Αρχιμ. Βασιλείου, Καθηγουμένου Ι. Μονής Ιβήρων Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΩΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΙΕΡΟΥΡΓΙΑ Από το βιβλίο του Εισοδικόν, εκδ. Ι. Μονής Σταυρονικήτα, Άγιον Όρος 1978.

3. «Tα του βίου λειτουργήσαντες»
(Τριώδιον, Εσπερινός Σαββάτου των ψυχών)  

Η προσφορά στο  Θεό καθενός  πράγματος κατά πάντα καί διά πάντα μέσα στη λειτουργική ατμόσφαιρα έχει σαν αποτέλεσμα τον  αγιασμό του, τη μεταστοιχείωσή του.

Η ζωή και η θέληση που προσφέρεται στο Θεό  καθαγιάζεται  άμεσα  καί  αναφαίρετα. H προσφορά του σχετικού και φθαρτού, με διάθεση ευγνωμοσύνης, φέρει την αύξηση του αγίου, του αιωνίου  και  πνευματικού. «Δος  αυτοίς  Κύριε αντί των φθαρτών τα άφθαρτα» (Λειτουργία Μεγ. Βασιλείου). Ετσι όλη η ζωή του πιστού με το να είναι προσφορά, γίνεται αύξηση πνευματική. Δεν καταβάλλεται, αλλά αναγεννάται, γιατί πριν τον καταβάλλει ο χρόνος, τα γεράματα, η αρρώστεια, αυτός τη δύναμη και τη ζωή του έδωσε στο Θεο και πήρε τη χάρη. Αγιάστηκε στην ψυχή και στο σώμα. Και δεν τον πιάνει τώρα ο χρόνος, τα

γεράματα, η αρρώστεια· η χαρά, η ζωή και η νιότη του ξεφεύγει από τα χέρια των εχθρών του και οδεύει «επί το αόριστον» της ελευθερίας του Πνεύματος.

Στο τέλος ο θάνατος και το σωματικό θάψιμο του πιστού στη γη είναι η τελευταία επίγεια πράξη καθολικής προσφοράς. Δεν αντιστέκεται μάταια στο θάνατο. Έμαθε οτι η προσφορά είναι αύξηση και ζωή. Τώρα σαν άρτος το σώμα του, ανενέργητο, προσφέρεται στηήν ανεξιχνίαστη θεία βουλή. Δεν θάπτεται σαν νεκρός νικημένος από την ασθένεια ή το χρόνο. Προσφέρεται πιο πολύ ως δώρο λειτουργικό που καθολικά δίδεται. Πέθανε εκούσια κατά τη θέληση, το φόβο, την κακία, πριν πεθάνει βιολογικά. Πέθανε κατά πάντα και διά πάντα, σε όσα αυτός διαφέντευε, για να μπη μέσα του, Νοικοκύρης  και Αφεντικό, ο Αιώνιος και Άφθαρτος.

Έτσι και την τελική θανή που έφτασε στο σώμα του, τη δέχτηκε σαν την επίσκεψη της πατρικής στοργής του Θεού με το σκοπό της ολοκληρωτικής καθάρσεως, αναστάσεως  και ελευθερίας.

Όχι μόνο τη θέλησή του, όχι μόνο τα σχέδιά του καί την ελπίδα του, μα κι αυτό το σώμα του προσφέρει τώρα ανενέργητο, νεκρό. Το προσφέρει ευχάριστα μέσα στην ευχαριστία -«ευχαριστούντες Θεώ» (Νεκρώσιμος ακολουθία) - για να ενεργήση και σ' αυτό η καθαγιαστική χάρη του Πνεύματος όπως θέλει.  Στη λειτουργική τούτη ώρα έχομε μια κατάδυση και μια ανάδυση. Θάπτεται σώμα σαρκικό και εγείρεται σώμα πνευματικό.

Ο θάνατος και η ταφή είναι ευχαριστιακή πράξη προσφοράς και καθαγιασμού.  Δεν  είναι στυγνό συμβάν, αλλά επίτευξη τελικής προσφοράς για την ανατολή ξένης ελπίδας και ζωής.

Κάθε μια Ευχαριστία καταγγέλλει το θάνατο του  Κυρίου. Κάθε  μια  Ευχαριστία  καταγγέλλει το  θάνατο  μας  καί τον  αρραβώνα της  αιωνίου ζωής. Και του πιστού ο θάνατος καταγγέλει την Ευχαριστία.

Όσο πιο πολύ είναι θάνατος ή ευχαριστιακή μετοχή, τόσο πιο πολύ κερδίζει μέσα μας χώρο και κράτος η ζωή. Όσο είναι θάνατος εκούσιος, τόσο νικάται ο θάνατος ο αναπόφευκτος που έρχεται. Όσο είναι πράξη ελευθερίας, τόσο μεταστοιχειώνει την αναγκη την έσχατη σ'ελευθερία αιώνια.