Εκεί επεσκέπτετο συχνά τους μαθητάς ενδιαφερόμενος δια το ποίον εις τι θα βοηθήσει. Τας νύκτας σκέπαζε τους μαθητάς εις τον ύπνον των!

Ο μόνος που δεν ήθελε να γίνει πατριάρχης! - Η κλήρωσή του

Πολλούς αιφνιδίασε το ότι ο Επίσκοπος Παύλος εξελέγη εις τον Πατριαρχικό θρόνο. Έως τότε δεν είχε προβληθεί από τα ΜΜΕ και δια το κοινόν (αλλά και μεταξύ των υπολοίπων Επισκόπων) δεν ήτο ο κύριος υποψήφιος δια την έδρα του πρώτου Ιεράρχου.
Εις την συνεδρία της Ιεράς Συνόδου της Σερβικής Εκκλησίας δια την εκλογή Πατριάρχου (1. 12. 1990), συμφώνως προς το σύνταγμα της Εκκλησίας της Σερβίας, έπρεπε οι εκλέκτορες Επίσκοποι να «σταυρώσουν» τρεις υποψηφίους, οι οποίοι όφειλαν να συγκεντρώσουν το ελάχιστον 13 ψήφους. Εις τον α’ γύρο εξελέγησαν μόνον δύο.
Ο τρίτος, ο Επίσκοπος Παύλος, λόγω ανεπαρκείας ψήφων (11) παρέμεινε εκτός και μόνον εις τον 9ον γύρο εξελέγη δια 20 ψήφων και εισήλθεν εις την τριάδα των υποψηφίων.
Ακολούθησε η τελική φάσις της εκλογής δια κλήρου, δηλαδή δια του Αποστολικού τρόπου [δηλ. του τρόπου με τον οποίοι οι απόστολοι εξέλεξαν τον αντικαταστάτη του Ιούδα, άγιο Ματθία]: ο ηγούμενος της μονής Τρόνοσσα κατόπιν προσευχής εξάγει εκ του βιβλίου του ευαγγελίου τρεις σφραγισμένους φακέλους με τα ονόματα των τριών υποψηφίων, τους ανακατεύει και λαμβάνει τον ένα, τον οποίον και παραδίδει εις τον προεδρεύοντα, τον μεγαλύτερον αρχιερέα, ο οποίος ιστάμενος προ της Ωραίας Πύλης δεικνύει τον σφραγισμένο φάκελο, τον ανοίγει και ανακοινώνει: «ο Αρχιεπίσκοπος του Πεκίου, ο μητροπολίτης του Βελιγραδίου και των Κάρλοβτσι και ο Πατριάρχης της Σερβίας είναι ο Επίσκοπος της Ράσκας και του Πρίζρεν Παύλος!».
Σχολιάζων, μετά 15 έτη από της εκλογής, ο μητροπολίτης Μαυροβουνίου κ. Αμφιλόχιος το γεγονός, έγραφε: «Ο μοναδικός άνθρωπος, ο οποίος δεν ήθελε πράγματι να γίνει Πατριάρχης, ήταν ο Πατριάρχης Παύλος!».
Μετά την εκλογή ο Πατριάρχης Παύλος απευθυνόμενος εις την Ιεράν Σύνοδο θα πει: 

«Αι δυνάμεις μου είναι μικραί και σεις το γνωρίζετε. Εγώ εις αυτάς δεν ελπίζω. Ελπίζω εις την βοήθειάν σας και, επαναλαμβάνω εις την βοήθειαν του Θεού, με την οποίαν Εκείνος μέχρι σήμερον με υπεστήριζεν. Ας είναι προς δόξαν Θεού και προς όφελος της Εκκλησίας του και του δοκιμασμένου λάου μας εις αυτούς τους δύσκολους καιρούς».

Την επομένη ημέραν της ενθρονίσεως εις τον μητροπολιτικό ναό ανακοίνωνε το ολιγόλογο πρόγραμμά του: 

«Ανερχόμενος ως 44ος Πατριάρχης Σερβίας εις τον θρόνο του Αγίου Σάββα δεν έχω κανένα δικό μου πρόγραμμα δια το πατριαρχικό έργον. Το πρόγραμμά μου είναι το ευαγγέλιον του Χριστού η καλή αυτή αγγελία περί του Θεού μεθ’ ημών και της Βασιλείας Του εντός ημών εφ’ όσον με την πίστιν και την αγάπην Τον δεχθούμεν».

Πατριάρχης μέσα στη φωτιά του εμφύλιου...

Ανέλαβε τα πατριαρχικά του καθήκοντα εις μίαν των δυσκολότερων περιόδων της σερβικής ιστορίας: στον καιρόν των πολέμων, των πιέσεων και εκβιασμών των ισχυρών του κόσμου, των εσωτερικών αναταραχών και της ανέχειας, εις τον καιρόν της αμφισβητήσεως των ιερών και οσίων.
Αντεστάθη εις το κακόν από όπου και αν ήρχετο, προσκαλών να συνετισθούν και οι συμπατριώται και οι ξένοι. Τονίζει ότι: «Υπό τον ήλιον υπάρχει αρκετός χώρος δια όλους» και ότι: «την ειρήνη χρειάζονται ομοίως όλοι οι άνθρωποι, όπως ημείς και ο εχθροί μας». Πολλάκις αναφέρει χωρία από εν δημοτικό σερβικό ποίημα, όπου λέγεται: «Καλύτερον είναι να χάσωμεν το κεφάλι μας, παρά να χάσωμεν την ψυχήν μας». Με τους εξής λόγους διδάσκει ότι «έχομεν υποχρέωσιν και εις την πλέον δύσκολο κατάστασιν να συμπεριφερώμεθα ως άνθρωποι και δεν υπάρχει συμφέρον ούτε εθνικό ούτε προσωπικό, το οποίον θα ημπορούσε να αποτελεί δικαιολογία του να μη είμεθα άνθρωποι».
Αυτοί οι συνεχώς επαναλαμβανόμενοι λόγοι του «να είμεθα άνθρωποι», γέμισαν τα αυτιά ακόμη και των μικρών παιδιών, τα οποία χαϊδευτικώς τον ονομάζουν «Ο Παύλος-Παύλος - Να Είμεθα άνθρωποι». Όλοι άκουσαν τους λόγους αυτούς, όμως πολλοί δεν ηθέλησαν να υπακούσουν. Μεταξύ αυτών και εκείνοι, οι οποίοι εις την γενέτειρά του (σημερινή Κροατία), κατά την διάρκεια του πολέμου του ‘90, κατεδάφισαν τον Ορθόδοξο ναόν μόνον και μόνον επειδή εις αυτόν εβαπτίσθη ο Πατριάρχης των Σέρβων! Τούτο συνέβη, ενώ εις ακτίνα 40 χιλιομέτρων από τον ναόν δεν εγίνοντο καν μάχες.

Ο ακούραστος παππούς

Ο Πατριάρχης Παύλος είναι ακούραστος εις την τέλεσιν των ποιμαντικών καθηκόντων του. Ούτω κατά το παρελθόν φθινόπωρο, εις τα 91 έτη του, απεφάσισε να επισκεφθεί την Αυστραλία μεταξύ των άλλων και δια να αγιάση την έκτασιν των 87 εκταρίων, τα οποία αγόρασε η Σερβική Εκκλησία, δια να κτιστή εκεί το κολλέγιον «Άγιος Σάββας», όπου μαζί με τα Σερβόπουλα, θα διδάσκονται και Ρωσσόπουλα, Ελληνόπουλα κ. λπ.
Μερικοί Επίσκοποι προσεπάθησαν να τον αποτρέψουν λέγοντες ότι ταξίδι τόσης διαρκείας είναι πέραν της αντοχής του. Ο Πατριάρχης αντέλεγε: «Δι’ εμέ δεν είναι δύσκολο, αλλά πώς θα τα καταφέρουν αυτοί (η συνοδεία);».
Επήγε εις την Αυστραλία προσπαθών την δύο εβδομάδων επίσκεψιν να την κάνη ιεραποστολικώς όσον περιεκτικωτέραν εγίνετο. Όταν επέστρεψε εις το Βελιγράδιον, κατ’ ευθείαν πήγε εις την αγρυπνία, αν και με το αεροπλάνο ταξίδευε επί 22 ώρας και αμέσως το πρωί ξεκίνησε δια την Μόσχα.
Γνωρίζων όλα αυτά ο φιλοξενών αυτόν Πατριάρχης της Ρωσίας Αλέξιος Β΄ αστειευόμενος τον ρώτησε:
«Αγιότατε, πήγατε τόσον μακρύ ταξίδι, φθάσατε και ως εδώ, μήπως τυχόν προφθάσατε να επισκεφθείτε και την Νέαν Ζηλανδία, επειδή και εκεί υπάρχει ο Ορθόδοξος κόσμος μας; …».
«Αγιότατε, αυτήν την φοράν δεν το έκανα, αλλά βεβαίως θα το κάνω εντός των επομένων 90 ετών!».
Ο Πατριάρχης Παύλος, παρά τας πολλάς υποχρεώσεις του, ζη και γνήσιο μοναχικό βίον. Κάθε πρωί εις το παρεκκλήσιο του Πατριαρχείου λειτουργεί και κοινωνεί και κάθε βράδυ είναι παρών εις τον Μητροπολιτικό ναό κατά την εσπερινή ακολουθία.
Προτού τέλεση την θείαν Λειτουργία, δεν αναχωρεί δια κανένα σκοπό.
Με την πορείαν της ζωής του, αρχίζοντας από τον τόπον της γεννήσεώς του και τους τόπους της μορφώσεώς του έως εκείνους όπου υπηρετεί, έγινε έν ενωτικό σύμβολο της Σερβικής Εκκλησίας. Επίσης, κατά την ζωήν του και κατά τον ρόλο του εις τον Ορθόδοξο κόσμον, εκείνος είναι και έν των συμβόλων της ενότητας της οικουμενικής Ορθοδοξίας.
Όσον κάποτε, κατά τα έτη των προσφάτων πολέμων από το διαμέρισμά του εις το Πατριαρχικό μέγαρο είδεν εις τον δρόμο μίαν ομάδα προσφύγων να βρέχονται, κατέβει και ήνοιξεν την μεγάλην από ξύλον βελανιδιάς θύραν του Πατριαρχείου και τους κάλεσε να εισέλθουν, δια να προστατευθούν από την βροχή. Όταν οι συνεργάται του έκαναν παρατήρησιν ότι υπήρχε και πιθανότητα να εισέλθει και κάποιος μη καλοπροαίρετος, (εις τον πόλεμο ήσαν), τους απήντησε: «Πώς μπορούσα εγώ να κοιμούμαι εκεί επάνω στα ζεστά, ενώ τα παιδιά αυτά να βρέχονται έξω;».
Και οι εξής συγκλονιστικοί λόγοι είναι ιδικοί του:  

Με μεγάλη χαρά ανεβάζω την πρώτη, ίσως, αγιογραφία που απεικονίζει τον πατριάρχη Παύλο ως άγιο. Βρίσκεται σε σερβικό ναό στην Αυστραλία, ενώ στο Κόσσοβο περιλαμβάνεται ήδη στους αγίους που μνημονεύονται στο ναό του αγίου Δημητρίου στη Μητροβίτσα. Λεπτομέρειες εδώ.

«Εάν ηδυνάμην να προφθάσω, ο αναστάς Θεός είναι μάρτυς μου, θα εστεκόμην ενώπιον των ναών, των νοσοκομείων και ενώπιον των πολυτελών χώρων δια τας δεξιώσεις και τας επιδείξεις μόδας και προσωπικώς θα ζήτουν ελεημοσύνη δια τα δοκιμαζόμενα αδέλφια και παιδιά μας. Ο κάθε εξ ημών θα έπρεπε, με ενεργό τρόπον, να εντροπιάση όλας εκείνας τας επιδεικτικάς πλεονεξίας, αι οποίαι υπάρχουν εις τόσους δημοσίους χώρους και όχι μόνον απλώς να σκανδαλιζόμεθα και να απελπιζώμεθα, επειδή η αναισχυντία κυριάρχησε γύρω μας».

Ο Πατριάρχης φροντίζει ο ίδιος τον εαυτόν του εις όλας τας ανάγκας του: μόνος του ετοιμάζει το φαγητό του, καθώς η διατροφή του, καθ’ όλον το έτος, είναι σχεδόν νηστίσιμος -συνήθως τρώγει τα βραστά λαχανικά, το λάδι το προσθέτει μόνον κατά τας εορτές, σπανιότατα τρώγει ολίγον ψάρι, το κρέας ποτέ. Το αγαπημένο του ρόφημα είναι ο χυμός ντομάτας, καθώς η τροφή της αρεσκείας του είναι η τσουκνίδα. Όταν δεν νηστεύει, του αρέσουν τα γαλακτοκομικά. Τα ενδύματά του τα ράπτει, επιδιορθώνει και πλένει ο ίδιος. Όπως διορθώνει και συντηρεί και τα υποδήματά του.
Εκτός αυτού προσέχει και το τι γίνεται γύρω του. Εις το Πατριαρχείον επιθεωρεί και φροντίζει όλα να λειτουργούν όσον καλύτερα γίνεται. Όταν τελειώση το ωράριον της εργασίας και όλοι έχουν αναχωρήσει, τότε ο Πατριάρχης έρχεται να σβήσει τα φώτα, τα οποία λησμόνησαν οι εργαζόμενοι.

Πηγή του βίντεο: Modern Father

Πατριάρχης Παύλος, εμφύλιος πόλεμος & εθνικισμός

Το παρακάτω κείμενο είναι του κ. Στ. Μποζοβίτη και το ανέβασε ως σχόλιο σε φανατικό αντιχριστιανικό blog, απ' όπου και το αναδημοσιεύουμε.

Όπως ήδη είχα υποσχεθεί, παραθέτω εδώ δύο μόνο από τα πλήθος στοιχεία που αποδεικνύουν την ακεραιότητα του μακαριστού Πατριάρχη.
Υπάρχουν πολλοί ακόμη που μένουν όρθιοι στον ισόπεδο κόσμο μας του παγκοσμιοποιημένου αχταρμά. Άνθρωποι, που αγωνίζονται να μείνουν και να είναι πρωτίστως αυτό: Άνθρωποι! Άνθρωποι, όχι μηχανές! Και βέβαια αυτοί αποτελούν την ελπίδα του κόσμου όλου.
Ο μακαριστός Πατριάρχης της Σερβίας Παύλος ήταν ένας απ᾿ αυτούς. Αλλά εκείνος δεν ήταν μόνο αυτό. Ήταν πολύ πάνω από τα συνηθισμένα μέτρα. Ήταν άγιος! Ένας άγιος ΑΝΘΡΩΠΟΣ (με κεφαλαία βέβαια γράμματα). Θα περάσουν αιώνες για να ξαναφανεί στον κόσμο μας τέτοια μορφή! Διότι ο αοίδιμος Πατριάρχης μπόρεσε να συνδυάσει κατά τέλειο τρόπο τα πιο δύσκολα στοιχεία στην κρίσιμη εποχή που είχε την πνευματική ευθύνη της Εκκλησίας της Σερβίας: Να κρατηθεί δηλαδή πάνω από τους φανατισμούς και τις εθνικές εχθρότητες, χωρίς όμως να προδώσει τον λαό του. Στήριξε με πόνο και δάκρυ τον δοκιμαζόμενο σκληρά λαό του, δεν παρασύρθηκε όμως σε εχθρότητα και εμπάθεια προς τους άλλους λαούς. Φάνηκε ΤΕΛΕΙΟΣ!
Γι᾿ αυτό και με εξέπληξαν οδυνηρά όσα εναντίον του γράφηκαν παραπάνω [εννοεί στο blog όπου ανέβασε το σχόλιο]. Κατανοώ σε κάποιο βαθμό αυτές τις παραθέσεις, διότι, όπως έγραψα και σε άλλο σημείο, αντλούν ανεπίγνωστα από τον βρωμερό εμετό του αμερικανονατοϊκού τέρατος. Θα αναφερθώ και στη συνέχεια σ᾿ αυτόν τον ύπουλο στρατό κατοχής της Ευρώπης (διότι αυτό είναι το ΝΑΤΟ σήμερα), θα σημειώσω όμως μόνο τούτο τώρα: Αν το ΝΑΤΟ πολεμούσε μόνο με βόμβες απεμπλουτισμένου ουρανίου, θα είχε σπάσει προ πολλού τα μούτρα του. Τον κύριο πόλεμο τον διεξάγει εφαρμόζοντας το δόγμα του Γκαίμπελς: «Λέτε, λέτε ψέματα! Στο τέλος κάτι θα μείνει!». Η πρωτοφανής χειραγώγηση των ΜΜΕ είναι σήμερα η τρομακτικότερη βόμβα που απειλεί τον πλανήτη).

Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΠΑΥΛΟΣ
 

Έχουν ήδη κατατεθεί παραπάνω σημαντικά στοιχεία της προσωπικότητάς του,γι᾿ αυτό δεν θα τα επαναλάβω. Εδώ θα παραθέσω δύο μόνο στοιχεία που αποδεικνύουν την εκπληκτική ακεραιότητά του στην τότε πολεμική αντιπαράθεση. Τα αντλώ από αδιαμφισβήτητες πηγές. Το πρώτο είναι από την παπική (ουνιτική) εφημερίδα «ΚΑΘΟΛΙΚΗ», έτσι που φτάνει από μόνο του να ανατρέψει οποιαδήποτε αντίθετη αντίληψη. Διαβάστε το:

@«ΚΑΘΟΛΙΚΗ» 23.11.1993 αρ. φ. 2716
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΠΑΥΛΟΥ
«Όλοι είμεθα υπεύθυνοι του πολέμου στη Βοσνία», ΣΕΡΒΟΙ, ΚΡΟΑΤΕΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ
Το ιταλικό περιοδικό «ΠΑΝΟΡΑΜΑ» δημοσίευσε συνέντευξη της Α.Α. του Σέρβου Ορθοδόξου Πατριάρχου κ. Παύλου, όπου καταδικάζει τον πόλεμο που διεξάγεται στην πρώην Γιουγκοσλαβία και στιγματίζει ως υπεύθυνες αυτού και τις τρεις παρατάξεις: τους Σέρβους, τους Κροάτες και τους Μουσουλμάνους.
Ο Μακαριώτατος εκφράζει αποτροπιασμό για «τα φρικτά εγκλήματα», από οποιαδήποτε παράταξη και αν προέρχονται, και υποστηρίζει την άμεση κατάπαυση του φρικτού πολέμου, ο οποίος «δεν πρόκειται να αφήσει νικητάς, αλλά μόνον ηττημένους».
Ο Πατριάρχης αρνείται να στηρίξει τον πόλεμο σε αίτια θρησκευτικά, δηλαδή δεν δέχεται ότι είναι «πόλεμος θρησκειών». Κανένας θρησκευτικός λόγος, διακηρύττει, δεν μπορεί να δικαιολογήσει σφαγές ανθρώπων. «Για έναν Ορθόδοξο χριστιανό είναι χίλιες φορές καλύτερα να σκοτωθεί ως χριστιανός, παρά να σκοτώσει και να γίνει δολοφόνος!».
Όπως είναι γνωστό, η ιερατική και ασκητική μορφή του Πατριάρχου υπεστήριξε ανέκαθεν την κατάπαυση του πολέμου στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Αλλεπάλληλες φορές συναντήθηκε με εκπροσώπους της Καθολικής Εκκλησίας και άλλων θρησκειών για να δηλώσει ότι ο πόλεμος αυτός είναι αντίθετος προς κάθε θρησκεία και πρέπει να λήξει αμέσως, ώστε να παύσουν τα φρικτά του εγκλήματα.
Απαντώντας σε κατηγορίες ότι η Ορθόδοξη Σερβική Εκκλησία υπεστήριξε τον πόλεμο στο όνομα της Μεγάλης Σερβίας η οποία κατέρρευσε, ο Μακαριώτατος εδήλωσε: «Η Εκκλησία μας δεν θα δεχόταν ποτέ, ούτε στο όνομα Μεγάλης ούτε στο όνομα Μικρής Σερβίας να εγκατασταθούν στρατόπεδα εξοντώσεως ανθρώπων».
«ΟΛΟΙ ΕΙΜΕΘΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ»
Για τον πόλεμο που διεξάγεται στη Βοσνία Ερζεγοβίνη ο Πατριάρχης εδήλωσε κατηγορηματικά: «Είμεθα όλοι υπεύθυνοι: και οι Σέρβοι και οι Κροάτες και οι Μουσουλμάνοι. Και οι κυβερνήσεις των άλλων ευρωπαϊκών χωρών έχουν επίσης ευθύνες σ’ αυτήν την τραγωδία». Πριν εκραγή ο πόλεμος όλες οι εθνότητες και οι θρησκείες ζούσαν ειρηνικά και αδελφωμένα. Οι πνευματικοί ποιμένες των είχαν συστήσει σε όλους να μην υποκύψουν στον πόλεμο. Δυστυχώς ο χείμαρρος του πολέμου κατέστρεψε όλες τις ελπίδες…
Την κοινή αυτή ευθύνη όλων των παρατάξεων στον ίδιο πόλεμο υπεστήριξε ο Πατριάρχης και κατά την συνάντησή του με τον Βέλγο καρδινάλιο Γοδεφρίδο Ντάνηλς, αρχιεπίσκοπο Βρυξελλών και πρόεδρο της διεθνούς καθολικής κινήσεως «PAX CHRISTI», ο οποίος επισκέφθηκε το Βελιγράδιο στα τέλη Αυγούστου@.

Η εφημερίδα δημοσιεύει και σχετική φωτογραφία με την παρακάτω λεζάντα:
@Ο Πατριάρχης των Ορθοδόξων της Σερβίας κ. Παύλος και ο καρδινάλιος Κουχάριτς, Αρχιεπίσκοπος των Καθολικών του Ζάγκρεμπ, κατά την συνάντησή τους στις 23 Σεπτέμβριου 1992, καταδίκασαν ομόφωνα τους πολέμους που διεξάγονται στην άλλοτε Γιουγκοσλαβία και προσευχήθηκαν μαζί υπέρ της ειρήνης (Βλ. «Καθολική», 20 Οκτωβρίου 1992, φ. 2669)@.

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΙΣΑΝΙΟΥ ΚΑΙ ΣΙΑΤΙΣΤΗΣ STO WESΤ CHANNEL

Εφ’ όλης της ύλης συζήτηση με τον Μητροπολίτη Σιατίστης, κ. Παύλο, στο West Channel (Ιαν 2012) για την κρίση, τους νέους, τα ναρκωτικά, την πολιτική, την ιστορία, την θυσία, την πατρίδα.

• Η Εκκλησία έχει αυτονόητα λόγο (και επικουρικό ρόλο) για τη ζωή της πόλης, δηλαδή την πολιτική (με την ουσιαστική έννοια)
• Ποιος πραγματικά φταίει για την κρίση;
• Τι σημαίνει στην ουσία «πολιτικό κόστος»;
• Δεν αγανακτίσαμε εγκαίρως εναντίον του εαυτού μας γι’ αυτό φτάσαμε εδώ…
• To (μεγάλο) μερίδιο ευθύνης της Εκκλησίας
• Γιορτές (Χριστουγέννων): τι σχέση έχει ο Χριστός με τη χαρά ή την θλίψη που βιώνουμε;
• Άσκηση θα πει να κυβερνάς εσύ την ύλη και όχι να σε κυβερνάει
• Οι βαρύτατες συνέπειες της ύπουλης πολεμικής εναντίον της Εκκλησίας
• Πως μπήκαν τα ναρκωτικά στα σχολεία
• Τα παιδιά μας θέλουν δύο πράγματα και στερούνται σήμερα: αλήθεια κι αγάπη
• Η ανατροπή ξεκινά από μέσα μας, ως άλλη στάση ζωής
• Το εις οιονός άριστος, αμύνεσθαι περί πάτρις, έγινε περί πάρτης
• Θυσία, 1821 και 1940
• Φτώχεια, περηφάνια, τιμή και ντροπή
• Σχόλιο για την υπόθεση της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου

Αντώνιος,Επίσκοπος Σιατίστης-Antonios,Bishop of SiatistaΕπιτέλους ένας άγιος Αρχιερεύς: Ο μακαριστός Σιατίστης Αντώνιος *

Στην φωτογραφία αυτή βλέπετε τον πατέρα Ιωάννη Καλαϊδη (αριστερά), γνωστό σε όλους μας ώς παπα-Γιάννη, με το πνευματικό του τέκνο (πνευματικοπαίδι) τον Μακαριστό Αντώνιο Κόμπο, Επίσκοπο Σισανίου και Σιατίστης να κρατούν ανάμεσα τους με απλότητα και δέος την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Οδηγήτριας.

 Ενας Επίσκοπος Μεγίστου Πνευματικού Βεληνεκούς και ταπεινότητος να κάνει υπακοή στον γέροντα του, έναν απλό ένγαμο ιερέα κάνοντας έμπρακτα αποδεκτή και αναγνωρισθέα την Πνευματική ολοκλήρωση και το χαρισματικό ποιόν του πατρός Ιωάννη Καλαϊδη [από εδώ].

Επιτέλους ένας άγιος Αρχιερεύς: 

Ο μακαριστός Σιατίστης Αντώνιος *

του π. Γεωργίου Μπετσάκου [από εδώ]

Στέλιο, αγαπητέ φίλε και αδελφέ, Καλημέρα,

Άργησα να σου γράψω. Απουσίαζα. Σου οφείλω τα βιογραφικά που τα φωτοτύπησα από τον τόμο που εκδόθηκε για τα τριάντα χρόνια της επισκοπικής του διακονίας.

Εκείνο που θάθελα να σε βεβαιώσω είναι ότι αυτός ο άνθρωπος ήταν Άγιος. Ζούσε άγια. Είκοσι χρόνια που τον έζησα από κοντά το έβλεπα, το ένοιωθα. Ακτινοβολούσε φως, γέλιο, ήρεμο. Απλός σ’ όλα του. Φτωχός μέχρι τρέλας. Λιτός απερίγραπτα.

Ντρέπομαι όταν αναλογίζομαι το πόσες φορές λειτούργησα μαζί του κι εγώ φορούσα στολές πλούσιες κι αυτός ήταν πλάι μας φτωχότατος.

Θα σου πω κάτι για να θαυμάσεις πάνω σ’ αυτό. Αγόρασα μια βαλίτσα, κάποτε, για τις στολές μου όταν μετακινούμουνα. Δερμάτινη. Ήλθε λοιπόν στην Εκκλησία, ως τοποτηρητής. Είχε μια βαλίτσα ξύλινη – εσωτερικά επενδυμένη με ταπετσαρία χάρτινη, σαν κι αυτές που έχουν κάτι λαϊκά μπαούλα. Ντράπηκα. Παπάς εγώ. Δεσπότης αυτός. Του λέω, «Γέροντα δεν πάει άλλο. Θα πάρετε τη βαλίτσα τη δική μου». Επαναστάτησε. «Όχι» μου λέει, «εσύ είσαι οικογενειάρχης, έχεις παιδιά και άλλα τέτοια». Τελικά την πήρε. Ύστερα από μέρες μου τηλεφώνησε. «Έλα να πάμε να λειτουργήσουμε σε κάποια κωμόπολη». Πάω, τι να δω. Η ξύλινη βαλίτσα. «Πάλι τα ίδια» του λέω. «Παιδάκι μου, μου λέει, «έπιασε τόπο, την έδωσα σε μια φτωχιά».

Πήγαμε, κάποτε με του δικούς μου στη Σιάτιστα να τον επισκεφθούμε. Και τι να δούμε: Σφουγγάριζε τις σκάλες της Μητρόπολης. «Αυτά τα λεφτά που θα ’δινα σε μια γυναίκα τα βάζω στο φιλόπτωχο – κι ύστερα μη ξεχνάτε πως αν ήμουνα στο μοναστήρι θα έκανα κάποιο διακόνημα».

Μου διηγήθηκε κάποιος: Ήταν ο πρώτος καιρός που είχε έλθει στη Μητρόπολη. Δεν ήταν ακόμα γνωστός. Πήγε μια Κυριακή σε χωριό στο Βόιο. Τέλειωσε η Λειτουργία. Βγήκε έξω και περίμενε κανένας να τον μαζέψει για τον πάει στη Σιάτιστα. Αυτοκίνητο δεν είχε μέχρι που πέθανε. Στάθηκε ένας με το αυτοκίνητό του, αυτός που μου τα διηγείται, και του λέει. «Παπούλη που πας»; Λέει αυτός Σιάτιστα». «Και εγώ εκεί πάω, αλλά έχω δίπλα μου τη γυναίκα μου. Πρέπει να στριμωχθούμε». Του λέει ο Δεσπότης. «Στην καρότσα με παίρνεις; Λέει «Ναι». Ανέβηκε στην καρότσα. Φτάσαμε στη Σιάτιστα. Θέαμα. Έτρεξαν άνθρωποι. Στάθηκαν μπροστά στον επίσκοπο. Τον βοήθησαν να κατέβει. Χειροφιλήματα. Ρωτάει ο άνθρωπος. «Ποιος είναι;» «Ο Δεσπότης». Αρχίζει να κλαίει. «Έβαλα», μου λέει, «τον Δεσπότη στην καρότσα κι άφησα τη γυναίκα μου στο κάθισμα». Και τέτοια περιστατικά, Στέλιο πολλά. Αυτός ο Άγιος άφησε περιουσία στη Μητρόπολη. Τα μοναστήρια του.

Ατέλειωτες ώρες εξομολόγηση. Η μισή Κοζάνη πήγαινε σ’ αυτόν. Αγρυπνίες. Κόσμος από Καστοριά, Γρεβενά, Κοζάνη, Πτολεμαΐδα. Δυο φορές έκανε τοποτηρητής από 2-3 μήνες και τα γύρισε όλα τα χωριά της περιοχής, εκατόν πενήντα (150) τον αριθμό, από δύο φορές!

Στην Κηδεία του, όταν ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, είπε ότι σήμερα κηδεύουμε έναν άγιο, ο κόσμος όλος φώναξε με μια φωνή τρεις φορές «Άγιος». Ακόμα σηκώνεται η τρίχα μου.

Αυτές τις ημέρες κυκλοφόρησε ένα βιβλίο «Ο Φιλομόναχος Επίσκοπος». Μόλις το πάρω θα στο στείλω.

Χαιρέτα όλους. Εύχου – Εύχομαι.

Δικός σου,

Παπα-Γιώργης

Κοζάνη, 12 Μαρτίου 2006

* Περιοδικό Χριστιανική Βιβλιογραφία, Μάρτιος 2006

Τα παρακάτω λόγια του π. Αντωνίου, που μιλάει για την ανατροφή των παιδιών, ίσως φανούν συντηρητικά ή & εξοργιστικά σε κάποιους "μοντέρνους" αδελφούς μας, που δε βλέπουν την αγάπη σ' ένα δεσποτικό λόγο, αλλά κάποιο απωθημένο και κάτι ύποπτο... Κάποιοι άλλοι ίσως πουν πως ένας άγαμος κληρικός δεν έχει ούτε το δικαίωμα να μιλάει για τα παιδιά και την ανατροφή τους. Όμως με καθαρό νου και καρδιά νομίζω πως οι εντυπώσεις θα είναι διαφορετικές. Είναι το πρώτο από μια σειρά βίντεο.

Ο "δεσπότης των τρόλεϊ": μητροπολίτης Σιατίστης Αντώνιος (1920-2005)

Τα παρακάτω είναι αρκετά γνωστά στους ενδιαφερόμενους, αφού έχουν κάνει το γύρο της μπλογκόσφαιρας. Τα αναδημοσιεύουμε κι εδώ, για τη συλλογή μας από παπάδες που "λένε". 
Ο Σισανίου Αντώνιος (†2005) δεν είναι ο μόνος άξιος & σωστός δεσπότης της Ελλάδας. Δυστυχώς οι ωραίοι μητροπολίτες δεν προβάλλονται ή προβάλλονται για μια στιγμή, ενώ ντόρος (αληθινός ή φτιαχτός - αδύνατο να το εξακριβώσει ο μέσος τηλεθεατής ή αναγνώστης) κάνουν οι "άλλοι", τα κακά παραδείγματα. Τυχαίο; Δε νομίζω...
Για το θέμα γράφει ο π. Ιερόθεος Βλάχος, βιογραφώντας έναν άλλο άξιο μητροπολίτη, τον Εδέσσης Καλλίνικο (†1984):

Στην εποχή μας τιμώνται ιερομόναχοι και μοναχοί, οι οποίοι θυσίασαν τα πάντα και αφιερώθηκαν ολοκληρωτικά στον Θεό. Καί, βέβαια, αυτό είναι χρέος μας. Έτσι, τελευταία κοιμήθηκαν οσιακές μορφές αγίων μοναχών, οι οποίες προκάλεσαν μεγάλη εντύπωση στον λαό, γιατί ο τρόπος ζωής τους, η θεοφιλής πολιτεία τους, ο προφητικός λόγος που εξερχόταν από τα χείλη τους, και ο τρόπος της κοιμήσεώς τους απέδειξαν την παρουσία του Θεού στην εποχή μας, αφού, άλλωστε, κάθε άγιος είναι έργο της αγάπης του Θεού.

Παρατηρώ, όμως, ότι δεν τιμώνται εξ ίσου Αρχιερείς οι οποίοι αγάπησαν κατά τον ίδιο τρόπο τον Θεό και τον λαό και εξαγιάσθηκαν ολοκληρωτικά στην σταυρική ποιμαντική τους διακονία. Νομίζω ότι αυτό είναι συνάρτηση μερικών απωθημένων βιωμάτων που καλλιεργήθηκαν από διάφορους παράγοντες στον λαό και από μια αντίδραση έναντι των Επισκόπων, που τους ταυτίζουν με την εξουσία, ωσάν η αρχιερατική διακονία να είναι ξένη προς το πολίτευμα της Εκκλησίας. Ίσως να υπάρχουν και μερικές αφορμές που δίνονται από την πλευρά των Επισκόπων. Όμως όταν επαινούνται μόνο άγιοι μοναχοί και παραθεωρούνται άγιοι Επίσκοποι, τότε πιστεύω ότι βρισκόμαστε μπροστά σε εκκλησιολογικά μονοφυσιτίζουσες καταστάσεις.

Ο Μακαριστός Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης κ. Αντώνιος Κόμπος γεννήθηκε το 1920 στο Άργος Αργολίδος. Είναι απόφοιτος της Μαρασλείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας Αθηνών και της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Κάτοχος μεγάλης θεολογικής παιδείας, συμπλήρωσε τις σπουδές του στα Πανεπιστήμια Οξφόρδης και Παρισίων. Διετέλεσε καθηγητής και Διευθυντής Ιερατικών Σχολών. Κατά τα έτη 1971-74 υπηρέτησε ως ιεροκήρυκας στην Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας. Διάκονος εχειροτονήθη στις 3.12.67, πρεσβύτερος στις 4.12.67. Τη 23η Μαΐου 1974 εξελέγη Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης.Εξέδωσε αξιόλογα επιστημονικά έργα. Δημοσίευσε βιβλιοκρισίες και άρθρα εποικοδομητικά σε διάφορα περιοδικά. Εκοιμήθη εν Κυρίω τη 17/12/2005.

Απόσπασμα από αυτό το ωραίο αφιέρωμα (επισκεφτείτε το). Το ψάρεψα εδώ.

«Δεν με πειράζει που δεν έχω αυτοκίνητο, όπως οι άλλοι μητροπολίτες,

ούτε που με αποκαλούν δεσπότη των τρόλεϊ.

Μπορεί να κουράζομαι αλλά, δόξα τω Θεώ,

ακόμη κρατιέμαι γερά στα πόδια μου».»

ΤΑ ΝΕΑ , 22/11/2001 , Σελ.: N04
Κωδικός άρθρου: A17199N043
ID: 29542 

 

Τον χαρακτηρίζουν «ασκητή της πόλης». Μαγειρεύει μόνος του, καθαρίζει ο ίδιος το μητροπολιτικό σπίτι, δεν χρησιμοποιεί κινητό τηλέφωνο, ενώ σπάνια μιλά και στο σταθερό. Επισκέπτεται την Αθήνα για να συμμετάσχει στις Συνόδους χρησιμοποιώντας… το λεωφορείο του ΚΤΕΛ, κάνει περιοδείες στα «κουτσοχώρια» με τα πόδια και έχει ξεχάσει πώς είναι τα πλούσια αρχιερατικά άμφια. «Εγώ είμαι ένας καλόγερος», επιμένει ο ίδιος. 

Ο 84χρονος Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης Αντώνιος ξεχωρίζει για τη λιτή και ταπεινή ζωή που κάνει. Μητροπολίτης από τις «Νέες Χώρες», τρέφει θαυμασμό για τον Οικουμενικό Πατριάρχη, «είναι άγιος άνθρωπος», λέει. 

«Τι να το κάνει ένας καλόγερος το κινητό, αφήστε που βλάπτει κιόλας», απαντά με χαμόγελο στην παρατήρηση των «ΝΕΩΝ», ότι δεν ακολουθεί την τεχνολογία. «Εγώ είχα γέροντα τον Μητροπολίτη Κορινθίας, που πήγε μετά στην Αμερική. Αυτός μου είχε πει ότι ο επίσκοπος είναι καλόγερος και έτσι πρέπει να είναι». Όταν καλείται να σχολιάσει το ότι δεν συμβαίνει το ίδιο με άλλους μητροπολίτες, περιορίζεται να πει πως «πρέπει να έχουμε ακτημοσύνη, καρτερία και παρθενία, αυτές είναι οι αρετές του μοναχού». 

«Άγιος άνθρωπος». Οι κάτοικοι της Σιάτιστας κάνουν λόγο για «άγιο άνθρωπο», που είναι κλειστός, δεν δίνει δικαιώματα και ζει όπως οι καλόγεροι. Μερικοί υποστηρίζουν ότι έχει περιορισμένη παρουσία στα κοινά, τονίζοντας πάντως ότι αποτελεί «στάση ζωής» για τον ίδιο. «Είναι κάτι παραπάνω από καλός. Δεν είναι διακοσμητικός, αρνείται τα λούσα και τις πολυτέλειες, ούτε αυτοκίνητο δεν έχει», είπε ο κ. Γιώργος Ράμος, που διατηρεί περίπτερο στη Σιάτιστα. «Τι σχέση μπορεί να έχει αυτός ο μητροπολίτης με τους άλλους, που έχουν καταθέσεις δισεκατομμυρίων», συμπληρώνει ο κ. Νίκος Τζάλας. 

Ο Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης απαντά με χαμόγελο σε όλα.  Όταν όμως καλείται να σχολιάσει τα σκάνδαλα που συνταράσσουν το τελευταίο διάστημα την Εκκλησία της Ελλάδος, παίρνει αποστάσεις. «Δεν θα κρίνω κανέναν, εγώ είμαι πιο αμαρτωλός απ’ όλους, δεν μπορώ να πω τίποτε. H Ιεραρχία αποφάσισε να γίνει κάθαρση», λέει και κλείνει το θέμα.

«Ευτυχώς έχουμε δωρεές». Όσο για τις περιουσίες των Μητροπόλεων, ο ίδιος αποκαλύπτει, χωρίς μάλιστα να ερωτηθεί, ότι τα ετήσια έσοδα από τους ναούς δεν υπερβαίνουν τις τέσσερις χιλιάδες ευρώ. «Ευτυχώς έχουμε και κάποιες δωρεές και φροντίζουμε τα παιδιά να σπουδάσουν· με πενταροδεκάρες και φραγκοδίφραγκα χτίσαμε μοναστήρια», λέει. H Μητρόπολη Σιατίστης πληρώνει το ενοίκιο δύο φοιτητών στη Θεσσαλονίκη, ενώ χορηγεί μηνιαίο βοήθημα 100 ευρώ σε φοιτητές που κατάγονται από την περιοχή. 

Είναι πρόθυμος να ξεναγήσει στα διαμερίσματα της Μητρόπολης, ενώ παράλληλα ικανοποιεί όλα τα αιτήματα υπαλλήλων και μοναχών. H μοναχή Ειρήνη, από το μοναστήρι της Κοίμησης της Θεοτόκου, που επισκέφθηκε τη Μητρόπολη για δουλειές του μοναστηριού, λέει: «Δεν τον βλέπετε, πόσο ταπεινός είναι; Ακόμη και τα ράσα του τα πλένει ο ίδιος, δεν αφήνει κανέναν να τον βοηθήσει». 

«Είναι κατ’ ουσίαν ασκητής, ζει γι’ αυτό που τάχθηκε, που δεν είναι επάγγελμα αλλά λειτούργημα», υποστήριξε ο υπάλληλος της Μητρόπολης κ. Ζήσης Γούτας. Ο Μητροπολίτης ασχολείται και με τις δουλειές, εξυπηρετώντας τον κόσμο που έρχεται να τον συναντήσει. «Δεν αρνείται σε κανέναν να ασχοληθεί με το πρόβλημά του». 

H μεγάλη αγάπη του είναι τα «κουτσοχώρια», όπως χαρακτηρίζει ο ίδιος τα ορεινά χωριά της περιφέρειάς του, αυτά των 20 και 30 κατοίκων. «Πήγαινα σε ένα χωριό με στρατιωτικό αυτοκίνητο και τα υπόλοιπα τα περπατούσα με τα πόδια». Αισθάνεται ακμαίος για να συνεχίσει τις περιοδείες του σε όλες τις ενορίες της Μητρόπολης, παρά τα χρόνια του. «Όταν ύστερα από χρόνια δεν θα μπορώ άλλο, θα αποσυρθώ στο μοναστήρι, εκεί είναι η ζωή μου», καταλήγει.

 

Στην φωτογραφία αυτή βλέπετε τον πατέρα Ιωάννη Καλαϊδη (αριστερά), γνωστό σε όλους μας ώς παπα-Γιάννη, με το πνευματικό του τέκνο (πνευματικοπαίδι) τον Μακαριστό Αντώνιο Κόμπο, Επίσκοπο Σισανίου και Σιατίστης να κρατούν ανάμεσα τους με απλότητα και δέος την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Οδηγήτριας.

 Ενας Επίσκοπος Μεγίστου Πνευματικού Βεληνεκούς και ταπεινότητος να κάνει υπακοή στον γέροντα του, έναν απλό ένγαμο ιερέα κάνοντας έμπρακτα αποδεκτή και αναγνωρισθέα την Πνευματική ολοκλήρωση και το χαρισματικό ποιόν του πατρός Ιωάννη Καλαϊδη [από εδώ].

Πατήρ Γεώργιος Πυρουνάκης (+16 Μαΐου 1988)

Ο "Πρωτόπαπας του Λαού"

 

 

Φωνή Βοώντος Αμαρτωλού Ιερέως

Ο πατήρ Γεώργιος Πυρουνάκης υπήρξε θεολόγος και στη συνέχεια κληρικός, συγκεκριμένα πρωτοπρεσβύτερος.
Γεννήθηκε στη Μήλο το 1910 από γονείς Σφακιανούς. Οι γονείς του διώχθηκαν από την Κρήτη ύστερα από ένα αποτυχημένο πραξικόπημα που έγινε εναντίον των Οθωμανών και κατέφυγαν στη Μήλο. Από τη Μήλο μετακινήθηκαν πολύ γρήγορα στον Πειραιά, όπου ο Πυρουνάκης τελείωσε το Δημοτικό Σχολείο. Υπήρξε συμμαθητής με σπουδαίες προσωπικότητες, όπως ο Γιάννης Τσαρούχης και ο Νίκος Καββαδίας. Το 1928 εισήχθη στη Θεολογική Σχολή και ξεκίνησε να κηρύττει ακόμη από τα φοιτητικά του χρόνια.

Η προσφορά του ως θεολόγου

Τον Οκτώβριο του 1932 δημιούργησε στον Πειραιά μαζί με άλλους έξι νέους μια οργάνωση νεολαίας, με το όνομα "Φιλική Εταιρεία Νέων". Μέχρι το 1939, η Εταιρία είχε ιδρύσει τέσσερα νυχτερινά σχολεία για τους εργαζόμενους νέους άνδρες και γυναίκες, δύο επαγγελματικές σχολές και «Λαϊκό Πανεπιστήμιο». Η οργάνωση ίδρυσε το πρώτο νυχτερινό Γυμνάσιο στον Πειραιά, το οποίο στεγάστηκε μετά από πολλές δυσκολίες στη Ράλλειο Σχολή. Την ίδια εποχή ο Πυρουνάκης ίδρυσε τις πρώτες κατασκηνώσεις εργαζομένων παιδιών στο Πέραμα. Για να αναδείξει το ρόλο και τη σημασία της εργατικής τάξης και να ανυψώσει ψυχικά τους ανθρώπους που την αποτελούν ξεκινά την Γιορτή του Εργάτη Χριστού. Το 1938, στη γιορτή του Εργάτη Χριστού στον Πειραιά, θα παραβρεθούν πάνω από πέντε χιλιάδες εργαζόμενα παιδιά.
Μερικά ακόμα από τα έργα του είναι οι νυχτερινές Δημοτικές Σχολές στη Δραπετσώνα, την Αγία Σοφία, τον Άγιο Νικόλαο και τα Ταμπούρια, ο Σύνδεσμος Νέων Πειραιώς, οι Φιλικές Εστίες, τα Σπίτια Στοργής, τα Φιλικά Αναρρωτήρια, η ίδρυση γραφείου για τη μελέτη και την καταγραφή των προβλημάτων των εργαζόμενων νέων, το Οικοτροφείο Σιβιτανιδείου. Το 1939, το καθεστώς του δικτάτορα Μεταξά, του πρότεινε να αναλάβει ρόλο στη νεολαία του κόμματος. Ο Πυρουνάκης αρνήθηκε και, την ίδια χρονιά, το Νοέμβριο του 1939, το καθεστώς διέλυσε την οργάνωση του. Μετά από 3 μήνες, η Ακαδημία Αθηνών τον βραβεύει για την προσφορά του στους νέους.
Την περίοδο της Κατοχής οργανώνει συσσίτια για τα παιδιά και τους απόρους και αναρρωτήρια για παιδιά με προχωρημένες παθήσεις και συνάμα φτιάχνει κατασκηνώσεις. Η Φιλική Εταιρεία Νέων κατά την περίοδο της Κατοχής γλίτωσε 5.000 παιδιά και ισάριθμους, περίπου, ενήλικους (Χρ. Θεοχαράτος, «Εικόνες», 25-5-1988). Μετά την Κατοχή παύθηκε από Πρόεδρος της Φιλικής Εταιρείας Νέων. Αυτός αποφάσισε τότε να στραφεί στην εκκλησία και γίνεται ιερέας σε ηλικία 39 ετών και το 1949 ξεκινά τη διακονία του στην Ελευσίνα.

 

Ως ιερέας

Το 1952 οργανώνει τις πρώτες κατασκηνώσεις για όλα τα παιδιά και μαζί ξεκινούν και τα πρώτα ενοριακά συσσίτια στην Ελευσίνα για όλους τους απόρους της πόλης. 55 χρόνια μετά, οι εγκαταστάσεις των κατασκηνώσεων στο Όρος Πατέρας φιλοξενούν παιδιά διαφόρων εθνικοτήτων, παιδιά που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα οικονομικά, οικογενειακά, επικοινωνιακά και κοινωνικά αφού προέρχονται από οικογένειες οικονομικών μεταναστών ή προσφύγων που ζουν κυρίως στην περιοχή της Ελευσίνας. ^[1]
Ασχολήθηκε επίσης με τα πολιτιστικά και οργάνωσε εκδηλώσεις με γνωστούς καλλιτέχνες, όπως ο Μίκης Θεοδωράκης. Συχνά συνάντησε εμπόδια στο έργο του και αναγκάστηκε να μετακινηθεί προσωρινά (όπως το 1964 που μετατέθηκε στη Μητρόπολη Αττικής για λίγο καιρό). Το διάστημα της Χούντας παύθηκε από την ενορία της Ελευσίνας και τοποθετήθηκε ως βοηθός ιερέα στον Άγιο Στέφανο Αττικής. Ανακρίθηκε και διώχθηκε τα χρόνια εκείνα, αλλά δεν σταμάτησε να υπερασπίζεται έμπρακτα πολιτικούς κρατούμενους. Δήλωσε παρών σε πολλές δίκες της εποχής.
Επανήλθε και πάλι στην Ελευσίνα το 1974 και τότε ξεκίνησε αγώνα για την κάθαρση μέσα στην Εκκλησία. Ο αγώνας αυτός θα διαρκέσει έξι ολόκληρα χρόνια, ώσπου το 1980 θα οδηγηθεί σε δίκη κατηγορούμενος από αρχιερείς της εποχής για τη δράση του. «Μόνο για φόνο δεν τον κατηγορούν» δηλώνει ο Γεώργιος Μαύρος μέσα στο Κοινοβούλιο. Αθωώνεται και συνεχίζει το έργο του. Το 1987 είναι μέλος του Δ.Σ. του Οργανισμού Διαχείρισης Εκκλησιαστικής Περιουσίας (ΟΔΕΠ) υποστηρίζοντας τον «εκδημοκρατισμό» της Εκκλησίας ^[2]. Την ίδια χρονιά, η Ιεραρχία της Εκκλησίας τον τιμωρεί με τον «μικρό αφορισμό». Παρόλα αυτά συνέχισε να δραστηριοποιείται: εκδίδει περιοδικά, συμμετέχει σε κοινωνικούς αγώνες και προβαίνει σε διαβήματα αγωνίας για τα πυρηνικά και τη μόλυνση του περιβάλλοντος.
Ήρθε σε επαφή με το ποίμνιό του για τελευταία φορά τον Απρίλιο του 1988 (Κυριακή των Βαΐων), σε Θεία Λειτουργία στο Δαφνί. Πέθανε στις 16 Μαΐου του 1988.

Σημειώσεις

• Εκτός από τις πηγές που αναφέρονται μέσα στο κείμενο, πλούσια στοιχεία αντλήθηκαν από τις μαρτυρίες του Θεολόγου Αντώνη Καλλίτση. Οι περισσότερες από τις μαρτυρίες αποτελούν μέρος του αφιερώματος που πρόβαλε η ΕΡΤ 1 για τον παπα- Γεώργιο Πυρουνάκη με τίτλο "Θυμίαμα" με τη συμπλήρωση δώδεκα χρόνων από το θάνατό του.

• «Η επίσημη Εκκλησία λησμόνησε μετ' ανακουφίσεως τον φλογερό ιερωμένο, τον οποίο και η ίδια είχε διώξει και αφορίσει, όπως άγρια τον κυνήγησαν και τα ανελεύθερα πολιτικά καθεστώτα του τόπου μας. Όμως, εκείνος με ασυμβίβαστο πάθος είχε βρεθεί παρών σε πολύμορφους αγώνες...»^[3]

• «Ιδρύοντας το πρώτο νυχτερινό γυμνάσιο στη χώρα μας (1932) για τα εργαζόμενα παιδιά της φτωχολογιάς και δημιουργώντας εν συνεχεία τη Φιλική Εταιρεία Νέων, η οποία κατά τους χαλεπούς καιρούς της Κατοχής γλίτωσε 5.000 παιδιά και ισάριθμους, περίπου, ενήλικους»^[4]

• «Βρέστε μου ένα παπά που να τον τρέμουν οι σκοταδιστές, να τον αγαπούν οι διανοούμενοι, να τον σέβονται οι αθεϊστές και να τον θαυμάζουν οι πολιτικοί αρχηγοί» ^[5]

• «Απλόχερα τον μοίραζε τον άρτο των αγγέλων» (Φάνης Κακριδής, εφ. «Το Βήμα», 8-6-1988),

• «Μάταια θα ψάξει κανείς ανάμεσα στα μέλη του ανώτερου κλήρου να βρει ανθρώπους που τόλμησαν να διαφοροποιηθούν από τους συνταγματάρχες της "Ελλάδος των Ελλήνων Χριστιανών". Η αναζήτηση του ιστορικού θα σταματήσει σε καναδυό ιερείς, τον εξής έναν: τον Γεώργιο Πυρουνάκη» (εφ. Ελευθεροτυπία», 10/3/2001),

• «Θα είναι για μας μεγάλη χαρά και τιμή αν μπορούσατε να πάρετε προσωπικώς μέρος στη συνάντηση κατά την οποία θα τιμήσουμε τους Έλληνες συγγραφείς που με τη στάση τους και τον λόγο τους αντιτάχθηκαν στο δικτατορικό καθεστώς των συνταγματαρχών. Η παρουσία σας θα έχει για μας και τη χώρα μας μια άκρως βαθυσήμαντη αξία, γιατί στο πρόσωπό σας, εκτός από τον πνευματικό άνθρωπο, διακρίνουμε τον ασυμβίβαστο αγωνιστή της ελευθερίας και της δημοκρατίας». Η πρόσκληση αυτή εστάλη τον Φεβρουάριο του 1979 στον Πυρουνάκη από το Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης, όπου τον Ιούνιο του ιδίου χρόνου επρόκειτο να τιμηθεί για τη δράση του κατά της χούντας σε συνέδριο αντιστασιακών συγγραφέων ^[6]

• Σύμφωνα με το Ν. 1700 που δημοσιεύτηκε στις 6 Μαΐου 1987 (ΦΕΚ 61, τεύχος πρώτο), με θέμα ρύθμιση θεμάτων εκκλησιαστικής περιουσίας ξεκίνησε η προσπάθεια αξιοποίησης της περιουσίας του ΟΔΕΠ. Με βάση το Νόμο, με ομόφωνη απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργικού Συμβουλίου, ορίστηκε το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο του ΟΔΕΠ, με Πρόεδρο τον κ. Γιώργο Ανωμερίτη και τακτικά μέλη τον πατέρα Γεώργιο Πυρουνάκη, κ. Κ. Σοφούλη, κ. Κ. Γεωργουτσάκο, κ. Φ. Παναγιωτόπουλο και τους κοσμήτορες της Θεολογικής κ.κ. Β. Τσάκωνα και Ν. Ζαχαρόπουλο. Στόχος η χρηστή διαχείριση της περιουσίας του ΟΔΕΠ προς όφελος της εθνικής οικονομίας και της εκκλησίας. Το νέο Δ.Σ. του ΟΔΕΠ ανέλαβε τα καθήκοντά του στις 21.7.87. ^[7]

• Στις 28 Aυγούστου 1975 ο Πυρουνάκης έγραψε ένα άρθρο στην «E» με τον τίτλο «Yψηλοί και Ωραίοι - Eλλάς Eλλήνων Bασανιστών». Όπως σημείωνε, «πρέπει να πληροφορηθούμε ότι υπήρξαν και κληρικοί που μαρτύρησαν χωρίς να "μαρτυρήσουν" προδίδοντας ή συναγωνιστές τους ή τις πίστεις στον άνθρωπο και στην αξία του» (άρθρο του Θ.ΤΣ.)^[8]

• «Κατά την επταετή δικτατορία, δυστυχώς η πλειοψηφία της διοικούσας Εκκλησίας δεν κράτησε τη στάση, που της υπαγόρευε η παράδοσή της. Άλλοι Ιεράρχες έμειναν αδρανείς επειδή φοβήθηκαν μην κατηγορηθούν για πολιτικολογία, και άλλοι επειδή συμβιβάστηκαν με τις ιδέες των δικτατόρων. Υπήρξαν ωστόσο και τα πρόσωπα εκείνα που εξέφραζαν το ήθος της Ορθοδοξίας και αντιστάθηκαν, όπως ο Μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως Αμβρόσιος και ο ιερέας Γεώργιος Πυρουνάκης»

 
Κουβέντες του παπα Γιώργη (από εδώ)

«Ελεύθερους και αγαπημένους θέλουμε να βλέπουμε όλους τους ανθρώπους. Αυτή είναι η ευχή μας» .

«Αν κάθε σφαίρα ή βόμβα δεν θεωρηθεί καταραμένη και δεν αντικατασταθεί με στάλες καθαρού νερού και κόκκους σιταριού, δεν θα αναπνεύσουν με άνεση οι ανθρώπινες υπάρξεις».

«Πότε θα επανέλθει η Εκκλησία στην αρχική πράξη να αναδείχνονται οι κληρικοί και ιδιαίτερα οι Επίσκοποι με ψήφο κλήρου και Λαού;».
 

«O Xριστός είναι ο Επαναστάτης Μοναδικός και αναντικατάστατος. Η επανάστασή Του θα συνεχίζεται ως τη συντέλεια των αιώνων».

«Ο Χριστός είναι εδώ πάνω στη γη, πάντα μαζί μας και θα μείνει ως το τέλος. Θα αγωνιά, θα βασανίζεται και θα ξαναθανατώνεται αναρίθμητες φορές σε κάθε τόπο, σε κάθε εποχή».

«Η Εκκλησία ελεύθερη. Η καλύτερη λύση είναι ο χωρισμός της από το κράτος. Όχι όμως ο χωρισμός του λαού από την Εκκλησία».

«Ο ελεύθερος άνθρωπος που ποθεί την ελευθερία δεν καταδέχεται να ντροπιάζει τον εαυτό του με τυρρανία ή με υποδούλωση. Αυτός είναι ο άνθρωπος του Θεού».

 

Αναρτήθηκε από ΝΕΚΡΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ στις 10:32 π.μ.

Κάρπαθος: το καλοκαιρινό σχολειό ενός «αντάρτη» παπά!

 

  

Του Μανώλη Δημελλά

The Huffington Post

ΔΗΜΟΦΑΝΤΗΣ

 

Που ακούστηκε, μέσα στην καρδιά του καλοκαιριού ένα τσούρμο παιδιά να αφήνουν στην άκρη τον ύπνο, τη θάλασσα, τις βόλτες, το χασομέρι και όλα τα παιγνίδια τους, για να τρέξουν στο σχολείο;
«Κι όμως δεν είναι ψέμα, διανύουμε ήδη την τρίτη εβδομάδα, υπάρχει σφιχτό πρόγραμμα και στην αίθουσα δεν πέφτει καρφίτσα, δεν χωράνε άλλοι μαθητές»!

-Είναι παλαβοί, δεν υπάρχει εξήγηση. Παρατάνε τη διασκέδαση και την...

καλοκαιρινή τεμπελιά για να πάνε στο... σχολείο.

Το πρώην δημοτικό σχολείο στις Πυλές Καρπάθου γεμίζει ασφυκτικά από μικρούς μαθητές και από ξεχωριστούς δασκάλους, που διδάσκουν τα πιο ιδιαίτερα μαθήματα!

 

 

παπα-Καλλίνικος

 

Ξαναχτύπησε λοιπόν ένας παπάς σκέτος αντάρτης! Μα τα δικά του όπλα είναι τα μόνα που χτίζουν συνειδήσεις κι αυτά είναι τα γράμματα.

Μόνο έτσι μπορώ να χαρακτηρίσω τον παπα-Καλλίνικο, τον Αρχιμανδρίτη-δάσκαλο που παλεύει και αρκετές φορές καταφέρνει, χωρίς υπερβολή, να ανάψει το φως στις ψυχές των ανθρώπων! Ο άνθρωπος αυτός είναι ο ορισμός της πρωτοπορίας, ότι κάνει, όπου κι αν βρεθεί, θα βάλει το δικό του λιθαράκι στην εξέλιξη, αφήνει στην άκρη τις λέξεις όταν αυτές μοιάζουν με ακίνητες πέτρες, όταν ορίζουν επιθυμίες και χάνονται μέσα σε ρεβασμούς ονείρων. Εκείνος σηκώνει τα μανίκια από τα ράσα και πιάνει δουλειά.

Το πιο σημαντικό, καταφέρνει να μεταδώσει τη φωτιά που δεν έσβησε ποτέ μέσα στη δική του υπάρξη. Χαμογελάει πονετικά, όταν ακούει για την κρίση, για τις δυσκολίες και τις κατηφόρες. Αυτές πρώτα από όλα είναι μέσα μας, αν δεν τις πετάξουμε, αν δεν τις ξεριζώσουμε, θα ζούμε δεμένοι και μόνιμα δυστυχισμένοι.

 

  Το θερινό σχολείο είναι μια ιδέα που μπήκε στο μυαλό του από το περασμένο καλοκαίρι, μα δεν έμεινε για να αραχνιάσει μέσα του, αμέσως έγιναν οι απαραίτητες ζυμώσεις με τους παλιούς μαθητές του και εκείνοι άφησαν στην άκρη τις δουλειές τους, πίστεψαν στην ιδέα και έγιναν δάσκαλοι.
Ο κάθε ένας στον τομέα και την ειδικότητα του! Τρεις φορές την εβδομάδα, Δεύτερα-Τετάρτη-Παρασκευή, από τις 10.00 μέχρι τις 13.00 η μεγάλη αίθουσα δεν είναι αρκετή!
Γεμίζει από παιδιά που τρέχουν με όρεξη στο...σχολείο!
Μοιάζει με όνειρο κι όμως είναι είναι αλήθεια, τα παιδιά βιάζονται να πάνε σε ετούτα τα μαθήματα, διψούν και ρουφούν τη γνώση που μετουσιώνει το εγώ τους, γεμίζουν από ουσιαστικές γνώσεις και πλάθει το χαρακτήρα τους.

 

Η Μαρία Λαχανά, έκανε μάθημα το Σύνταγμα! Μίλησε για τα δικαιώματα μου και τις υποχρεώσεις που έχουν οι πολίτες.

Η Μαρία Κωνσταντινίδη, δίδαξε οικονομικά και έδωσε με απλές έννοιες τις καθημερινές πράξεις που γίνονται με το πορτοφόλι μας.

Ο Μιχάλης Φράγκος παρουσίασε τα μαθηματικά με έναν διαφορετικό τρόπο, μέσα από σπαζοκεφαλιές, γρίφους και ένα σωρό παιγνίδια κι έτσι κέρδισε τα παιδιά, τα έφερε πιο κοντά την επιστήμη του.
Η Ανθή Σισαμή, δούλεψε την παράδοση και το μάθημα της ήταν «Μαντινάδες και καρπάθικοι χοροί».

Η Ζίνα Παπαγιάννη τους δίδαξε την τέχνη της φωτογραφίας, ενώ ο γυμναστής Βασίλης Σκούλος δούλεψε με τα παιδιά πάνω σε αθλητικές δραστηριότητες.

Η Σοφία Φούντα, παρουσίασε τις Ιστορικές σελίδες και " την μάχη του Μαραθώνα", ενώ η Πόπη Σισαμή, "Το πολίτευμα της χώρας μας" και ο ίδιος π.Καλλίνικος έκανε μάθημα για την επεξεργασία κειμένου στον υπολογιστή και ενώ είχαν προγραμματιστεί κάποιες ώρες για την πίστη και τη θρησκεία, έμειναν πίσω αφού βρέθηκαν αρκετοί νέοι "δάσκαλοι" που ήθελαν να παρουσιάσουν τις γνώσεις και τη δουλειά τους στα παιδιά.

Ας ξεκαθαρίσουμε κάτι σημαντικό, το σχολείο δεν έχει καμιά σχέση με το γνωστό μας κατηχητικό, εδώ τα μαθήματα τα διαλέγουν οι ίδιοι οι μαθητές! Μάλιστα, οι μαθητές δηλώνουν αρχικά το ενδιαφέρον τους και στη συνέχεια δίχως απουσίες και φορτικές πιέσεις, η αίθουσα γεμίζει παιδιά.

Μερικά ακόμη ξεχωριστά μαθήματα που έγιναν στο σχολείο, αυτά σίγουρα θα έπρεπε να τα παρακολουθήσουν υποχρεωτικά και οι μεγάλοι, είναι εκείνο του σεβασμού στην διαφορετικότητα, από την κοινωνιολόγο Μαρία Οικονομίδη. Αλλά και μια παρουσίαση των εμπειριών της ακτιβίστριας βιολόγου-κτηνιάτρου Άννας Κατωγυρίτη, από το ταξίδι της στην Αφρική και την εκεί συνεργασία της με το ίδρυμα Goodall, στο κέντρο Αποκατάστασης Χιμπατζήδων Tchimpounga στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό. Το μάθημα είχε να κάνει με τα ζώα, αυτά που θεωρούμε θηρία!

Από το σχολείο πέρασε και άφησε λίγο από το πάθος του και ο αριστούχος τελειόφοιτος φοιτητής της φιλοσοφικής Παναγιώτης Αλεξιάδης.

Ο Παναγιώτης δεν χρειάστηκε χρόνο για να συνεπάρει τα παιδιά, τους έδειξε το λευκό του μπαστούνι, διάβασε στην μέθοδο Μπράιγ. Η αγάπη και ο αδιάκοπος αγώνας της ζωής του, που δεν περιορίζεται από τα προβλήματα όρασης, ίσως να ήταν το καλύτερο μάθημα.

 

Ο χώρος που πραγματοποιούνται τα καλοκαιρινά μαθήματα είναι οι αίθουσες από το φημισμένο πρώην Δημοτικό σχολείο Πυλών Καρπάθου, γνωστό για την πρωτοπορία σε μαθήματα ηλ. Υπολογιστών και τη συνεργασία των μαθητών σε διάφορα προγράμματα, εδώ οι μικροί μαθητές άγγιξαν ακόμη και τη ΝΑΣΑ!

Ενδεικτικά αξίζει να αναφέρουμε ότι στις επιτυχίες του παπα-Καλλίνικου καταγράφεται η ίδρυση του μαθητικού Συνεταιρισμού, το 1989, που σήμερα περιλαμβάνει 6000 βιβλία και ένα τεράστιο οπτιακουστικό αρχείο.

Το σχολείο συμμετείχε στα περισσότερα από τα πρωτοποριακά προγράμματα του υπ. Παιδείας. Όπως το πρόγραμμα "Τηλέμαχος", το 1995, αλλά και από το 1996 μέχρι το 2000, πήρε μέρος στο παγκόσμιο περιβαλλοντικό πρόγραμμα "Globe-Αλέξανδρος". Επίσης από το 2004 το σχολείο συνδέθηκε δορυφορικά με ακόμη 10 ολιγοθέσια σχολεία της υπόλοιπης Ελλάδας στο πλαίσιο του δορυφορικού προγράμματος "Δίας".

Πολύ πριν την ιδέα του ολοήμερου σχολείου και ο παιδαγωγός παπα-Καλλίνικος κρατούσε ανοιχτό όλη μέρα το σχολείο του. Δεν ήταν μόνος, τα παιδιά διάβαζαν, έπαιζαν και μάθαιναν να λειτουργούν συνεργατικά, ήταν μια ανοιχτή αγκαλιά, μια οικογένεια που έδινε ζωή στο μικρό χωριό. Εκείνοι οι μαθητές είναι οι σημερινοί δάσκαλοι!

Πριν από λίγα χρόνια με απόφαση του υπουργείου Παιδείας το μονοθέσιο εξατάξιο σχολείο Πυλών έκλεισε.
Η λέξη που διάλεξε το υπουργείο είναι πιο κομψή, μίλησαν και έγραψαν για την αναγκαία "συγχώνευση", , όμως για κείνους που ζουν χρόνο-καιρό μακριά από την Αθήνα, μακριά από τα "μεγαλεία" και τις "ευκαιρίες" της, νιώθουν πόσο βαριά είναι η λέξη "λουκέτο" σε ένα σχολείο. Όσο για τους μικρούς μαθητές, εκείνοι τράβηξαν στα σχολεία των γειτονικών χωριών, όμως από τότε ο παπα-Καλλίνικος δίνει σταθερή μάχη για να συνεχίσει να ανάβει το φως της γνώσης μέσα στο κτήριο και τις αίθουσες του κτηρίου.

 

 

 Οι μαθητές του παπα-Καλλίνικου σήμερα έγιναν οι καλύτεροι δάσκαλοι
 

Σχολείο δωρεάν, μακριά από κανονισμούς υπουργείων, δίχως λογαριασμούς και βαθμολογίες, χωρίς απουσιολόγια και περισπούδαστες διδακτικές επιστήμες κι όμως γεμάτο παιδιά και με μαθήματα ζωής που δεν θα μπορούσαν να γίνουν πιο χρήσιμα!
Μήπως είναι ώρα να αφήσουμε στην άκρη τις ντροπές και να αντιγράψουμε αυτό το μικρό και μακρινό μάθημα;

Blogger, ενεργότατος στο διαδίκτυο, παρόν και στο Facebook, ο παπα-Καλλίνικος ανέβασε πρόσφατα την πιο πάνω φωτογραφία που κλείνει μέσα της ολάκερη τη φιλοσοφία της ζωής του.
Προς το τέλος της κουβέντας παρουσίασε με απλότητα και αφοπλιστική ειλικρίνια μια επιθυμία που είναι το όνειρο κάθε αληθινού δασκάλου! «Αν υπάρχει κάτι που ενοχλεί, με στεναχωρεί λιγάκι, είναι που όταν χτυπά το διάλειμμα τα παιδιά, ακόμη και σε αυτό, το καλοκαιρινό σχολείο, πετάγονται και φεύγουν γρήγορα από τη τάξη. Θα ήθελα να τους συνεπαίρνει το μάθημα, να χάνονται τόσο μέσα σ΄αυτό που να ξεχνούν ακόμη και το διάλειμμα!
Μα που θα πάει, όλοι μαζί, μαθητές και δάσκαλοι, θα το καταφέρουμε κι αυτό»! π.Κ.

Μια καινούρια ιδέα ανάβει μέσα στον ακούραστο παπά, τον χειμώνα το σχολείο θα συνεχίσει να λειτουργεί! Όμως αυτή τη φορά θα γίνει σχολείο δεύτερης ευκαιρίας.

Απευθύνεται σε πιο μεγάλους που θέλουν να μάθουν κάτι παραπάνω και τώρα θα έχουν αυτή την ευκαιρία.

Τελικά τίποτε δεν κλείνει, τίποτε δεν χάνεται αν υπάρχει η βούληση και το πάθος, γίνονται θαύματα.