Τετάρτη 29 Απριλίου 2015
STARETS NIKOLAY GURYANOV
Από την παιδική του ηλικία βοηθούσε στην εκκλησία. Το 1926 τέλειωσε την παιδαγωγική ακαδημία Gatchina. Το 1929 έλαβε μια παιδαγωγική εκπαίδευση στο LENINGRAD INSTITUTE. Όμως δεν μπόρεσε να την τελείωση γιατί αποκλείστηκε από την παιδαγωγική σχολή επειδή αγωνίστηκε να μην κλείσει μια εκκλησία κοντά στο ξενοδοχείο.
Το 1931 ο Nicolay Guryanov συνελήφθηκε άδικα και αποστέλλεται στην φυλακή “KRESTY” – στο Λένινγκραντ σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης κοντά στο Κίεβο της Ουκρανίας και πέρασε 7 χρόνια στο Syktyvkar – Δημοκρατία του Κόμι- σε φυλάκιση. Ο Νικόλαος εργάστηκε ως καθηγητής μαθηματικών σε σχολεία της περιφέρειας του Tosno.
Επίσης υπηρετούσε και ως ψάλτης στην εκκλησία του Tosno.
Κατά την διάρκεια του Β Παγκοσμίου πολέμου δεν είχε μετακινηθεί λόγο της αδυναμίας των ποδιών του που είχαν προκληθεί από την εργασία στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Όταν το GDOV καταλήφτηκε από τα γερμανικά στρατεύματα ο Nicolay με άλλους κατοίκους βρισκόταν εξόριστος στην βαλτική. Εδώ γίνεται φοιτητής στο Βίλνιους THEOLOGICAL SEMINARY στη Λιθουανία που άνοιξε το 1942. Μετά από 2 εκπαιδευτικά εξάμηνα στα σεμινάρια ο Nicolay Guryanov ήταν εσώκλειστος στο ιερατείο από το μητροπολίτη έξαρχο Σέργιο VOSKRESENKIY στη Ρίγα στον ορθόδοξο καθεδρικό ναό της Γεννήσεως. Αργότερα ανέλαβε ιερέας σε διάφορες ενορίες την Βαλτικής. Κατά την διάρκεια 1949-1951 ο Nicolay μελετούσε με μερική απασχόληση στο Λένινγκραντ THEOLOGICAL SEMINARY και το 1951 έγινε δεκτός στο πρώτο έτος της Ακαδημίας αλλά δεν μπόρεσε να συνεχίσει παραπέρα. Το 1958 μεταφέρθηκε στην επισκοπή Pskov σαν ιερέας στον άγιο Νικόλαο στο νησί της TALABSK –ZALIT- όπου πέρασε τα υπόλοιπα 42 χρόνια της ζωή του ως ιερέας όπου και συνταξιοδοτήθηκε σε μεγάλη ηλικία κατοικώντας σε ένα μικρό ξύλινο σπίτι.
Μεταξύ πολλών από εκείνους που είχαν την δυνατότητα να τον επισκεφτούν τον τελευταίο καιρό ήταν αστέρια της ποπ μουσικής ο Andrey Makarevich και η Valentina Tolknova. Από τα μέσα από του 1999 ο στάρετς όρισε να μην συναντά κανένα το οποίο αυτό γεγονός προκάλεσε τους προσκυνητές ώστε έγραψαν παράπονα στο Ρώσο πρόεδρο.
Τον τελευταίο χρόνο πριν το ευλογημένο τέλος Nicolay Guryanov παρά την ασθένεια του ωστόσο βρήκε τη δύναμη να δεχθεί προσκυνητές , για τους ενισχύσει και να δυναμώσει την πίστη τους. Οι σκέψεις του στάρετς κατά την διάρκεια αυτών των επιγείων συνομιλιών έγινε εν είδος πνευματικής διαθήκης για πολλούς ορθοδόξους Ρώσους.
Τον Ιούνιο του 2002 μια ομάδα ορθοδόξων ιερέων επισκέφτηκαν τον Νικολάι για να πάρουν μια ευλογία.
Ρωτήθηκε λοιπόν . Θα δούμε Ορθόδοξο Τσάρο;
Ο Nicolay σχημάτισε το σημείο του Σταυρού. Προσευχήθηκε και σταθερά είπε. « Α. Ο Τσάρος έρχεται!».
Ο Nicolay Guryanov πέθανε την νύχτα της 24 Αυγούστου 2002 στην ηλικία των 92 ετών. Θάφτηκε στις 26 Αυγούστου στο νησί TALABSK.
ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ ΣΕ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
Είναι γραμμένο από αυτόν ότι συνήθισε να βρίσκει άτομα που είχαν χαθεί και άτομα που είχαν πέσει όμηροι και είχαν ελευθερωθεί από ληστείες και αλλά. Έγινε ιδιαίτερα διάσημος μετά από ένα επιζώντα ναύτη που ήρθε σε αυτόν και αναγνώρισε τον στάρετς όταν του εμφανίστηκε αυτός κατά την διάρκεια ενός ατυχήματος.
Τον Σεπτέμβριο του 1997 μια ομάδα 10 πιστών επισκέφτηκαν τον Nicolay στην ξύλινη καλύβα του. Ήρθαν να ευλογηθούν από αυτόν με το ιερό λάδι. Μια γυναίκα ρώτησε .
« Πατέρα Νικολάι ποιος θα είναι μετά τον Γέλτσιν;» Μου απάντησε « στη συνέχεια θα υπάρχει η στρατιωτική δύναμη του……θα είναι σύντομη. Αλλά η ηλικία ότι θα είναι μικρή όπως είναι και ο ίδιος. Θα υπάρξουν διώξεις μετά από τους μοναχούς και την εκκλησία.
Η ισχύς του θα είναι όπως ήταν και κατά την διάρκεια των κουμουνιστών…..»
Ρώτησε πάλι « και τα θα είναι μετά ; μετά θα είναι ένας ορθόδοξος Τσάρος. Θα ζούμε για να το δούμε αυτό;». «Εσείς, ναι». Μετά από αυτά τα λόγια ευλόγησε την γυναίκα.
ΠΟΙΗΤΙΚΑ ΔΩΡΑ
Ο Nicolay Guryanov ήταν προικισμένος με ένα ειδικό μουσικό χάρισμα.
Ο στάρετς αγαπούσε το την εκκλησία και το εκκλησιαστικό τραγούδι και πολλούς εκκλησιαστικούς ύμνους και τραγούδια τα είχε γράψει μόνος του. Πολλοί από τους ύμνους όπως « Η ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΜΗΤΕΡΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ» , « ΣΩΤΗΡΑ ΘΕΡΜΑΝΕ ΤΗΝ ΨΥΧΗ ΜΟΥ», «ΓΙΑ ΤΟΝ ΦΥΛΑΚΑ ΆΓΓΕΛΟ», έγιναν πραγματικά εθνικά προφητικά τραγούδια στο δρόμο για την αληθινή μετάνοια.
Κάποιος προσκυνητής είπε.
«Ήρθα στον πατέρα με αμφιβολίες σχετικά με την ζωή μου με ένα κενό μέσα μου και απάντησε σε όλα . τραγούδησε την ζωή μου και στο τέλος είπε λίγα λόγια κατευθυντήρια.
Και όλα μέσα μου ξεκαθάρισαν και ξέσπασα σε δάκρυα και έφυγα με ειρήνη και παρηγοριά. Τώρα πια ήξερα πως πρέπει να ζήσω και τι να κάνω.»
Αυτές οι ιστορίες που ακούγονται συχνά από προσκυνητές πολλούς από τους οποίους έγινα η αρχή για μια νέα ζωή -εν ΧΡΙΣΤΩ ΖΩΗΣ-
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ
Ερωτήθηκε ποια θεωρεί την πιο πλέον επικίνδυνη αμαρτία στη ψυχή των ανθρώπων;
Και ο πατήρ Νικολάι απάντησε. « Απιστία! Αυτό είναι τρομακτικό.»- Ακόμα και για τους Χριστιανούς; « Ναι, μάλιστα μεταξύ Ορθοδόξων Χριστιανών»
Οι προσκυνητές στην συνέχεια ρώτησαν . Τι θα μπορούσατε να πείτε στους Ορθοδόξους Χριστιανούς για την σωτηρία;
« Άκου εδώ πιστέ άνθρωπε πρέπει…. Με την αφθονία της αγάπης να κατακλίσεις τον περίγυρο που σε περιβάλει. Κατάλαβες ; με την αφθονία της αγάπης.
Η ΑΦΩΣΙΩΣΗ ΤΟΥ ΚΑΙ Ο ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΤΣΑΡΟ NICHOLA II
Στο δωμάτιο του πατέρα Nicolay Guryanov ήταν γεμάτο φωτογραφίες και εικόνες του Νικολάου ΙΙ και των συγγενών του. Διατηρούσε άλμπουμ ταινίες ντοκιμαντέρ που αναφέρονταν σχετικά με τον τελευταίο τσάρο της Ρωσίας.
THE MONASTERY OF VALAAM
Η Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στο νησί του Βαλαάμ στην λίμνη Λατόγκα κατά τα χρόνια της ακμής της ονομάστηκε ο Άθωνας του Βορρά. Σύμφωνα με την παράδοση, οι κτήτορές της ήταν ο ελληνικής καταγωγής Όσιος Σέργιος και ο ντόπιος μαθητής του Όσιος Γερμανός. Πότε ιδρύθηκε το μοναστήρι, δεν το γνωρίζουμε ακριβώς, επειδή κατά την ιστορία της ή Μονή καταστράφηκε πολλές φορές, και επομένως τα αρχαία ντοκουμέντα δεν έχουν σωθεί. Λόγου χάριν ήταν ερειπωμένο σχεδόν όλο τον ΙΣΤ' αιώνα, έως ότου με την εντολή του Τσάρου Πέτρου του Μεγάλου ξανακτίστηκε από τον Ηγούμενο Ναζάριο πρώην μοναχό της Μονής Σαρώφ. Πάντως σύμφωνα με την σύγχρονη ερευνά ή Μονή άρχισε να λειτουργεί το αργότερο στον ΙΔ' αιώνα.
Στα τέλη του ΙΘ' αιώνος και οι αρχές του Κ' αιώνος ήταν ή περίοδος ακμής γι« την Μονή. Έκτος της κυρίως Μονής στα νησιά της Λατόγκας υπήρχαν περισσότερες από δέκα Σκήτες πολλά ερημητήρια. Ή Μονή αριθμούσε πάνω από 400 μοναχούς
και εκατοντάδες δοκίμους, έτσι που ο αριθμός των κατοίκων της Μονής υπερέβαινε τα 1000 άτομα. Το Βαλαάμ έγινε ένα από τα μεγαλύτερα μοναστήρια της Ρωσίας μαζί με την Λαύρα της Αγίας Τριάδος και του Όσιου Σεργίου του Ραντονέζ κοντά στην Μόσχα, την Μονή Σπηλαίων στο Κίεβο και την Μονή Σολόφκυ στον Αρκτικό Ωκεανό.
Ή επίδραση του Βαλαάμ ως κέντρου της Ορθοδοξίας είχε ως αποτέλεσμα την μεταλαμπάδευση της Ορθοδόξου πίστεως στην ευρύτερη περιοχή της Καρέλιας. Πολλοί μοναχοί με αφετηρία το Βαλααμ ίδρυσαν τον μεσαίωνα δεκάδες μοναστηράκια σε διάφορες περιοχές της Καρέλιας. Μερικά από αυτά ξανάνοιξαν μετά την πτώση του κομμουνισμού, όπως ή Μονή Αγίας Τριάδος του Όσίου Αλεξάνδρου του Σβίρ.
Κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο το Βαλααμ αναγκάστηκε να παραδώσει τους δοκίμους μοναχούς του στον στρατό. Ακολούθησε ή Ρωσική επανάσταση και ή ανεξαρτησία της Φινλανδίας. Το μοναστήρι παρέμεινε στα σύνορα του νεοσύστατου Φινλανδικού κράτους και έτσι οι διωγμοί που ξέσπασαν στην Σοβιετική Ένωση, δεν το πείραξαν. Όμως ο αριθμός των μοναχών άρχισε να λιγοστεύει. Όταν ή Σοβιετική Ένωση κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο επιτέθηκε στην Φινλανδία και οι μοναχοί μεταφέρθηκαν στα κεντρικά μέρη της Φινλανδίας, ο αριθμός τους ήταν πια μόνο γύρω στα 200 άτομα.
Ή Ί. Μ. Βαλααμ συνέχισε την λειτουργία της στο δήμο Χεϊνάβεσι. οπού ή Αδελφότητα αγόρασε ένα μεγάλο αγρόκτημα για την Μονή, πού ονομάστηκε Νέο Βαλααμ.
Στη αρχή της δεκαετίας του 1970 στο Νέο Βαλααμ ζούσαν μόνο τέσσερες ηλικιωμένοι μοναχοί γύρω ή πάνω των 80 ετών. Το τέλος της Μονής φαινόταν ήδη απειλητικά στον ορίζοντα, όταν με την φροντίδα του Αρχιεπισκόπου Παύλου, πρώην μοναχού του Παλαιού Βαλααμ, κτίστηκε το νέο πέτρινο Καθολικό της Μεταμορφώσεως του Χριστού, και άρχισε ή προσέλευση νέων μοναχών. Τα τελευταία 30 χρόνια ο μέσος αριθμός των μοναχών είναι περίπου δέκα, αν και ένα διάστημα ήταν σχεδόν είκοσι. Να αναφέρουμε ότι τρεις από τους τέσσερες Μητροπολίτες της Φινλανδικής Ορθοδόξου Εκκλησίας είναι πρώην μοναχοί του Νέου Βαλααμ.
Στην Ρωσία στο Παλαιό Βαλααμ ή μοναχική δραστηριότητα άρχισε πάλι το 1989. Σήμερα ή αδελφότητα του Παλαιού Βαλααμ αριθμεί ήδη πάνω από 100 μοναχούς. Τα τελευταία χρόνια έγιναν μεγάλες οικοδομικές εργασίες υπό την επίβλεψη του Ηγουμένου Παγκρατίου, Επισκόπου του Τρόϊτσε.
Το Πατερικόν του Βαλααμ είναι έργο του προκατόχου του γράφοντος Ηγουμένου Παντελεήμονος, νυν Μητροπολίτου του Όουλου. Κατά τον πόλεμο με την Αδελφότητα μεταφέρθηκαν στο Νέο Βαλααμ και ιερές εικόνες, εκκλησιαστικά σκεύη και άμφια καθώς και το αρχείο της παλαιάς Μονής. Έτσι όλο το υλικό δια το Πατερικόν βρισκόταν στην διάθεση του ρωσομαθούς Ηγουμένου. Μετά την έκδοση του έργου μερικοί πατέρες, των οποίων ή ζωή περιγράφεται στις σελίδες του βιβλίου, έχουν ήδη επισήμως συγκαταριθμηθεί στους χορούς των Αγίων της Εκκλησίας μας, όπως ο Επίσκοπος Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ και ο μεγαλόσχημος Ιερομόναχος Αντίπας.
Ό Καθηγούμενος του Νέου Βαλααμ Αρχιμανδρίτης Σέργιος
STARETS LAVRENTI CHERNIGIV (1868-1950)
Στις 9/22 Αυγούστου 1993 η σύνοδος των επισκόπων της Ορθόδοξης εκκλησίας της Ουκρανίας και του Πατριαρχείου Μόσχας αποφάσισαν την αγιοποίηση του ρώσου στάρετς γέροντος Λαυρεντίου Τσερνογκόφσκι. Η εκκλησιά έχει από πολλή καιρό ευλογηθεί από τον άγιο Λαυρέντιο από τα θαύματα του τον προφητικό του λόγου, την δύναμη της προσευχής του και την αγάπη του για το ποίμνη του.Ο ιερομόναχος STARETS LAVRENTI CHERNIGIV κατά κόσμο( Luke Evseevich Proskura )γεννήθηκε το 1868 στο χωριό Karylskoe Krolevetskogo στην επαρχία Τσερνιχίβ. Ο πατέρας και η μητέρα του είχαν βαθιά θρησκευτική ψύχη και πίστη στο Θεό. Ο Luke ήταν στο δημοτικό πολύ καλός μαθητής. Στα 13 αποφοίτησε από το σχολείο από την παιδική του ηλικία ο Luke πήγαινε τακτικά στην εκκλησία είχε εξαιρετικό αυτί και τραγουδούσε στην χορωδία της εκκλησιάς. Τον γνώρισε ένας εκπληκτικός άνθρωπος που εκτίμησε τις ικανότητες του όπου του έμαθε και την τέχνη του βιολιού. Με την επιστροφή του στο σπίτι έγινε μαέστρος της αγροτικής χορωδίας.
Λόγο οικονομικών δυσκολιών της οικογένειας ο Luke μαθαίνει το ράψιμο και αρχίζει να κερδίσει χρήματα να βοηθά την οικογένεια του. Για 17 χρόνια έκανε εξαιρετική εργασία και οι πελάτες ήταν πάντα πολύ.
Μετά από τα 17 αυτά χρόνια η μητέρα του πέθανε. Και ο Luke αποφάσισε να εγκαταλείψει το μοναστήρι. Αλλά ο αδελφό του ο μεγαλύτερος ο Βαρθολομαίος τον παρακάλεσε να μείνει στο σπίτι . ο Luke ήταν δύσκολο να δεχτεί αυτήν την πρόταση αλλά τελικά δέχτηκε.
Με τον φίλο του τον μικρό Συμεών περπάτησαν με τα πόδια ως το Κίεβο για να βρουν τον Στάρετς Ιωνά. Να πάρουν την ευλογία του και να ρωτήσουν για την πνευματική τους κατάσταση. Ο πατήρ Ιωνάς τους είπε «η ευλογία με εσάς». Κατόπιν με το Συμεών ταξίδεψαν στο Άγιο Όρος. Ο οποίος έμεινε ο Συμεών σε μοναστήρι του Άθωνα. Ο πατήρ Λαυρέντιος γύρισε πίσω στην Ρωσία.
Σύντομα νέοι άνθρωποι κλήθηκαν στην χορωδία στο μοναστήρι του Άγιου Νικολάου.
Εκεί διαχειρίστηκε την χορωδία του μοναστηριού. Έτσι γύρω στα 1905 μεταφέρθηκε στο μοναστήρι της Αγίας Τριάδας CHERNIGΟV όπου έμεινε όλο το υπόλοιπο της ζωή του.
Το 1912 σε ηλικία 45 ετών χειροτονείτε μονάχος με το όνομα Λαυρέντιος. Δυο χρόνια αργότερα γίνετε ιεροδιάκονος και το 1916 ιερομόναχος. Το 1928 η εκκλησία της Ουκρανίας τον δίνει το Βαθμό του Αρχιμανδρίτη.
Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΛΑΥΡΕΝΤΙΟΥΉταν αυστηρός πιστός της Ορθόδοξης Ομολογίας. Τον αγαπούν οι απλοί άνθρωποι , οι διανοούμενοι του Τσεριχίβ. Οι επισκέπτες μάθαιναν γρήγορα ότι στην ιερά μονή της Αγίας Τριάδος υπάρχει ένας ισχυρός πνευματικός άνθρωπος. Όταν έκλεισε ότι μοναστήρι ο πατέρας Λαυρέντιος εγκαταστάθηκε σε ένα μικρό σπίτι μέσα στην φτώχια, οι συνάξεις και οι λειτουργίες γινόντουσαν σε ένα μικρό και φτωχικό ναό. Πέρασαν 20 χρόνια. Τελικά έκλεισε και η μικρή αυτή εκκλησία. Ανίκανος να δοξάσει το Θεό στο ναό συνέχισε τον κανόνα του στο σπίτι. Διατηρούσε μ πολλή προσοχή τα λειτουργικά βιβλία και είχε μια εκτεταμένη βιβλιοθήκη μουσικών βιβλίων.
Κατά την διάρκεια του μεγάλου πατριωτικού πολέμου κατά την διάρκεια της κατοχής του CHERNIGΟV είχε το δικαίωμα να ανοίξει το μοναστήρι της Αγίας Τριάδος.
Με την έλευση του μαζεύτηκαν μαζί του πολλή πιστοί και άρχισαν την ανοικοδόμηση της μονής. Οι άνθρωποι αυτοί όλοι μαζί εργάστηκαν σκληρά την ημέρα της εορτής των Αρχάγγελο Μιχαήλ και Γαβριήλ στις 21 Νοεμβρίου 1941 πραγματοποιήθηκε η πρώτη Θεία Λειτουργία. Και το 1942 έγινε μια υπέροχη συναυλία στον καθεδρικό ναό με θρησκευτικούς ύμνους από την χορωδία της εκκλησιάς.
Ηθική καθαρότητα, πνευματική ανύψωση, αστείρευτη αγάπη για τους ανθρώπους όπου έμπαινε στη θέση του καθενός για να τον βοηθήσει στα προβλήματα του. Η αγάπη του ήταν ιδιαίτερος ευγενική και βοηθούσε τον οποιοδήποτε πρόσωπο χωρίς να εξετάζει ο ίδιο την πνευματική ποιότητα του συνομιλητή του. Γνώρισε τον πνευματικό κόσμο σε όλες τις εκφάνσεις του και στις καλύτερες αποχρώσεις. Είχε πάντα ένα αίσθημα φιλικό και γνώριζε καλά τον πνευματικό κόσμο . Υπήρχαν και μεμονωμένες περιπτώσεις που Λαυρέντιος γλίτωνε τους ανθρώπους από το θάνατο.
Αυτό που σου έκανε εντύπωση στο γερόντια Λαυρέντιο ήταν το θειο δώρο που είχε να σου δίνει μια οριστική απάντηση σε όλες τις αμφιβολίες και στα ερωτήματα σου.
Ο αρχιμανδρίτης STARETS LAVRENTI CHERNIGIV πέθανε στις 16/6 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1950.
Η κηδεία έγινε υπό την ηγεσία του επισκόπου. Σύμφωνα με την απόβαση του άρχοντα της πόλης η ταφεί οριστική μέσα στο χώρο του μοναστηριού μαζί με τους 7 επισκόπους. Το μοναστήρι έκλεισε το 1962. Και άνοιξε μετά από 26 χρόνια σαν τόπος λατρεία στο τάφο του γέροντα.
ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΣΤΑΡΕΤΣ – ΓΕΡΟΝΤΑ ΛΑΥΡΕΝΤΙΟΥΣυνήθιζε να μιλάει με τα πνευματικά του παιδιά για τους έσχατους καιρούς, για να είναι σε εγρήγορση:
«Σήμερα ψηφίζομε - όλα εντάξει.Δεν πρόκειται ακόμη για ένα μοναδικό ηγεμόνα επί όλου του κόσμου. Αλλά αν μία ψήφος έπρεπε να ριχτεί για ένα και μοναδικό ηγεμόνα – αυτός ήδη είναι γνωστός (ο Αντίχριστος) και δεν πρέπει κανείς να τον ψηφίσει!».
Είπε ακόμη:«Θα έρθει καιρός που θα παρακαλάνε για ένα μοναδικό άρχοντα σ’ όλη τη Γη. Και οι άνθρωποι θα καταγραφούν πλήρως. Θα μπαίνουν στα σπίτια, (οι άνθρωποι του Αντιχρίστου), και η σύζυγος θα προσπαθεί να πείσει τον άνδρα της:-Έλα καλέ μου, ας το υπογράψομε. Εξ άλλου έχουμε παιδιά, δεν θα μπορούμε να αγοράσουμε τίποτε γι αυτά.- Και ο σύζυγος θα λέει:-Αγαπητή μου γυναίκα κάνε όπως θέλεις, αλλά εγώ είμαι έτοιμος να πεθάνω παρά να υπογράψω ότι συντάσσομαι με τον Αντίχριστο-…Αυτό είναι ένα σκηνικό από το μέλλον κατέληξε ο γέροντας».
Είπε ακόμη:«Θα έρθει καιρός που θα ανακαινίσουν ακόμη και τις κλειστές εκκλησίες, και θα τις στερεώσουν όχι μόνο εξωτερικά αλλά και εσωτερικά. Θα χρυσώνουν τους θόλους και τα καμπαναριά.Αλλά όταν αυτός ο καιρός περάσει, θα μπει η εποχή της βασιλείας του Αντιχρίστου. Προσεύχεσθε στον Κύριο να δώσει παράταση χρόνου, που θα μπορούσαμε να στερεώσουμε τους εαυτούς μας, διότι τρομερά χρόνια μας περιμένουν.Δεν βλέπετε πόσο υποκριτικά έχουν ετοιμασθεί όλα;Όλες οι εκκλησίες θα είναι απόλυτα μεγαλοπρεπείς, όπως ποτέ πριν. Αλλά κανείς δεν πρέπει να πηγαίνει σ’ αυτές τις εκκλησίες (την εποχή του Αντιχρίστου, τονίζεται).Ο Αντίχριστος θα στεφθεί βασιλιάς σε ένα μεγάλο ναό στην Ιερουσαλήμ, με τη συμμετοχή κλήρου και του Ρώσου Πατριάρχη!Θα υπάρχει ελεύθερη προσπέλαση προς και από την Ιερουσαλήμ.Αλλά προσπαθήστε να μην πάτε εκεί, διότι όλα θα έχουν γίνει για να εξαπατήσουν.
Ο Αντίχριστος θα γεννηθεί από πόρνη (που θα υποκρίνεται την Παρθένο), μια Εβραία από την 12η φυλή “της διαστροφής”.Ενώ είναι ακόμη νέος, θα είναι πολύ ικανός και έξυπνος. Σαν παιδί δώδεκα ετών, περπατώντας μέσα στον κήπο με την μητέρα του, συναντά τον Σατανά που θα έρθει από την Άβυσσο και θα μπει σ’ αυτόν. Και αυτό το αγόρι θα μεγαλώσει και θα γίνει ο Αντίχριστος.(Επειδή κανένα παιδί του δεν θέλει ο Θεός να χαθεί, δεν αφήνει έρμαιο στην κακή του προαίρεση κανένα από την αρχή, αλλά όπως έκανε υπομονή με τον Ιούδα, τον υποκριτήμαθητή Του και μόνον κατά το Μυστικό Δείπνο επέτρεψε να κυριευθεί πλήρως από το Σατανά, έτσι και τώρα, η πληρότητα της κακίας του Σατανά ενεργεί μέσα στον Αντίχριστο από τότε που αδίστακτα επιμένει να ακολουθήσει τον κακό δρόμο, και αυτό όπως λέγει ο γ. Λαυρέντιος θα οριστικοποιηθεί όταν φθάσει στην ηλικία των 12 ετών. -ΛΜΔ)
Στην στέψη του, κατά την ορκωμοσία, θα περικόψει τις λέξεις που αναφέρονται στο Θεό, και θα αναγνωρίσει μόνο τον εαυτό του.Τότε ο Πατριάρχης θα αναφωνήσει ότι είναι ο Αντίχριστος και γι αυτό θα φονευθεί…Οι Προφήτες Ηλίας και Ενώχ θα έχουν ήδη έρθει από τον Ουρανό, και αυτοί θα εξηγούν επίσης σε όλο τον κόσμο και θα κραυγάζουν:“Αυτός είναι ο Αντίχριστος, μην τον πιστεύετε”. Kαι θα τους φονεύσει, αλλά αυτοί θα αναστηθούν και θα ανέβουν στον Ουρανό…
Ο Αντίχριστος θα είναι πολύ καλός γνώστης κάθε σατανικής τέχνης, και θα κάνει ψευδή σημεία (ψευτοθαύματα). Όλος ο κόσμος θα τον ακούει και θα τον βλέπει...Μακάριος και τρισμακάριος ο άνθρωπος που δεν θα δει το Θεομίσητο πρόσωπο του Αντιχρίστου και δεν θα ακούσει τα βλάσφημα λόγια του, που θα υπόσχονται κάθε γήινη ευλογία. Αυτοί που θα τον ακούσουν, θα πεισθούν και θα τρέξουν να τονυπηρετήσουν.
Και θα τιμωρηθούν μαζί με αυτόν, τόσο, όσο διαρκεί η αιωνιότης. Θα καίγονται στην αιωνιότητα!Ρωτήσαμε: «Πως θα γίνει»; Και μας απάντησε (ο γέροντας), με δάκρυα: «Το βδέλυγμα της ερημώσεως θα στηθεί σε άγιο τόπο, και θα προβάλει τους παραπλανητάς του κόσμου, πουθα κάνουν ψευτοθαύματα, και θα ξεγελάσει όλους τους ανθρώπους που έχουν απομακρυνθεί από τον Θεό.Και μετά θα εμφανισθεί ο Αντίχριστος»
...Στην ερώτηση: «Σε ποιο άγιο τόπο, στην εκκλησία;» ο σεβαστός γ. Λαυρέντιος απάντησε:«όχι στην εκκλησία, αλλά στο σπίτι»!Πριν από καιρό ένα τραπεζάκι χρησιμοποιόταν συνήθως (για μελέτη ιερών βιβλίων) στη γωνιά όπου ήταν οι άγιες εικόνες.Μετά, εντούτοις, ο χώρος θα καταλαμβάνεται από όργανα παραπλάνησης για την εξαπάτηση των ανθρώπων.Πολλοί που έχουν απομακρυνθεί από την Αλήθεια θα λένε:«Χρειάζεται να παρακολουθούμε τα νέα!
Και θα συμβεί, στα νέα ο Αντίχριστος να εμφανισθεί, και θα τον αποδεχτούν»!(από την τηλεόραση)!!! Θα απεχθάνεται τους Χριστιανούς. Θα σφραγίσει όλους τουςανθρώπους του με ένα σημάδι. Θα ξεκινήσει την τελική καταδίωξη των Χριστιανών που αρνούνται να λάβουν το σημείο του Σατανά.Η καταδίωξη θα ξεκινήσει άμεσα από το έδαφος της Ιερουσαλήμ, και κατόπιν θα επεκταθεί παντού σ’ όλο τον κόσμο. Αίμα θα χύνεται στο όνομα του Λυτρωτού Κ. ΙησούΧριστού. Κάποια, από σας παιδιά μου, μπορεί να ζείτε αυτά τα τρομερά χρόνια.Το σημάδι θα είναι τέτοιο που θα είναι άμεσα εμφανές αν ένα πρόσωπο το έχει λάβει ή όχι.Οι Χριστιανοί δεν θα μπορούν να αγοράζουν ή να πωλούν οτιδήποτε.Αλλά μην απελπίζεσθε. Ο Κύριος δεν θα εγκαταλείψει τα παιδιά Του.
Κανείς δεν πρέπει να φοβάται.Θα υπάρχουν εκκλησίες, αλλά οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί δεν πρέπει να πηγαίνουν σ’αυτές, διότι η αναίμακτη Θυσία του Κυρίου Ιησού Χριστού δεν θα προσφέρεται εκεί. Αντ’ αυτού θα γίνονται σατανικές συναθροίσεις. Και εξ αιτίας της ανομίας, η Γη θα αρνείται να προσφέρει καρπούς. Από την ξηρασία η γη θα διαρραγεί, σχηματίζοντας τέτοια ρήγματα που ένα άτομο θα μπορεί να πέσει μέσα. Θα τιμωρούν τους Χριστιανούς ή θα τους εξορίζουν σε έρημα μέρη.Οι Εβραίοι θα είναι επίσης περιορισμένοι σε ένα τόπο.Μερικοί Εβραίοι που αληθινά έζησαν με τον Νόμο του Μωϋσέως, δεν θα δεχθούν το σημάδι του Αντιχρίστου. Θα περιμένουν και θα παρατηρήσουν τις πράξεις του.
Ξέρουν ότι οι πρόγονοί τους δεν αναγνώρισαν τον Χριστό σαν Μεσσία, αλλά εν προκειμένω, ο Θεός θα φωτίσει τα μάτια τους για να ανοιχτούν και να μη δεχτούν το σημάδι του Αντιχρίστου. Θα αναγνωρίσουν τον Χριστό και θα βασιλεύσουν με τον Χριστό. Αλλά ο ασταθής κόσμος θα ακολουθήσει τον Σατανά, και όταν η γη δεν θα παράγει κανένα καρπό θα έρθουν προς αυτόν με αίτημα να τους δώσει ψωμί.Αλλά θα τους απαντήσει:“H γη δεν δίνει καθόλου γεννήματα. Δεν μπορώ να κάνω τίποτα”.Δεν θα υπάρχει σχεδόν καθόλου νερό. Όλοι οι ποταμοί και οι λίμνες θα ξεραθούν.
Η συμφορά θα κρατήσει 3,5 έτη. Αλλά προς χάριν των εκλεκτών ο Κύριος θα συντομεύσει αυτές τις ημέρες.Κατ’ εκείνες τις ημέρες θα υπάρχουν ισχυροί πολεμιστές, Στύλοι Ορθόδοξοι, που θακαλύπτονται υπό την πανίσχυρη επίδραση της Ευχής του Ιησού (την αδιάλειπτη επίκληση: Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με).Ο Κύριος θα τους καλύψει με το μέγα του έλεος, και δεν θα δουν εκείνα τα ψευτοσημεία που θα είναι για όλους (τους άλλους) ανθρώπους.Ξανά σας επαναλαμβάνω: Κανείς δεν πρέπει να πηγαίνει σε εκείνες τις εκκλησίες.Θα είναι στερημένες ελέους!...Θα γίνει ένας πόλεμος, συνέχισε ο μπάτιουσκα, και όπου θα λάβει χώρα, κανένας άνθρωπος δεν θα μείνει! Αλλά πριν από αυτόν ο Κύριος θα στείλει ασθένειες στους αδύνατους (πνευματικά) ανθρώπους, και θα πεθάνουν…
Ο 3ο ς Παγκόσμιος Πόλεμος δεν θα είναι για μετάνοια, αλλά για εξολόθρευση. (Εδώ εννοεί μάλλον το θάνατο των πολλών, δυστυχώς, αμετανοήτων αμαρτωλών, όπως είδαμε σε άλλους Πατέρες –ΛΜΔ).Μία αδελφή ρώτησε. -Τότε όλοι θα τιμωρηθούν;-«Αν κάποιοι πιστοί πλυθούν με αίμα, θα ενωθούν με τους Μάρτυρες. Αλλά οι μη πιστοί θα πάνε στην Κόλαση», απήντησε ο μπάτιουσκα.«Και μέχρι ο αριθμός των πεσμένων από τον Ουρανό Αγγέλων να συμπληρωθεί, (με πιστούς) ο Κύριος δεν θα έρθει σε Κρίση.» ……Πηγαίνετε στην εκκλησία ενώ ακόμη υπάρχει καιρός, ειδικότερα για τη Λειτουργία, κατά την οποία η αναίμακτη θυσία προσφέρεται για τις αμαρτίες όλου του κόσμου.
Να εξομολογείστε και να λαμβάνετε το Σώμα και Αίμα του Κυρίου Ιησού πιο συχνά, και ο Κύριος θα σας στερεώσει.Ο γέροντας συχνά σκυθρώπιαζε και με δάκρυα προσευχόταν.Οι αδελφές τον παρηγορούσαν αλλά αυτός τους αντέτασσε:«Πως μπορεί κανείς να μην κλαίει όταν η Άβυσσος είναι γεμάτη ανθρώπινες ψυχές»;Μετά μία ασθένεια λίγων μηνών, ο γέροντας Λαυρέντιος εκοιμήθη, την εορτή των Θεοφανείων του 1950, όπως είχε προείπει.Το σώμα του έμεινε σε παρεκκλήσι, κάτω από τη μεγάλη εκκλησία, για 40 ημέρες.Μία αδελφή άκουσε το πρωί στις 3 η ώρα καθαρά ένα χορό με πολυφωνική ψαλμωδία. Έτρεξε όπου ήταν το σώμα του γέροντος αλλά δεν υπήρχε κανείς. Μόνο ένας ιερέας που διάβαζε σιωπηλά το Ευαγγέλιο.Φοβισμένη του είπε ότι είχε ακούσει ψαλμωδία.Αυτός θαύμασε, και της είπε ότι η ψυχή του εκλιπόντος συναντήθηκε με τους αγγέλους για να οδηγηθεί στον Ουρανό.
ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΝΤΙΜΙΤΡΙ ΤΑΡΑΜΠΙΤΣ
Από το Σερβικό βιβλίο «Προφητείες από την Κρέσνα» μετάφραση απο τα ΑγγλικάΤα ακόλουθα είναι λίγα αποσπάσματα από τις προφητείες του Δίκαιου Ντιμίτρι Τάραμπιτς (καταγράφηκαν γύρω στο 1850). Ήταν ένας αγράμματος Σέρβος χωρικός που έζησε με έναν υπερβολικά ευσεβή ερημιτικό τρόπο στα μέσα του 19ου αιώνα, οι περισσότερες προφητείες του καταγράφηκαν από τον νονό του, τον ιερέα Πατέρα Ζαχαρία. Εδώ έχουμε αποσπάσματα από κείμενα που ασχολούντα
ι με έναν μεγάλο πόλεμο μπροστά μας. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι πολλές από τις προφητείες του, του 20ου αιώνα, ειδικά εκείνες που περιλαμβάνουν τη Σερβία, έχουν βγει αληθινές.Βλέπεις νονέ μου, όταν ο κόσμος αρχίζει να ζει στην ειρήνη και στην αφθονία μετά το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, όλο αυτό θα είναι ακριβώς μια πικρή ψευδαίσθηση, γιατί πολλοί θα ξεχάσουν το Θεό και θα λατρεύουν μόνο τη δική τους ανθρώπινη εξυπνάδα…. Και ξέρεις νονέ μου, τι είναι η ανθρώπινη εξυπνάδα συγκρινόμενη με του Θεού τη θέληση και γνώση; Ούτε ακόμη μια μόνη σταγόνα στον ωκεανό!
Οι άνθρωποι θα κατασκευάσουν ένα κουτί και μέσα του θα υπάρχει κάποιο είδος μηχανισμού με εικόνες, αλλά δεν θα είναι ικανοί να επικοινωνήσουν μαζί μου όντας νεκροί, παρόλο που αυτός ο μηχανισμός εικόνων θα είναι τόσο κοντά στον άλλο κόσμο όπως οι τρίχες στο ανθρώπινο κρανίο είναι κοντά η μια στην άλλη. Με τη βοήθεια αυτού του μηχανισμού ο άνθρωπος θα είναι ικανός να δει οτιδήποτε συμβαίνει σε όλον τον κόσμο.
Οι άνθρωποι θα ανοίγουν πηγάδια βαθιά στο έδαφος και θα εξάγουν χρυσάφι (ένα άλλο όνομα για το ακατέργαστο λάδι είναι «μαύρος χρυσός»), το οποίο θα τους δώσει φως, ταχύτητα και δύναμη, και η γη θα χύσει δάκρυα λύπης γιατί θα υπάρχει πολύ περισσότερο χρυσάφι στην επιφάνειά της από ότι στο εσωτερικό της. Η γη θα υποφέρει εξαιτίας αυτών των ανοιχτών πληγών. Εκτός από τη δουλειά στους αγρούς, οι άνθρωποι θα σκάβουν παντού, σε σωστές και λάθος περιοχές, αλλά η αληθινή δύναμη θα είναι όλη γύρω τους, όντας μη ικανή να τους πει: «Έλα, πάρε με, δεν βλέπεις ότι είμαι εδώ, όλη γύρω σου;».
Μόνο μετά από πολλά χρόνια, οι άνθρωποι θα θυμηθούν αυτήν την αληθινή δύναμη, και τότε θα αντιληφθούν πόσο ανόητο ήταν να ανοίγουν όλες αυτές τις τρύπες. Αυτή η δύναμη θα είναι επίσης παρούσα στους ανθρώπους αλλά θα πάρει πολύ χρόνο πριν την ανακαλύψουν και την χρησιμοποιήσουν. Έτσι ο άνθρωπος θα ζει για πολύ-πολύ καιρό ανίκανος να ξέρει για τον εαυτό του. Θα υπάρχουν πολλοί μορφωμένοι άνθρωποι που θα πιστεύουν εξαιτίας των βιβλίων τους ότι ξέρουν και μπορούν να κάνουν τα πάντα. Αυτοί θα είναι το μεγάλο εμπόδιο για αυτήν τη διαπίστωση, αλλά από τη στιγμή που οι άνθρωποι αποκτήσουν αυτή τη γνώση, θα δουν τι είδος λάθους έκαναν όταν άκουγαν τους μορφωμένους. Όταν αυτό συμβεί, οι άνθρωποι θα λυπούνται γιατί δεν το ανακάλυψαν πιο πριν, γιατί αυτή η γνώση είναι τόσο απλή.
Αυτοί θα πιστεύουν ότι η ψευδαίσθησή τους είναι η πραγματική αλήθεια, παρόλο που δεν θα υπάρχει αλήθεια στη σκέψη τους. Εδώ στην πατρίδα θα είναι το ίδιο όπως σε όλον τον κόσμο. Οι άνθρωποι θα αρχίσουν να μισούν τον καθαρό αέρα και αυτήν τη θεϊκή φρεσκάδα και όλη τη θεϊκή ομορφιά και θα την κρύβουν στη σύγκριση. Κανένας δεν θα τους αναγκάσει να το κάνουν, αλλά θα το κάνουν από τη δική τους ελεύθερη βούληση. Εδώ, στην Κρέμνα, πολλοί αγροί θα γίνουν λιβάδι και πολλά σπίτια θα εγκαταλειφθούν, αλλά τότε εκείνοι που έχουν φύγει θα γυρίσουν πίσω, να θεραπευτούν,
αναπνέοντας καθαρό αέρα.
Στη Σερβία δεν θα είναι δυνατόν να διακρίνεις έναν άνδρα από μια γυναίκα. Όλοι θα ντύνονται το ίδιο. Αυτή η δυστυχία θα έρθει σε μας από το εξωτερικό και θα παραμείνει επί μακρόν διάστημα. Ο γαμπρός θα παίρνει τη νύφη, αλλά κανείς δεν θα ξέρει ποιός είναι ποιός. Οι άνθρωποι θα χάνονται και θα γίνονται όλο και πιο αναίσθητοι μέρα με τη μέρα. Οι άνθρωποι θα γεννούνται μη γνωρίζοντας ποιός ήταν ο παππούς τους και ο προπάππος τους. Οι άνθρωποι θα σκέφτονται ότι ξέρουν τα πάντα, αλλά μόνο ένα πράγμα θα ξέρουν.
Οι Σέρβοι θα χωρίσουν ο ένας από τον άλλο, και θα πουν: «Δεν είμαι Σέρβος, δεν είμαι Σέρβος». Ένας άθεος θα διεισδύσει κρυφά στο έθνος και θα ξαπλώσει στο κρεβάτι με τις Σέρβες αδερφές, μητέρες και συζύγους. Θα φέρουν τέτοια παιδιά ανάμεσα στους Σέρβους, τα οποία θα είναι τα χειρότερα γεννήματα από την αρχή του κόσμου. Μόνο αδύναμοι θα γεννούνται, και κανείς δεν θα είναι αρκετά δυνατός να γεννήσει έναν αληθινό ήρωα.
Κάποια στιγμή, θα εξαφανισθούμε από τη δική μας γη. Θα πάμε βόρεια και τότε αντιλαμβανόμενοι τις πράξεις μας θα επιστρέψουμε. Όταν θα γυρίσουμε πίσω,θα αντιληφθούμε τη δυσάρεστη πραγματικότητα και θα καταδιώξουμε τον άθεο, να μην τον ξαναδούμε, στο όνομα του Θεού, ποτέ ξανά….
Όλος ο κόσμος θα πληγεί από μια παράξενη ασθένεια και κανείς δεν θα μπορεί να βρει θεραπεία, ο καθένας θα λέει: «εγώ ξέρω, εγώ ξέρω γιατί είμαι μορφωμένος και έξυπνος» αλλά κανείς δεν θα ξέρει τίποτα. Οι άνθρωποι θα σκέφτονται και θα σκέφτονται αλλά δεν θα μπορούν να βρουν τη σωστή θεραπεία, η οποία υπάρχει με τη βοήθεια του Θεού γύρω μας και μέσα μας.
Ο άνθρωπος θα ταξιδεύει σε άλλους κόσμους να βρει ερήμους χωρίς ζωή και παρόλο που ο Θεός τον συγχωρεί, θα σκέφτεται ότι ξέρει περισσότερα από ότι ο Θεός για τον εαυτό του. Εδώ, παρά την αιώνιά ειρήνη του Θεού, δεν θα βλέπει τίποτα, αλλά θα αισθάνεται με την καρδιά και την ψυχή του όλη την ομορφιά και δύναμη του Θεού. Οι άνθρωποι θα ταξιδεύουν στο φεγγάρι και τα αστέρια. Θα ψάχνουν για ζωή, αλλά ζωή όμοια με τη δική μας δεν θα βρουν. Θα είναι εδώ, αλλά αυτοί δεν θα μπορούν να το καταλάβουν και να δουν τι είναι ζωή.
Έναν που έρχεται εδώ ο Θεός τον συγχωρεί, μη πιστεύοντας στο Θεό όπως είναι φυσικό για ένα αξιότιμο και σεβαστό πρόσωπο όταν επιστρέψει πίσω θα πει: «Ω, άνθρωποι, εσείς που αναφέρατε το όνομα του Θεού με αμφιβολία, πηγαίνετε εκεί που ήμουν, τότε θα δείτε ποιά είναι του Θεού η λογική και δύναμη».
Οι περισσότεροι άνθρωποι θα ξέρουν, το λιγότερο θα αγαπούν και θα φροντίζουν ο ένας τον άλλο. Το μίσος θα είναι τόσο μεγάλο μεταξύ τους έτσι ώστε να φροντίζουν περισσότερο τα διαφορετικά μηχανήματά τους παρά τους συγγενείς τους. Ο άνθρωπος θα εμπιστεύεται το μηχάνημά του περισσότερο παρά τον πρώτο γείτονα….
Ανάμεσα στους ανθρώπους του έθνους, μακριά στα βόρεια, ένας μικρός άνδρας θα εμφανισθεί ο οποίος θα διδάξει τους ανθρώπους την αγάπη και τη συμπόνια, αλλά θα υπάρξουν πολλοί Ιούδες και υποκριτές έτσι ώστε θα έχει πολλά σκαμπανεβάσματα. Όχι μόνο ένας από αυτούς τους υποκριτές θα θελήσει να ξέρει τι είναι η αληθινή ανθρώπινη χάρη, αλλά τα σοφά τους βιβλία θα αγνοηθούν και όλοι οι λόγοι που θα πουν, και τότε, τότε οι άνθρωποι θα δουν πόσο αυταπατήθηκαν.
Εκείνοι που θα διαβάζουν και γράφουν διαφορετικά βιβλία με αριθμούς θα σκεφτούν ότι ξέρουν τα περισσότερα. Αυτοί οι μορφωμένοι άνθρωποι θα αφήσουν τις ζωές τους να οδηγούνται από τους υπολογισμούς, και θα πράττουν και θα ζουν ακριβώς όπως αυτοί οι αριθμοί τους λένε. Ανάμεσα σε αυτούς τους μορφωμένους ανθρώπους θα υπάρχουν καλοί και κακοί άνθρωποι. Οι κακοί θα κάνουν κακές πράξεις. Θα δηλητηριάσουν τον αέρα και το νερό και θα σκορπίσουν θανατηφόρα μάστιγα
πάνω από τις θάλασσες, τα ποτάμια και τη γη και οι άνθρωποι θα αρχίσουν να πεθαίνουν ξαφνικά από διάφορες ασθένειες. Εκείνοι οι καλοί και σοφοί θα δουν ότι όλη η προσπάθεια και η σκληρή δουλειά δεν αξίζει μια πέννα και αυτό οδηγεί στην καταστροφή του κόσμου και παρά τη φροντίδα τους για σοφία στους αριθμούς, θα αρχίσουν να προσεύχονται.
ΤΡΙΤΟΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
Όταν αρχίσουν να προσεύχονται περισσότερο, θα έρθουν κοντύτερα στη σοφία του Θεού, αλλά θα είναι πολύ αργά, γιατί οι κακοί ήδη θα έχουν καταστρέψει ολόκληρη τη γη και οι άνθρωποι θα αρχίσουν να πεθαίνουν σε μεγάλους αριθμούς. Τότε οι άνθρωποι θα τρέχουν μακριά από τις πόλεις στην εξοχή και να ψάχνουν τα βουνά με τους τρεις σταυρούς και εδώ, μέσα, θα μπορούν να αναπνεύσουν και να πιουν νερό.
Εκείνοι που θα δραπετεύσουν θα σώσουν τον εαυτό τους και τις οικογένειές τους, αλλά όχι για πολύ, γιατί μεγάλος λιμός θα εμφανισθεί.
Ο μεγαλύτερος και αγριότερος θα κτυπήσει τους δυνατότερους και αγριότερους! Όταν αυτός ο τρομερός πόλεμος αρχίσει, αλλοίμονο στα στρατεύματα που πετούν στον ουρανό, καλύτερα γι’ αυτούς που πολεμούν στη γη και το νερό.
Συμμετέχοντες οι άνθρωποι σ’ αυτόν τον πόλεμο, θα έχουν τους επιστήμονες οι οποίοι θα εφεύρουν διαφορετικά και παράξενα βαριά όπλα. Εμείς (οι Σέρβοι) δεν θα πολεμήσουμε σ’ αυτόν τον πόλεμο, αλλά άλλοι θα πολεμούν πάνω από τα κεφάλια μας. Καιόμενοι άνθρωποι θα πέφτουν από τον ουρανό πάνω από την Ποζέγκα (μια πόλη στη Σερβία). Μόνο μια χώρα στο τέλος του κόσμου, περιβαλλόμενη από μεγάλες θάλασσες, τόσο μεγάλη όσο η Ευρώπη μας (η Αυστραλία;), θα ζήσει στην ειρήνη, χωρίς προβλήματα…. Πάνω της ή γύρω της ούτε μια οβίδα δεν θα εκραγεί!
Αυτοί που θα τρέξουν και θα κρυφθούν στα βουνά με τους τρεις σταυρούς θα βρουν καταφύγιο και θα σωθούν. Αλλά όχι για πολύ καιρό, από τότε που θα εμφανισθεί μεγάλος λιμός. Τροφή θα υπάρχει άφθονη στις πόλεις και τα χωριά, αλλά όλα θα είναι δηλητηριασμένα…. Πολλοί στην προσπάθειά τους να ταϊσουν τους εαυτούς τους θα τρώνε οτιδήποτε και θα πεθαίνουν αμέσως. Εκείνοι που θα νηστεύουν και θα υπομείνουν τη νηστεία, αυτοί θα είναι οι εκείνοι που θα επιζήσουν, γιατί το Άγιο Πνεύμα θα τους προστατεύει, εκείνοι οι οποίοι θα είναι κοντύτερα στο Θεό στην ώρα της μεγάλης πείνας και απόλυτης καταστροφής.
Εκείνον τον καιρό, μακριά στα Ρωσικά βουνά, ένας νεαρός άνδρας, ονόματι Μιχαήλ θα εμφανισθεί. Θα έχει λαμπερό πρόσωπο και η όλη του εμφάνιση θα ακτινοβολεί από έλεος… θα έρθει στο κοντινότερο Μοναστήρι και θα σημάνει όλες τις μοναστικές καμπάνες, και στους ανθρώπους που θα είναι συγκεντρωμένοι γύρω του θα πει: «Εσύ ξέχασες (ποιός είμαι), ότι δεν πέθανα αλλά είμαι ζωντανός…». Ο Μιχαήλ θα πάει παντού αλλά κυρίως θα κατοικήσει στην Κωνσταντινούπολη… αυτοί που έχουν αυτιά, ας τ’ αφήσουν ν’ ακούσουν.
ΑΓΙΟΣ ΝΕΙΛΟΣ Ο ΑΣΚΗΤΗΣ
ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ
153 ΚΕΦΑΛΑΙΑ
Γι αυτόν αναφέραμε στο βιογραφικό σημείωμα του γιου του Θεοδούλου, πού ή μνήμη του γιορτάζεται την 14η Ιανουαρίου. Αλλά ο Σ. Εύστρατιάδης στο Αγιολόγιο του γράφει και τα εξής: "Ούτος ην διάσημος εν λόγοις και εν αξιώματι, έπαρχος Κωνσταντινουπόλεως και ευσεβέστατος, ζών επί της εποχής Θεοδοσίου του Μεγάλου (;) (379-395)' εικάζω μάλλον επί Θεοδοσίου του Β' (408-450), κατά δε τον Συναξαριστήν Νικόδημου (ουχί ορθώς) επί Μαυρικίου (582-602)· συζευχθείς μετά γυναικός απέκτησε τέκνα δύο, εν άρρεν και εν θήλυ· αλλ' άσβεστον ζήλον έχων προς την μοναχικήν πολιτείαν, κατέπεισε την σύζυγον αυτού να εγκαταλείψωσι την Κωνσταντινούπολιν και ήλθον εις Άλεξάνδρειαν εκεί διεχωρίσθησαν απ' αλλήλων, και ή μεν γυνή έλαβε μεθ' εαυτής το θυγάτριον, ο δε Νείλος τον υιόν αυτού Θεόδουλον, μεθ' ου άπήλθεν εις το όρος Σινά προς άσκησιν αλλ' εκεί έπιπεσόντες βάρβαροι απήγαγαν μεταξύ άλλων και τον υιόν αυτού, δια τον όποιον έκλαιε και έθρήνει πικρώς (ϊδ. Άθβάδες τριάκοντα οκτώ οι εν Σινά, Ίανουάρ. 14). Εις την έρημικήν έκείνην άνάπαυσιν ήσχολήθη εις συγγραφάς ασκητικών έργων, μαρτυρούντων την σοφίαν αυτού και τον προς άσκησιν έρωτα. Εν νηστείαις και προσευχαίς διαβιώσας, έκοιμήθη εν ειρήνη. Τα Ιερά αυτού οστά μετακομίσθησαν υπό του βασιλέως Ιουστίνου (518-527) και κατετέθησαν εν τω ναώ του αποστόλου Παύλου εν τω Ορφανοτροφείω κάτωθεν του θυσιαστηρίου. "Αν τούτο αληθεύει, ή του Συναξαριστού πληροφορία, ότι επί Μαυρικίου ήκμασε, δεν στηρίζεται".
ΑΓΙΟΣ ΝΕΙΛΟΣ Ο ΑΣΚΗΤΗΣ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ
Γι αυτόν αναφέραμε στο βιογραφικό σημείωμα του γιου του Θεοδούλου, πού ή μνήμη του γιορτάζεται την 14η Ιανουαρίου. Αλλά ο Σ. Εύστρατιάδης στο Αγιολόγιο του γράφει και τα εξής: "Ούτος ην διάσημος εν λόγοις και εν αξιώματι, έπαρχος Κωνσταντινουπόλεως και ευσεβέστατος, ζών επί της εποχής Θεοδοσίου του Μεγάλου (;) (379-395)' εικάζω μάλλον επί Θεοδοσίου του Β' (408-450), κατά δε τον Συναξαριστήν Νικόδημου (ουχί ορθώς) επί Μαυρικίου (582-602)· συζευχθείς μετά γυναικός απέκτησε τέκνα δύο, εν άρρεν και εν θήλυ· αλλ' άσβεστον ζήλον έχων προς την μοναχικήν πολιτείαν, κατέπεισε την σύζυγον αυτού να εγκαταλείψωσι την Κωνσταντινούπολιν και ήλθον εις Άλεξάνδρειαν εκεί διεχωρίσθησαν απ' αλλήλων, και ή μεν γυνή έλαβε μεθ' εαυτής το θυγάτριον, ο δε Νείλος τον υιόν αυτού Θεόδουλον, μεθ' ου άπήλθεν εις το όρος Σινά προς άσκησιν αλλ' εκεί έπιπεσόντες βάρβαροι απήγαγαν μεταξύ άλλων και τον υιόν αυτού, δια τον όποιον έκλαιε και έθρήνει πικρώς (ϊδ. Άθβάδες τριάκοντα οκτώ οι εν Σινά, Ίανουάρ. 14). Εις την έρημικήν έκείνην άνάπαυσιν ήσχολήθη εις συγγραφάς ασκητικών έργων, μαρτυρούντων την σοφίαν αυτού και τον προς άσκησιν έρωτα. Εν νηστείαις και προσευχαίς διαβιώσας, έκοιμήθη εν ειρήνη. Τα Ιερά αυτού οστά μετακομίσθησαν υπό του βασιλέως Ιουστίνου (518-527) και κατετέθησαν εν τω ναώ του αποστόλου Παύλου εν τω Ορφανοτροφείω κάτωθεν του θυσιαστηρίου. "Αν τούτο αληθεύει, ή του Συναξαριστού πληροφορία, ότι επί Μαυρικίου ήκμασε, δεν στηρίζεται".
ΑΓΙΟΣ ΝΕΙΛΟΣ Ο ΑΣΚΗΤΗΣ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ
153 ΚΕΦΑΛΑΙΑ
1. Όποιος θέλει να φτιάξει το ευωδιαστό θυμίαμα, θα πάρει το διαφανές λιβάνι, την κασσία, τον όνυχα και τη στακτή και θα τα ενώσει σε ίσες ποσότητες, σύμφωνα με το νόμο. Αυτά είναι η τετράδα των αρετών. Αν αυτές είναι εντελώς ολοκληρωμένες και ίσες, δε θα προδοθεί ο νους.
2. Αφού καθαριστεί η ψυχή με την τέλεια εκπλήρωση των εντολών, σταθεροποιεί την τάξη του νου, κάνοντάς τον επιδεκτικό της επιθυμητής προσευχής.
3. Η προσευχή είναι συναναστροφή του νου με το Θεό. Σε ποια κατάσταση λοιπόν πρέπει να βρίσκεται ο νους για να μπορέσει, χωρίς να στρέφεται αλλού, να πλησιάσει τον Κύριό του και να συνομιλεί μαζί Του χωρίς να μεσολαβεί κανένας άλλος;
4. Αν ο Μωυσής προσπαθώντας να πλησιάσει την φλεγόμενη βάτο εμποδίζεται μέχρις ότου λύσει το υπόδημα των ποδιών του, πως εσύ πού θέλεις να δεις το Θεό πού είναι πάνω από κάθε αίσθηση και έννοια και να συνομιλήσεις μαζί Του, δε θα λύσεις και δε θα απομακρύνεις κάθε εμπαθή σκέψη;
5. Πρώτα - πρώτα προσευχήσου να λάβεις το χάρισμα των δακρύων, για να μπορέσεις έτσι να μαλακώσεις την αγριότητα της ψυχής σου και αφού εξομολογηθείς εναντίον σου τις αμαρτίες σου στον Κύριο, να λάβεις από Αυτόν την άφεση.
6. Να χρησιμοποιείς τα δάκρυα για να επιτύχεις κάθε αίτημά σου. Γιατί πολύ χαίρεται ο Κύριος όταν προσεύχεσαι με δάκρυα.
7. Αν στην προσευχή σου χύνεις πηγές δακρύων, μην υπερηφανεύεσαι ότι τάχα είσαι ανώτερος από τούς πολλούς. Δεν είναι δικό σου κατόρθωμα αυτό, αλλά βοήθεια για την προσευχή σου από τον Κύριο, για να μπορέσεις να εξομολογηθείς με προθυμία τις αμαρτίες σου σ΄ Αυτόν και να τον εξευμενίσεις με τα δάκρυά σου. Μη λοιπόν μετατρέψεις σε πάθος το βοήθημά σου κατά των παθών, για να μην παροργίσεις περισσότερο τον Κύριο πού σου εδωσε αυτή τη χάρη.
8. Πολλοί, εκεί πού έχυναν δάκρυα για τις αμαρτίες τους, λησμόνησαν το σκοπό των δακρύων, υπερηφανεύτηκαν και ξεστράτισαν.
9. Να στέκεσαι υπομένοντας τον κόπο, να προσεύχεσαι με ένταση και επιμονή και να αποστρέφεσαι τις φροντίδες και τις σκέψεις πού σου ήρθαν. Γιατί σε ταράζουν και σε θορυβούν για να παραλύσουν την δύναμη και έντασή σου.
10. Όταν σε δουν οι δαίμονες ότι είσαι πρόθυμος να προσευχηθείς αληθινά, τότε σου φέρνουν στο νου σκέψεις πραγμάτων δήθεν αναγκαίων και σε λίγο σε κάνουν να τα λησμονήσεις και παρακινούν το νου να τα αναζητήσει. Και επειδή αυτός δεν τα βρίσκει, στενοχωρείται και λυπάται. Όταν ξανά σταθεί στην προσευχή, του υπενθυμίζουν εκείνα πού του είχαν βάλει στο νου του και τα αναζητούσε, για να στραφεί ο νους σ΄ αυτά και να χάσει την καρποφόρα προσευχή.
11. Αγωνίσου να κρατήσεις το νου κατά την ώρα της προσευχής κωφό και άλαλο, και τότε θα μπορέσεις να προσευχηθείς.
12. Όταν σου τύχει πειρασμός, η σε ερεθίζει μια αντιλογία για να στρέψεις το θυμό σου εναντίον ενός ανθρώπου η να βάλεις καμιά άναρθρη φωνή, τότε θυμήσου την προσευχή και το κρίμα πού επισύρει, και αμέσως θα ηρεμήσει η άτακτη αυτή κίνηση μέσα σου.
13. Ότι κάνεις εναντίον αδελφού σου πού σε αδίκησε, όλα θα σου γίνουν εμπόδιο στον καιρό της προσευχής.
14. Προσευχή είναι γέννημα της πραότητας και της αοργησίας.
15. Προσευχή είναι προβολή χαράς και ευχαριστίας.
16. Προσευχή είναι αποτρεπτικό της λύπης και της μικροψυχίας.
17. Πήγαινε πούλησε τα υπάρχοντά σου και δώσε στους φτωχούς και πάρε το σταυρό σου και απαρνήσου τον εαυτό σου, για να μπορέσεις να προσευχηθείς χωρίς περισπασμούς.
18. Αν θέλεις να προσεύχεσαι με τρόπο αξιέπαινο, να αρνείσαι τον εαυτό σου κάθε στιγμή· και αν υποφέρεις πάρα πολλά δεινά, να φιλοσοφήσεις την ωφέλεια της προσευχής.
19. Οποιαδήποτε δυσκολία υπομένεις και φιλοσοφήσεις τη μηδαμινότητά της, τον καρπό της θα τον βρεις στην ώρα της προσευχής.
20. Αν επιθυμήσεις να προσευχηθείς όπως πρέπει, μη λυπήσεις κανένα άνθρωπο. Διαφορετικά προσεύχεσαι μάταια.
21. « Άφησε το δώρο σου, λέει ο Κύριος, μπροστά στο θυσιαστήριο και πήγαινε να συμφιλιωθείς με τον αδελφό σου» και τότε έλα και προσευχήσου χωρίς ταραχή. Γιατί η μνησικακία θαμπώνει το λογικό του προσευχομένου και σκοτεινιάζει τις προσευχές του.
22. Εκείνοι πού συσσωρεύουν λύπες και μνησικακίες επάνω τους, μοιάζουν με ανθρώπους πού αντλούν νερό και το βάζουν μέσα σε τρύπιο πιθάρι.
23. Αν είσαι υπομονητικός, θα προσευχηθείς πάντοτε με χαρά.
24. Αν προσεύχεσαι όπως πρέπει, θα σου συμβούν τέτοια πράγματα ώστε να νομίσεις ότι είναι δίκαιο να κάνεις χρήση του θυμού. Δεν υπάρχει διόλου δίκαιος θυμός κατά του πλησίον. Αν σκεφτείς καλά το πράγμα, θα βρεις ότι είναι δυνατό και χωρίς θυμό να διευθετηθεί το ζήτημα. Μεταχειρίσου λοιπόν κάθε τέχνη να μη θυμώσεις.
25. Πρόσεχε, μη τυχόν νομίζοντας ότι θεραπεύεις άλλον, μείνεις εσύ ο ίδιος αθεράπευτος και προκαλέσεις εμπόδιο στην προσευχή σου.
26. Αν κάνεις οικονομία στο θυμό, θα βρεις οικονομία και θα αναδείξεις τον εαυτό σου φρόνιμο και θα βρεθείς μεταξύ των προσευχομένων.
27. Αν οπλίζεσαι εναντίον του θυμού, δε θα ανεχθείς ποτέ επιθυμία. Γιατί η επιθυμία προσφέρει τα υλικά στο θυμό και αυτός ταράζει το νοερό μάτι και διαφθείρει την κατάσταση της προσευχής.
28. Μην προσεύχεσαι μόνο με εξωτερικά σχήματα, αλλά να προτρέπεις το νου σου να συναισθάνεται την πνευματική προσευχή με μεγάλο φόβο.
29. Άλλοτε μπορεί να σταθείς ξαφνικά στην προσευχή και να προσευχηθείς καλά· άλλοτε μπορεί πολύ να κοπιάσεις χωρίς να επιτύχεις το σκοπό σου, κι αυτό για να το ζητήσεις περισσότερο και αφού το λάβεις να έχεις αναφαίρετο το κατόρθωμά σου.
30. Όταν φτάσει ο Άγγελος, αμέσως όλοι εκείνοι οι πονηροί λογισμοί και δαίμονες πού μας ενοχλούν απομακρύνονται και τότε ο νους με μεγάλη άνεση προσεύχεται ανεπηρέαστα. Άλλοτε πάλι όταν ξεσπά επάνω μας ο συνηθισμένος πόλεμος, παλεύει ο νους και δεν του επιτρέπεται να σηκώσει κεφάλι. Γιατί έχει αποκτήσει από πριν οικειότητα με τα διάφορα πάθη. Όμως αν επιμένει να ζητεί, θα εύρει· και αν κρούει θα του ανοιχθεί.
31. Μην προσεύχεσαι να γίνουν τα θελήματά σου, γιατί οπωσδήποτε δεν συμφωνούν με το θέλημα του Θεού· αλλά μάλλον καθώς διδάχθηκες λέγε στην προσευχή σου: «Γενηθήτω το θέλημά Σου εν εμοί». Και σε κάθε πράγμα έτσι να ζητάς από Αυτόν, να γίνει το θέλημά Του, γιατί ο Θεός θέλει το αγαθό και συμφέρον της ψυχής σου. Ενώ εσύ οπωσδήποτε δεν ζητείς πάντοτε το συμφέρον σου.
32. Πολλές φορές ζήτησα με την προσευχή από το Θεό, να μου γίνει κάτι πού το νόμιζα καλό, και επέμενα παράλογα να το ζητώ βιάζοντας το θέλημα του Θεού, και δεν Τον άφηνα να οικονομήσει Εκείνος ότι γνωρίζει ως συμφέρον δικό μου. Και λοιπόν αφού έλαβα ότι ζήτησα, στενοχωρήθηκα ύστερα πολύ πού δεν είχα ζητήσει μάλλον να γίνει το θέλημα του Θεού. Γιατί δεν μου ήρθε το πράγμα έτσι όπως το νόμιζα.
33. Τι είναι αγαθό, παρά ο Θεός; Λοιπόν σ΄ Αυτόν ας αναθέσομε όλα τα ζητήματά μας, και όλα θα πάνε καλά. Γιατί ο αγαθός, οπωσδήποτε χορηγεί και αγαθές δωρεές.
34. Μη λυπάσαι γιατί δεν παίρνεις αμέσως εκείνο πού ζητάς από το Θεό, γιατί θέλει να σε ευεργετήσει περισσότερο με το να υπομένεις καρτερικά στην προσευχή. Τι ανώτερο υπάρχει από το να πλησιάζεις το Θεό και να ασχολείσαι σε συνομιλία μαζί Του;
35. Προσεκτική προσευχή είναι η τέλεια νόηση του νου.
36. Προσευχή είναι το ανέβασμα του νου στο Θεό.
37. Αν έχεις πόθο να προσευχηθείς, απαρνήσου τα πάντα, για να κληρονομήσεις το παν.
38. Πρώτα - πρώτα να προσεύχεσαι να καθαριστείς από τα πάθη σου· δεύτερο, να απαλλαγείς από την άγνοια και τη λήθη· και τρίτο, να απαλλαγείς από κάθε πειρασμό και εγκατάλειψη Θεού.
39. Στην προσευχή σου να ζητείς μόνο την δικαιοσύνη και την Βασιλεία, δηλαδή την αρετή και την πνευματική γνώση. Και όλα τα υπόλοιπα θα σου προστεθούν.
40. Δίκαιο είναι να μην προσεύχεσαι μόνο για τη δική σου κάθαρση από τα πάθη, αλλά και για την κάθαρση κάθε ανθρώπου, για να μιμηθείς τον αγγελικό τρόπο.
41. Πρόσεξε, αν πράγματι κατά την προσευχή σου παρίστασαι ενώπιον του Θεού, η νικιέσαι από τον έπαινο των ανθρώπων και αυτόν κυνηγάς με το να μεταχειρίζεσαι ως πρόσχημα την παράταση της προσευχής.
42. Είτε μόνος, είτε μαζί με αδελφούς προσεύχεσαι, αγωνίσου να προσεύχεσαι όχι από συνήθεια, αλλά με αίσθηση.
43. Αίσθηση προσευχής είναι μια περισυλλογή του νου ενωμένη με ευλάβεια, με κατάνυξη, με πόνο ψυχής πού συνοδεύει την εξομολόγηση των αμαρτιών και με στεναγμούς όχι επιδεικτικούς, αλλά αφανείς.
44. Αν ακόμη ο νους σου διασκορπίζεται στην ώρα της προσευχής, δε γνώρισε ακόμη ότι προσεύχεται ως μοναχός, αλλά είναι ακόμη κοσμικός και στολίζει την εξωτερική σκηνή.
45. Όταν προσεύχεσαι, φύλαγε δυνατά τη μνήμη σου να μη βάζει εμπρός σου τα δικά σου, αλλά να παρακινείς τον εαυτό σου να εννοεί μπροστά σε ποιόν βρίσκεται. Γιατί ο νους έχει στη φύση του να παρασύρεται πάρα πολύ από τη μνήμη στον καιρό της προσευχής.
46. Στην ώρα της προσευχής η μνήμη σου φέρνει η φαντασίες παλαιών πραγμάτων, η νέες φροντίδες, η το πρόσωπο εκείνου πού σ΄ έχει λυπήσει.
47. Ο διάβολος φθονεί πάρα πολύ τον άνθρωπο πού προσεύχεται, και μεταχειρίζεται κάθε μηχανή για να διαφθείρει το σκοπό του. Δεν παύει λοιπόν να κινεί τις σκέψεις των πραγμάτων με τη μνήμη και να ανακατώνει όλα τα πάθη με τη σάρκα, για να μπορέσει να εμποδίσει την άριστη εργασία της προσευχής και την ανάβαση του νου στο Θεό.
48. Όταν μεταχειριστεί ο διάβολος πολλά μέσα και δεν μπορέσει να εμποδίσει την προσευχή του δικαίου, τότε αποσύρεται για λίγο και τον εκδικείται κατόπιν, αφού προσευχηθεί. Είτε τον ανάβει για να τον κάνει να οργιστεί, καταστρέφοντας την άριστη κατάσταση του νου πού δημιουργήθηκε από την προσευχή, η αφού τον ερεθίσει σε παράλογη ηδονή, μολύνει το νου του.
49. Όταν προσευχηθείς όπως πρέπει, περίμενε εκείνα πού δεν πρέπει, και στάσου γενναία, για να φυλάξεις τον καρπό της προσευχής. Γιατί από την αρχή σ΄ αυτό έχεις ταχθεί, να εργάζεσαι και να φυλάγεις. Μη λοιπόν, αφού εργαστείς, αφήσεις αφύλακτο ότι έκανες· αν το αφήσεις, δεν ωφελήθηκες διόλου από την προσευχή σου.
50. Όλος ο πόλεμος ανάμεσα σε μας και τούς ακάθαρτους δαίμονες, δε γίνεται για τίποτε άλλο, παρά για την πνευματική προσευχή. Γιατί πολύ εχθρική και ενοχλητική γίνεται σ΄ αυτούς η προσευχή, ενώ σ΄ εμάς είναι πρόξενος σωτηρίας, τερπνή και ευχάριστη.
51. Τι θέλουν οι δαίμονες να κάνουν να ενεργήσει σ΄ εμάς; Γαστριμαργία, πορνεία, φιλαργυρία, οργή, μνησικακία και τα λοιπά πάθη, για να παχύνει από αυτά ο νους και να μην μπορέσει να προσευχηθεί όπως πρέπει. Γιατί όταν υπερισχύσουν τα άλογα πάθη, δεν τον αφήνουν να κινείται λογικά.
52. Τις αρετές τις ασκούμε για να μάθομε τούς πνευματικούς λόγους των κτισμάτων και με αυτούς να γνωρίσομε το δημιουργό τους Θεό Λόγο. Και ο Λόγος συνηθίζει να φανερώνεται στην κατάσταση της προσευχής.
53. Κατάσταση προσευχής είναι μια απαθής συνήθεια, η οποία με ένα άκρο θείο έρωτα αρπάζει σε μεγάλο πνευματικό ύψος το νου, πού επιζητεί να αποκτήσει τη σοφία.
54. Πρέπει όχι μόνο να είναι κύριος του θυμού και της επιθυμίας εκείνος πού πραγματικά θέλει να προσευχηθεί, αλλά και να απομακρυνθεί από κάθε εμπαθή σκέψη.
55. Εκείνος πού αγαπά το Θεό, συνομιλεί πάντοτε μαζί Του ως γιος προς πατέρα και αποστρέφεται κάθε εμπαθή σκέψη.
56. Όποιος πέτυχε την απάθεια δεν σημαίνει κιόλας πώς προσεύχεται ήδη αληθινά. Γιατί μπορεί να στέκεται στα ψιλά νοήματα (χωρίς πάθος σκέψεις) των πραγμάτων και να περισπάται από τις εικόνες τους και να βρίσκεται σε απόσταση από το Θεό.
57. Όταν δεν χρονοτριβεί ο νους στα ψιλά νοήματα (απαθείς σκέψεις) των πραγμάτων, δε σημαίνει ότι έφτασε ήδη την αληθινή προσευχή. Επειδή μπορεί να μένει στη θεωρία των πραγμάτων και να λεπτολογεί τούς λόγους τους· τα όποια αν και είναι γυμνά λόγια, αφού είναι θεωρίες πραγμάτων, δίνουν μορφή και σχήμα στο νου και τον αποτραβούν μακριά από το Θεό.
58. Αν ο νους δεν ξεπεράσει τη θεωρία της σωματικής φύσεως, δεν είδε ακόμη τελείως τον τόπο του Θεού. Γιατί μπορεί να μένει στη γνώση των νοητών και να μεταβάλλεται ανάλογα μ΄ αυτά.
59. Αν θέλεις να προσευχηθείς, έχεις ανάγκη του Θεού πού δίνει την προσευχή στον προσευχόμενο. Να Τον επικαλείσαι λοιπόν λέγοντας: « Αγιασθήτω το όνομά Σου, ελθέτω η Βασιλεία Σου», δηλαδή, ας έρθει το Άγιο Πνεύμα και ο Μονογενής Σου Υιός. Γιατί έτσι δίδαξε ο Κύριος λέγοντας: «Πνευματική και αληθινή είναι η προσκύνηση του Πατέρα».
60. Εκείνος πού προσεύχεται πνευματικά και αληθινά, δεν τιμά το Δημιουργό έχοντας αφορμή τα δημιουργήματά Του, αλλά τον υμνεί και τον δοξολογεί παίρνοντας αφορμή από Αυτόν τον ίδιο.
61. Αν είσαι θεολόγος, θα προσευχηθείς αληθινά. Και αν προσεύχεσαι αληθινά, είσαι πράγματι θεολόγος.
62. Όταν ο νους σου, από το μεγάλο πόθο προς το Θεό, είναι σαν να αποσύρεται σιγά - σιγά από τη σάρκα και αποστρέφεται τις σκέψεις πού προέρχονται από τις αισθήσεις η από τη μνήμη η από την κατάσταση του σώματος, γεμίζοντας από ευλάβεια και χαρά, τότε μπορείς να φρονείς ότι πλησίασες στα σύνορα της αληθινής προσευχής.
63. Το Άγιο Πνεύμα, επειδή συμπάσχει με την ασθένειά μας, επιφοιτά σ΄ εμάς, αν και είμαστε ακάθαρτοι. Και αν βρει το νου να προσεύχεται ειλικρινά μόνο σ΄Αυτό, κυριαρχεί σ΄ αυτόν, εξαφανίζει όλη τη φάλαγγα των πονηρών λογισμών και σκέψεων πού τον περικυκλώνουν και τον προτρέπει στον έρωτα της πνευματικής προσευχής.
64. Όλοι οι άλλοι με τη μεταβολή του σώματος προκαλούν στο νου λογισμούς η σκέψεις η θεωρίες, ενώ ο Κύριος ενεργεί αντίθετα· κυριαρχώντας πάνω στον ίδιο το νου βάζει μέσα του τη γνώση εκείνων πού θέλει. Και δια μέσου του νου αποκοιμίζει τις άτακτες κινήσεις του σώματος.
65. Εκείνος πού έχει έρωτα αληθινής προσευχής και οργίζεται ή μνησικακεί, είναι αξιοκατηγόρητος. Είναι όμοιος μ΄ εκείνον πού θέλει να βλέπει καθαρά και όμως ταράζει ο ίδιος τα μάτια του.
66. Αν έχεις πόθο να προσευχηθείς, μην κάνεις τίποτε από εκείνα πού είναι αντίθετα στην προσευχή, για να σε πλησιάσει ο Θεός και να βαδίσει μαζί σου.
67. Μη φανταστείς κανένα σχήμα για το Θεό όταν προσεύχεσαι, ούτε να επιτρέπεις στο νου σου να μορφωθεί σύμφωνα με κάποια μορφή, αλλά πλησίασε με άϋλο τρόπο τον άϋλο και θα εννοήσεις.
68. Να προφυλάγεσαι από τις παγίδες των δαιμόνων. Γιατί συμβαίνει, εκεί πού προσεύχεσαι καθαρά και ατάραχα, ξαφνικά να σου παρουσιάσουν μια μορφή παράξενη και άγνωστη, για να σε οδηγήσουν σε οίηση καθώς θα υποθέσεις ότι εκεί είναι το θειο. Θέλουν να σε πείσουν ότι η υλική μορφή πού σου παρουσιάστηκε ξαφνικά είναι το θείον ενώ το θείον είναι άϋλο και χωρίς σχήμα.
69. Όταν ο φθονερός δαίμονας δεν μπορεί να ανακινήσει τη μνήμη κατά την προσευχή, τότε αναγκάζει το ίδιο το σώμα να προκαλέσει στο νου κάποια παράξενη φαντασία και με αυτή να δώσει μορφή στο νου. Και εκείνος πού έχει συνήθεια να ζει με τις σκέψεις του, εύκολα λυγίζει. Και ενώ σπεύδει να λάβει γνώση άϋλη και άμορφη, εξαπατάται και κατέχει καπνό αντί για φως.
70. Στάσου καλά πάνω στη σκοπιά σου και φύλαγε το νου σου από νοήματα κατά τον καιρό της προσευχής, για να τελειώσεις την αίτησή σου και να σταθείς στην ηρεμία σου. Έτσι θα επιφοιτήσει και σε σένα Αυτός πού συμπάσχει με όσους έχουν άγνοια. Και τότε θα λάβεις το ενδοξότατο δώρο της προσευχής.
71. Δεν θα μπορέσεις να προσευχηθείς καθαρά, αν ανακατεύεσαι με τα υλικά πράγματα και σε ταράζουν συνεχείς φροντίδες. Προσευχή είναι απόρριψη σκέψεων.72. Δεν μπορεί ο δεμένος να τρέξει. Ούτε ο νους πού είναι δούλος σε κάποιο πάθος θα μπορέσει να δει τόπο πνευματικής προσευχής, γιατί σύρεται και γυρίζει εδώ και εκεί από την εμπαθή σκέψη και δεν μπορεί να σταθεί ατάραχος.
73. Όταν λοιπόν προσεύχεται ο νους καθαρά και χωρίς πάθος, τότε δεν ορμούν πλέον οι δαίμονες εναντίον του από τα αριστερά, αλλά από τα δεξιά. Του υποβάλλουν μορφή του Θεού και ένα εικονισμό από τούς αγαπητούς στην αίσθηση, ώστε να νομίζει ότι πέτυχε τελείως το σκοπό της προσευχής. Αυτό, είπε κάποιος με πνευματική γνώση, συμβαίνει από το πάθος της κενοδοξίας και από το δαίμονα πού αγγίζει τον τόπο του εγκεφάλου.
74. Νομίζω ότι ο δαίμονας αυτός πού αγγίζει τον τόπο του εγκεφάλου, μεταστρέφει το φως του νου όπως θέλει. Και έτσι κινείται το πάθος της κενοδοξίας σε λογισμό πού διαμορφώνει το νου, ώστε με επιπολαιότητα να νομίζει ότι απέκτησε θεία και πραγματική γνώση. Και επειδή αυτός δεν ενοχλείται από σαρκικά και ακάθαρτα πάθη, αλλά παρίσταται καθαρός δήθεν στην προσευχή, πιστεύει ότι δεν γίνεται πλέον μέσα του καμιά αντίθετη ενέργεια. Γι΄ αυτό βάζει στο νου του ότι είναι κάποια θεία εμφάνιση εκείνη πού προέρχεται σ΄ αυτόν από το δαίμονα, πού χρησιμοποιεί εξαιρετική δεινότητα και δια μέσου του εγκεφάλου αλλοιώνει το ενωμένο με το νου φως και μεταβάλλει το νου, όπως είπαμε παραπάνω.
75. Όταν έρθει ο Άγγελος του Θεού, με το λόγο του μόνο παύει αυτή τη δαιμονική ενέργεια και κινεί το φως του νου, ώστε να ενεργεί χωρίς πλάνη.
76. Το λεγόμενο στην Αποκάλυψη ότι ο Άγγελος φέρνει θυμίαμα, για να το δώσει στις προσευχές των Αγίων, νομίζω ότι είναι αυτή η χάρη πού ενεργείται δια του Αγγέλου. Γιατί φέρνει γνώση της αληθινής προσευχής, ώστε στο εξής να στέκεται ο νους έξω από ταραχή, ακηδία και απροσεξία.
77. Οι φιάλες των θυμιαμάτων είναι οι προσευχές των Αγίων, τις οπαίες έφεραν μαζί τους οι είκοσι τέσσερις πρεσβύτεροι. Φιάλη πρέπει να εννοήσομε τη φιλία με το Θεό, δηλαδή την τέλεια και πνευματική αγάπη, μέσα στην οποία ενεργείται η προσευχή πνευματικά και αληθινά.
78. Όταν νομίσεις ότι δεν έχεις ανάγκη από δάκρυα στην προσευχή σου για τις αμαρτίες σου, σκέψου πόσο έχεις απομακρυνθεί από το Θεό, ενώ οφείλεις να βρίσκεσαι διαρκώς κοντά σ΄ Αυτόν, και τότε θα δακρύσεις με μεγαλύτερη θέρμη.79. Πράγματι, αν γνωρίζεις σε ποια άθλια πνευματική κατάσταση βρίσκεσαι, μ΄ ευχαρίστηση θα πενθήσεις, ελεεινολογώντας τον εαυτό σου κατά τον προφήτη Ησαΐα: πως, ενώ είσαι ακάθαρτος και ανάμεσα σε τέτοιο λαό, δηλαδή λαό δαιμόνων, τολμάς να παρουσιάζεσαι μπροστά στον Κύριο.
80. Αν προσεύχεσαι αληθινά, μεγάλη πεποίθηση και βεβαιότητα θα βρεις. Και Άγγελοι θα έρθουν μαζί σου όπως και στον Δανιήλ, και θα σε διδάξουν τούς λόγους κάθε πράγματος.
81. Πρέπει να γνωρίζεις ότι οι άγιοι Άγγελοι μας προτρέπουν στην προσευχή και στέκονται μαζί μας και χαίρονται και προσεύχονται και αυτοί για χάρη μας. Αν λοιπόν αμελήσομε και δεχτούμε αντίθετους λογισμούς, πολύ τούς παροργίζομε· γιατί ενώ αυτοί αγωνίζονται τόσο για μας, εμείς ούτε για τον εαυτό μας δε θέλομε να ικετεύσομε το Θεό, αλλά περιφρονώντας την υπηρεσία των Αγγέλων και εγκαταλείποντας τον Κύριό τους και Θεό, ανταμώνομε με ακάθαρτους δαίμονες.
82. Να προσεύχεσαι με πραότητα και χωρίς ταραχή και να ψάλλεις με σύνεση και με τάξη και θα είσαι σαν μικρό νεογνό αετού, πετώντας στα ύψη.
83. Η ψαλμωδία καταλαγιάζει τα πάθη και κάνει να ηρεμούν οι άτακτες κινήσεις του σώματος. Η προσευχή διαθέτει τον νου να ενεργεί εκείνο πού είναι δικό του έργο, δηλαδή να προσκολλάται στο Θεό.
84. Η προσευχή είναι η πρέπουσα ενέργεια προς την αξία του νου. Δηλαδή είναι η καλύτερη και η καθαρή χρήση του νου.
85. Η ψαλμωδία είναι ένα από τα διάφορα είδη της σοφίας. Η προσευχή είναι πρόλογος της αυλής και ποικιλότροπης πνευματικής γνώσεως.
86. Η πνευματική γνώση είναι άριστο πράγμα, γιατί είναι συνεργός της προσευχής, πού ξυπνάει την νοερή δύναμη του νου για τη θεωρία της θείας γνώσεως.
87. Αν δεν έλαβες ακόμη χάρισμα προσευχής η ψαλμωδίας, ζήτησε μ΄ επιμονή και θα το λάβεις.
88. Ο Κύριος «έλεγε σ΄ αυτούς και παραβολή για το ότι πρέπει να προσεύχονται πάντοτε και να μην αποθαρρύνονται». Λοιπόν, καθόλου να μην αποθαρρύνεσαι, ούτε να αθυμείς επειδή δεν έλαβες. Γιατί θα λάβεις αργότερα. Τελειώνοντας την παραβολή αυτή, ο Κύριος είπε: « Αν και ούτε το Θεό φοβάμαι ούτε τούς ανθρώπους ντρέπομαι, όμως επειδή αυτή η γυναίκα με ενοχλεί συνεχώς, θα της δώσω το δίκαιό της. Έτσι και ο Θεός, θα κάνει σύντομα το θέλημα αυτών πού Τον παρακαλούν νύχτα και μέρα». Γι΄ αυτό λοιπόν να είσαι χαρούμενος και να επιμένεις υπομένοντας τον κόπο της αγίας προσευχής.
89. Μη θέλεις να γίνονται τα ζητήματά σου όπως νομίζεις εσύ, αλλά όπως θέλει ο Θεός, και θα είσαι ατάραχος και γεμάτος ευγνωμοσύνη στην προσευχή σου.
90. Και αν ακόμη νομίζεις ότι βρίσκεσαι μαζί με το Θεό, να φυλάγεσαι από τον δαίμονα της πορνείας, γιατί είναι μέγας απατεώνας και φθονερότατος και θέλει να είναι πιο δραστήριος από την κίνηση και τη νήψη του νου σου, ώστε και από το Θεό ακόμη να τον αποσπά, όταν στέκεται εμπρός Του με ευλάβεια και φόβο.
91. Αν έχεις επιμέλεια στην προσευχή, να ετοιμάζεσαι για εφόδους δαιμόνων εναντίον σου και να υπομένεις με καρτερία τα χτυπήματα. Γιατί θα ορμήσουν κατεπάνω σου σαν αγρία θηρία και θα ταλαιπωρήσουν όλο σου το σώμα.
92. Να είσαι πάντοτε έτοιμος, σαν έμπειρος αγωνιστής· και αν ξαφνικά δεις καμιά φαντασία, να μη τρομάξεις· αν δεις μαχαίρι σηκωμένο κατεπάνω σου, είτε λαμπάδα αναμμένη να κινείται προς το πρόσωπό σου, να μην ταραχθείς. Και αν δεις ακόμη καμιά μορφή απαίσια και αιματοβαμμένη, να μην εξασθενεί και χάνει τη δύναμή της η ψυχή σου. Αλλά να σταθείς ομολογώντας την καλή ομολογία και εύκολα θα αντιμετωπίσεις τούς εχθρούς σου.
93. Εκείνος πού υποφέρει τα λυπηρά, θα επιτύχει και τα χαρούμενα. Κι εκείνος πού εγκαρτερεί στα δυσάρεστα, δεν θα μείνει αμέτοχος και από τα ευχάριστα.
94. Πρόσεχε, μη σε εξαπατήσουν με κανένα όραμα οι πονηροί δαίμονες, αλλά να συγκεντρωθείς καταφεύγοντας στην προσευχή και να παρακαλείς το Θεό, αν προέρχεται από Αυτόν η σκέψη, Αυτός να σε φωτίσει· αν όμως δεν προέρχεται από Αυτόν, να εκδιώξει το ταχύτερο τον πλάνο δαίμονα από σένα. Έχε θάρρος, γιατί δε θα σταθούν οι σκύλοι, αν εσύ μεταχειρίζεσαι σαν φωτιά την συνομιλία με το Θεό, αλλά αμέσως, χτυπημένοι αοράτως και αφανώς με μάστιγα από το Θεό, θα διωχτούν μακριά.
95. Δίκαιο είναι κι αυτή την απάτη να μην αγνοείς· ότι καμιά φορά διαιρούνται οι δαίμονες και αν φανείς ότι ζητείς βοήθεια, έρχονται μερικοί σαν άγγελοι και διώχνουν τούς άλλους για να εξαπατούν τη γνώμη σου ότι δήθεν είναι άγγελοι.
96. Φρόντισε να έχεις πολλή ταπεινοφροσύνη και ανδρεία και δεν θα αγγίξει την ψυχή σου επιβουλή δαιμόνων, ούτε μάστιγα θα πλησιάσει στην σκηνή σου, επειδή ο Θεός θα δώσει εντολή στους αγγέλους Του για να σε διαφυλάξουν. Και αυτοί αοράτως θα διώξουν μακριά σου όλη την ενέργεια των δαιμόνων.
97. Κρότους και χτύπους και φωνές και κακώσεις από τούς δαίμονες θα ακούσει εκείνος πού φροντίζει να έχει καθαρή προσευχή. Αλλά δε θα πέσει, ούτε θα προδώσει το λογισμό του, λέγοντας στο Θεό: «Δε θα φοβηθώ συμφορές, γιατί Εσύ είσαι μαζί μου».
98. Στον καιρό τέτοιου είδους πειρασμών, κάνε σύντομη, έντονη και επίμονη προσευχή.
99. Αν σε απειλήσουν οι δαίμονες ξαφνικά και φαίνονται στον αέρα, ώστε να σου δημιουργήσουν έκπληξη και να κυριαρχήσουν στο νου σου, μην τούς φοβηθείς, μήτε να σκεφτείς διόλου την απειλή τους. Γιατί σε φοβερίζουν για να δουν αν τούς προσέχεις η τούς περιφρόνησες τελείως.
100. Αφού κατά την ώρα της προσευχής σου βρίσκεσαι εμπρός στον Παντοκράτορα Θεό, το Δημιουργό και Προνοητή του παντός, γιατί στέκεσαι τόσο ανόητα, ώστε να λησμονείς το φόβο Του, πού δεν μπορεί κανείς να τον υπερνικήσει, και να φοβάσαι τα κουνούπια και τα σκαθάρια; Η μήπως δεν άκουσες την εντολή: «Θα φοβάσαι τον Κύριο, το Θεό σου» και « Όλα φρίττουν και τρέμουν νιώθοντας την παρουσία της δυνάμεώς Του»;
101. Όπως το ψωμί είναι τροφή του σώματος και η αρετή τροφή της ψυχής, έτσι και του νου τροφή είναι η πνευματική προσευχή.
102. Να προσεύχεσαι στον ιερό τόπο της προσευχής όχι φαρισαϊκά, αλλά τελωνικά, για να δικαιωθείς και συ από τον Κύριο.
103. Ν΄ αγωνίζεσαι να μην προσευχηθείς εναντίον κανενός στην προσευχή σου, για να μη γκρεμίσεις ό,τι κτίζεις με το να κάνεις σιχαμερή την προσευχή σου.
104. Ο χρεοφειλέτης των μυρίων ταλάντων ας σου γίνει παράδειγμα. Αν δεν συγχωρήσεις εκείνον πού σε έβλαψε, ούτε εσύ δε θα επιτύχεις την άφεση των αμαρτιών σου. Γιατί λέει η Γραφή ότι αυτόν «τον παρέδωσε στους βασανιστές».
105. Να παραβλέπεις τις ανάγκες του σώματος κατά την ώρα της προσευχής, για να μην χάσεις το μέγιστο κέρδος της προσευχής σου από το κέντημα ψύλλου η ψείρας η κουνουπιού η μύγας.
106. Μάθαμε ότι σε κάποιον άγιο, ενώ προσευχόταν, έφερε τόση αντίσταση ο πονηρός, ώστε μόλις άπλωνε τα χέρια του για να προσευχηθεί, ο διάβολος μετασχηματιζόταν σε λιοντάρι και σήκωνε τα μπροστινά πόδια του και έμπηγε τα νύχια του στη σάρκα του αγωνιστή, στο μέρος των νεφρών. Και δεν έφευγε ο διάβολος πριν κατεβάσει ο ασκητής τα χέρια του. Αλλά ο αγωνιστής ποτέ δεν χαλάρωσε τα χέρια του, μέχρις ότου τελειώσει τις συνηθισμένες ευχές.
107. Τέτοιον γνωρίσαμε και τον Ιωάννη το Μικρό, η μάλλον τον πελώριο μοναχό, ο οποίος έζησε ησυχάζοντας μέσα σε ένα λάκκο. Αυτός έμεινε ακίνητος λόγω της επικοινωνίας του με το Θεό στην προσευχή, ενώ ο διάβολος μετασχηματισμένος σε φοβερό φίδι, τυλίχτηκε επάνω του και μασούσε τις σάρκες του και τις έφτυνε στο πρόσωπό του.
108. Θα έχεις ασφαλώς διαβάσει και τούς βίους των Ταβεννησιωτών μονάχων, όπου αναφέρεται το εξής: Ενώ μιλούσε ο αββάς Θεόδωρος προς τούς αδελφούς, ήρθαν δυο έχιδνες κάτω από τα πόδια του. Αυτός χωρίς να ταραχθεί, έκανε τα πόδια του ένα είδος καμάρας και εκεί τις κράτησε μέχρις ότου τελείωσε το λόγο του. Τότε τις έδειξε στους αδελφούς και είπε σ΄ αυτούς το γεγονός.
109. Επίσης έχουμε διαβάσει για κάποιον άλλον πνευματικό αδελφό, ότι ενώ προσευχόταν, ήρθε μια έχιδνα και δάγκασε το πόδι του. Αυτός δεν κατέβασε τα χέρια του μέχρις ότου τελείωσε την συνηθισμένη του προσευχή. Και δεν έπαθε τίποτε, γιατί αγάπησε το Θεό περισσότερο από τον εαυτό του.
110. Να έχεις αδιάσπαστη προσοχή στην προσευχή σου· και αφού αρνηθείς το σώμα και την ψυχή, ζήσε νοερά.
111. Σε κάποιον άλλο άγιο πού ησύχαζε στην έρημο και προσευχόταν με ζήλο, ήρθαν δαίμονες και επί δύο εβδομάδες τον πετούσαν πάνω και τον τίναζαν στον αέρα και τον δέχονταν κάτω σε μια ψάθα. Και δεν μπόρεσαν διόλου να κατεβάσουν το νου του από την φλογερή προσευχή του.
112. Σε άλλον πάλι φιλόθεο, ενώ βάδιζε προσευχόμενος στην έρημο, ήρθαν δύο άγγελοι και βάδιζαν μαζί του έχοντας τον στο μέσο. Αλλά αυτός δεν πρόσεξε διόλου τούς αγγέλους, για να μη χάσει το καλύτερο και ανώτερο, δηλαδή το Θεό, γιατί θυμήθηκε το αποστολικό ρητό πού λέει: «Ούτε άγγελοι, ούτε αρχές, ούτε δυνάμεις δε θα μπορέσουν να μας χωρήσουν από την αγάπη του Χριστού».
113. Ο μοναχός γίνεται με την προσευχή ίσος με τούς Αγγέλους, με το να επιθυμεί να δει το πρόσωπο του ουράνιου Πατέρα.
114. Μη θέλεις καθόλου να δέχεσαι στο νου σου κάποια μορφή η σχήμα στην ώρα της προσευχής.
115. Μην επιθυμείς να δεις αγγέλους η δυνάμεις η το Χριστό σωματικός, μην τυχόν και φτάσεις σε τέτοια κατάσταση φρένων, ώστε να δεχτείς λύκο αντί βοσκού και προσκυνήσεις τούς εχθρούς δαίμονες.
116. Αρχή της πλάνης του νου είναι η κενοδοξία, από την οποία παρακινείται ο νους και προσπαθεί να περιγράφει το θειο με μορφές και σχήματα.
117. Εγώ λέω κάτι δικό μου, πού το έχω πει και σε νεώτερους. Μακάριος ο νους, ο οποίος κατά τον καιρό της προσευχής απέκτησε τέλεια απουσία μορφών και σχημάτων.
118. Μακάριος ο νους, ο οποίος, προσευχόμενος χωρίς περισπασμούς, αποκτά διαρκώς περισσότερο πόθο προς το Θεό.
119. Μακάριος ο νους, ο οποίος κατά τον καιρό της προσευχής γίνεται άϋλος και ελεύθερος από όλα.
120. Μακάριος ο νους, ο οποίος κατά τον καιρό της προσευχής απέκτησε τέλεια αναισθησία για όλα τα πράγματα.
121. Μακάριος είναι ο μοναχός, ο οποίος λογαριάζει κάθε άνθρωπο σαν Θεό, μετά το Θεό.
122. Μακάριος είναι ο μοναχός, ο οποίος τη σωτηρία και προκοπή όλων την βλέπει με πολλή χαρά σαν δική του.
123. Μακάριος είναι ο μοναχός εκείνος πού θεωρεί τον εαυτό του σκουπίδι όλων.
124. Μοναχός είναι εκείνος πού έχει χωριστεί από όλους και με όλους είναι ενωμένος.
125. Μοναχός είναι εκείνος πού νομίζει τον εαυτό του ένα μαζί με όλους, με το να πιστεύει αδιάλειπτα ότι στον καθένα βλέπει τον εαυτό του.
126. Πραγματική προσευχή εκτελεί εκείνος πού προσφέρει πάντοτε ολόκληρη την πρώτη σκέψη του θυσία στο Θεό, σαν τη θυσία των πρώτων καρπών.
127. Ν΄ αποφεύγεις κάθε ψεύδος και κάθε όρκο, αν είσαι μοναχός πού ποθεί να προσευχηθεί όπως πρέπει. Διαφορετικά, μάταια έχεις το μοναχική σχήμα, το οποίο δεν σου ταιριάζει.
128. Αν θέλεις να προσεύχεσαι πνευματικά, μην αντλήσεις τίποτε από όσα ανήκουν στη σάρκα, και δεν θα έχεις απέναντί σου, στην ώρα της προσευχής, κανένα σύννεφο να σε σκοτίζει.
129. Ανάθεσε με εμπιστοσύνη τις ανάγκες του σώματός σου στον Θεό· και αυτό θα φανερώσει ότι ανάθεσες σ΄ Αυτόν και τις ανάγκες του πνεύματος.
130. Αν επιτύχεις την εκπλήρωση των θείων υποσχέσεων, θα βασιλεύσεις αιωνίως. Λοιπόν, αν έχεις προσηλωμένα τα μάτια σου σ΄ αυτές, θα υποφέρεις με ευχαρίστηση την τωρινή φτώχεια σου.
131. Μην αποφεύγεις τη φτώχεια και τη θλίψη, γιατί αυτές αποτελούν το υλικό της χωρίς βάρος προσευχής.
132. Φρόντισε να είναι σύμφωνες και συναρμοσμένες οι σωματικές σου αρετές με τις ψυχικές· και οι ψυχικές με τις πνευματικές· και αυτές (οι πνευματικές) με την άϋλη και πλήρη θεία γνώση.
133. Να παρατηρείς, όταν προσευχηθείς εναντίον πονηρού λογισμού και αυτός υποχωρήσει εύκολα, από ποια αιτία συνέβη τούτο· μην τυχόν και πέσεις σε παγίδα, πλανηθείς και νικηθείς.
134. Μερικές φορές οι δαίμονες υποβάλλουν πονηρούς λογισμούς και σε προτρέπουν να προσευχηθείς τάχα εναντίον τους η να τούς φέρεις αντίρρηση, και έπειτα θεληματικά υποχωρούν. Αυτό το κάνουν για να εξαπατηθείς και να πέσεις σε υπερηφάνεια και οίηση, νομίζοντας ότι άρχισες να νικάς τούς πονηρούς λογισμούς και να εμπνέεις φόβο στους δαίμονες.
135. Αν προσεύχεσαι εναντίον ενός πάθους η ενός δαίμονα πού σε ενοχλεί, να θυμάσαι αυτό πού λέει ο Δαβίδ: «Θα καταδιώξω τούς εχθρούς μου και θα τούς προφτάσω, και δεν θα γυρίσω πίσω ώσπου να αφανιστούν. Θα τούς λιώσω και δε θα μπορούν να σταθούν· θα πέσουν κάτω από τα πόδια μου κτλ.». Αυτά να τα πεις όταν χρειαστεί, οπλίζοντας με την ταπεινοφροσύνη τον εαυτό σου εναντίον των αντιπάλων δαιμόνων.
136. Μη νομίζεις ότι απόκτησες αρετή, αν δεν αγωνίστηκες πρωτύτερα γι΄ αυτήν μέχρι να χύσεις το αίμα σου. Επειδή, κατά τον Απόστολο Παύλο, πρέπει να αντιστεκόμαστε εναντίον της αμαρτίας μέχρι θανάτου με αγωνιστικότητα και άμεμπτο τρόπο.
137. Αν ωφελήσεις κανένα άνθρωπο, θα βλάφτεις από άλλον για να πεις η να κάνεις κάτι ανάρμοστο λόγω της αδικίας πού θα σου γίνει, και για να σκορπίσεις έτσι με κακό τρόπο ό,τι μάζεψες δίκαια και με καλό τρόπο. Γιατί αυτός είναι ο σκοπός των πονηρών δαιμόνων. Γι΄ αυτό ας προσέχομε με φρόνηση.
138. Περίμενε πάντοτε βίαιες επιθέσεις δαιμόνων και να έχεις φροντίδα με ποιο τρόπο να απομακρυνθείς από τη δουλεία τους.
139. Την νύχτα οι πονηροί δαίμονες ζητούν να ταράξουν τον πνευματικό δάσκαλο αυτοί οι ίδιοι· την ημέρα ζητούν να τον ταράξουν δια μέσου των ανθρώπων, περικυκλώνοντας αυτόν με συμφορές, συκοφαντίες και κινδύνους.
140. Μην αποφεύγεις εκείνους πού κατεργάζονται τα μάλλινα υφάσματα. Γιατί αν και τα χτυπούν και τα πατούν, τα τραβούν και τα ξύνουν, αλλά μ΄ αυτό τον τρόπο γίνεται το ρούχο σου λαμπρό.
141. Ενόσω δεν αρνήθηκες τα πάθη, αλλά ο νους σου εναντιώνεται στην αρετή και στην αλήθεια, δεν θα βρεις στο βάθος της καρδιάς σου το ευωδιαστό λιβάνι της προσευχής.
142. Έχεις πόθο να προσευχηθείς; Γίνε νεκρός για τη γη, έχε διαπαντός πατρίδα τον ουρανό, όχι με τα λόγια, αλλά με αγγελική συμπεριφορά και με θεία γνώση.
143. Αν θυμάσαι τον Κριτή πόσο φοβερός, δίκαιος και απροσωπόληπτος είναι, μόνο όταν δυστυχείς, δεν έμαθες ακόμα να υπηρετείς τον Κύριο με φόβο και να ευφραίνεσαι από Αυτόν με τρόμο. Πρέπει να γνωρίζεις ότι και κατά τις πνευματικές αναπαύσεις και χαρές πρέπει με ευλάβεια και συστολή να λατρεύεις περισσότερο το Θεό.
144. Άνθρωπος με επίγνωση είναι εκείνος ο οποίος προτού να αποκτήσει τέλεια μετάνοια, δεν παύει να θυμάται με λύπη τα αμαρτήματά του και την δίκαιη τιμωρία του γι΄ αυτά στο αιώνιο πυρ.
145. Εκείνος πού ενώ διαπράττει αμαρτίες και οργίζεται, τολμά με αναίδεια να επιδιώκει τη γνώση των θειοτέρων πραγμάτων η επιχειρεί να εξασκήσει την άϋλη προσευχή, ας δέχεται την αποστολική επίπληξη, ότι είναι επικίνδυνο να προσεύχεται με γυμνή και ακάλυπτη κεφαλή. Γιατί οφείλει -λέει ο Απόστολος- ο άνθρωπος του είδους αυτού, από σεβασμό προς τούς αγγέλους οι οποίοι αοράτως είναι παρόντες, να έχει κάλυμμα στο κεφάλι, δηλαδή να φορά την πρέπουσα συστολή και ταπεινοφροσύνη.
146. Εκείνος πού έχει ασθένεια των οφθαλμών, δεν ωφελείται διόλου αν το καταμεσήμερο με το σφοδρότερο καύσωνα, βλέπει τον ήλιο για πολλή ώρα χωρίς προφύλαξη. Έτσι και το νου, ο οποίος είναι εμπαθής και ακάθαρτος, δεν τον ωφελεί διόλου η απομίμηση της «εν πνεύματι και αληθεία» φοβεράς και θαυμαστής προσευχής. Αντίθετα μάλιστα, εξεγείρει το Θεό σε αγανάκτηση εναντίον του.
147. Αν ο Θεός πού δεν έχει ανάγκη από τίποτε και είναι αδέκαστος, δε δέχτηκε εκείνον πού ήρθε στο θυσιαστήριο με δώρο μέχρις ότου συμφιλιωθεί με τον πλησίον του πού ήταν λυπημένος μαζί του, σκέψου πόση προφύλαξη και διάκριση πρέπει να έχουμε για να προσφέρομε στο Θεό την προσευχή ως ευπρόσδεκτο θυμίαμα στο θυσιαστήριο του νου.
148. Μην αγαπάς τα λόγια ούτε τη δόξα. Διαφορετικά, όχι πλέον πίσω από την πλάτη σου, αλλά μπροστά στο πρόσωπό σου σε επιβουλεύονται οι αμαρτωλοί δαίμονες, και θα γίνεις γι΄ αυτούς αντικείμενο χαράς στον καιρό της προσευχής, καθώς θα παρασύρεσαι και θα δελεάζεσαι από αυτούς σε αλλόκοτους λογισμούς.
149. Η προσοχή του νου πού προσπαθεί να βρει προσευχή, θα βρει προσευχή. Γιατί η προσευχή ακολουθεί όσο τίποτε άλλο στην προσοχή. Γι΄ αυτό ας φροντίσομε με προθυμία να αποκτήσομε την προσοχή.
150. Όπως απ΄ όλες τις αισθήσεις καλύτερη είναι η όραση, έτσι και απ΄ όλες τις αρετές η προσευχή είναι η πιο θεία και ιερή.
151. Έπαινος της προσευχής δεν είναι η ποσότητα αλλά η ποιότητα. Αυτό γίνεται φανερό από την παραβολή του Φαρισαίου και του Τελώνη, και από το λόγο του Κυρίου: « Εσείς όταν θα προσεύχεστε, να μην λέτε πολλά με μηχανικό τρόπο».
152. Εφόσον προσέχεις στην ομορφιά του σώματος και ο νους σου ασχολείται με τα τερπνά του κόσμου, δεν είδες ακόμη τον τόπο της προσευχής, αλλά είναι ακόμη μακριά από σένα ο μακάριος δρόμος της.
153. Όταν κατά τη διάρκεια της προσευχής σου ξεπεράσεις κάθε άλλη χαρά, τότε πράγματι βρήκες την αληθινή προσευχή.
1. Όποιος θέλει να φτιάξει το ευωδιαστό θυμίαμα, θα πάρει το διαφανές λιβάνι, την κασσία, τον όνυχα και τη στακτή και θα τα ενώσει σε ίσες ποσότητες, σύμφωνα με το νόμο. Αυτά είναι η τετράδα των αρετών. Αν αυτές είναι εντελώς ολοκληρωμένες και ίσες, δε θα προδοθεί ο νους.
2. Αφού καθαριστεί η ψυχή με την τέλεια εκπλήρωση των εντολών, σταθεροποιεί την τάξη του νου, κάνοντάς τον επιδεκτικό της επιθυμητής προσευχής.
3. Η προσευχή είναι συναναστροφή του νου με το Θεό. Σε ποια κατάσταση λοιπόν πρέπει να βρίσκεται ο νους για να μπορέσει, χωρίς να στρέφεται αλλού, να πλησιάσει τον Κύριό του και να συνομιλεί μαζί Του χωρίς να μεσολαβεί κανένας άλλος;
4. Αν ο Μωυσής προσπαθώντας να πλησιάσει την φλεγόμενη βάτο εμποδίζεται μέχρις ότου λύσει το υπόδημα των ποδιών του, πως εσύ πού θέλεις να δεις το Θεό πού είναι πάνω από κάθε αίσθηση και έννοια και να συνομιλήσεις μαζί Του, δε θα λύσεις και δε θα απομακρύνεις κάθε εμπαθή σκέψη;
5. Πρώτα - πρώτα προσευχήσου να λάβεις το χάρισμα των δακρύων, για να μπορέσεις έτσι να μαλακώσεις την αγριότητα της ψυχής σου και αφού εξομολογηθείς εναντίον σου τις αμαρτίες σου στον Κύριο, να λάβεις από Αυτόν την άφεση.
6. Να χρησιμοποιείς τα δάκρυα για να επιτύχεις κάθε αίτημά σου. Γιατί πολύ χαίρεται ο Κύριος όταν προσεύχεσαι με δάκρυα.
7. Αν στην προσευχή σου χύνεις πηγές δακρύων, μην υπερηφανεύεσαι ότι τάχα είσαι ανώτερος από τούς πολλούς. Δεν είναι δικό σου κατόρθωμα αυτό, αλλά βοήθεια για την προσευχή σου από τον Κύριο, για να μπορέσεις να εξομολογηθείς με προθυμία τις αμαρτίες σου σ΄ Αυτόν και να τον εξευμενίσεις με τα δάκρυά σου. Μη λοιπόν μετατρέψεις σε πάθος το βοήθημά σου κατά των παθών, για να μην παροργίσεις περισσότερο τον Κύριο πού σου εδωσε αυτή τη χάρη.
8. Πολλοί, εκεί πού έχυναν δάκρυα για τις αμαρτίες τους, λησμόνησαν το σκοπό των δακρύων, υπερηφανεύτηκαν και ξεστράτισαν.
9. Να στέκεσαι υπομένοντας τον κόπο, να προσεύχεσαι με ένταση και επιμονή και να αποστρέφεσαι τις φροντίδες και τις σκέψεις πού σου ήρθαν. Γιατί σε ταράζουν και σε θορυβούν για να παραλύσουν την δύναμη και έντασή σου.
10. Όταν σε δουν οι δαίμονες ότι είσαι πρόθυμος να προσευχηθείς αληθινά, τότε σου φέρνουν στο νου σκέψεις πραγμάτων δήθεν αναγκαίων και σε λίγο σε κάνουν να τα λησμονήσεις και παρακινούν το νου να τα αναζητήσει. Και επειδή αυτός δεν τα βρίσκει, στενοχωρείται και λυπάται. Όταν ξανά σταθεί στην προσευχή, του υπενθυμίζουν εκείνα πού του είχαν βάλει στο νου του και τα αναζητούσε, για να στραφεί ο νους σ΄ αυτά και να χάσει την καρποφόρα προσευχή.
11. Αγωνίσου να κρατήσεις το νου κατά την ώρα της προσευχής κωφό και άλαλο, και τότε θα μπορέσεις να προσευχηθείς.
12. Όταν σου τύχει πειρασμός, η σε ερεθίζει μια αντιλογία για να στρέψεις το θυμό σου εναντίον ενός ανθρώπου η να βάλεις καμιά άναρθρη φωνή, τότε θυμήσου την προσευχή και το κρίμα πού επισύρει, και αμέσως θα ηρεμήσει η άτακτη αυτή κίνηση μέσα σου.
13. Ότι κάνεις εναντίον αδελφού σου πού σε αδίκησε, όλα θα σου γίνουν εμπόδιο στον καιρό της προσευχής.
14. Προσευχή είναι γέννημα της πραότητας και της αοργησίας.
15. Προσευχή είναι προβολή χαράς και ευχαριστίας.
16. Προσευχή είναι αποτρεπτικό της λύπης και της μικροψυχίας.
17. Πήγαινε πούλησε τα υπάρχοντά σου και δώσε στους φτωχούς και πάρε το σταυρό σου και απαρνήσου τον εαυτό σου, για να μπορέσεις να προσευχηθείς χωρίς περισπασμούς.
18. Αν θέλεις να προσεύχεσαι με τρόπο αξιέπαινο, να αρνείσαι τον εαυτό σου κάθε στιγμή· και αν υποφέρεις πάρα πολλά δεινά, να φιλοσοφήσεις την ωφέλεια της προσευχής.
19. Οποιαδήποτε δυσκολία υπομένεις και φιλοσοφήσεις τη μηδαμινότητά της, τον καρπό της θα τον βρεις στην ώρα της προσευχής.
20. Αν επιθυμήσεις να προσευχηθείς όπως πρέπει, μη λυπήσεις κανένα άνθρωπο. Διαφορετικά προσεύχεσαι μάταια.
21. « Άφησε το δώρο σου, λέει ο Κύριος, μπροστά στο θυσιαστήριο και πήγαινε να συμφιλιωθείς με τον αδελφό σου» και τότε έλα και προσευχήσου χωρίς ταραχή. Γιατί η μνησικακία θαμπώνει το λογικό του προσευχομένου και σκοτεινιάζει τις προσευχές του.
22. Εκείνοι πού συσσωρεύουν λύπες και μνησικακίες επάνω τους, μοιάζουν με ανθρώπους πού αντλούν νερό και το βάζουν μέσα σε τρύπιο πιθάρι.
23. Αν είσαι υπομονητικός, θα προσευχηθείς πάντοτε με χαρά.
24. Αν προσεύχεσαι όπως πρέπει, θα σου συμβούν τέτοια πράγματα ώστε να νομίσεις ότι είναι δίκαιο να κάνεις χρήση του θυμού. Δεν υπάρχει διόλου δίκαιος θυμός κατά του πλησίον. Αν σκεφτείς καλά το πράγμα, θα βρεις ότι είναι δυνατό και χωρίς θυμό να διευθετηθεί το ζήτημα. Μεταχειρίσου λοιπόν κάθε τέχνη να μη θυμώσεις.
25. Πρόσεχε, μη τυχόν νομίζοντας ότι θεραπεύεις άλλον, μείνεις εσύ ο ίδιος αθεράπευτος και προκαλέσεις εμπόδιο στην προσευχή σου.
26. Αν κάνεις οικονομία στο θυμό, θα βρεις οικονομία και θα αναδείξεις τον εαυτό σου φρόνιμο και θα βρεθείς μεταξύ των προσευχομένων.
27. Αν οπλίζεσαι εναντίον του θυμού, δε θα ανεχθείς ποτέ επιθυμία. Γιατί η επιθυμία προσφέρει τα υλικά στο θυμό και αυτός ταράζει το νοερό μάτι και διαφθείρει την κατάσταση της προσευχής.
28. Μην προσεύχεσαι μόνο με εξωτερικά σχήματα, αλλά να προτρέπεις το νου σου να συναισθάνεται την πνευματική προσευχή με μεγάλο φόβο.
29. Άλλοτε μπορεί να σταθείς ξαφνικά στην προσευχή και να προσευχηθείς καλά· άλλοτε μπορεί πολύ να κοπιάσεις χωρίς να επιτύχεις το σκοπό σου, κι αυτό για να το ζητήσεις περισσότερο και αφού το λάβεις να έχεις αναφαίρετο το κατόρθωμά σου.
30. Όταν φτάσει ο Άγγελος, αμέσως όλοι εκείνοι οι πονηροί λογισμοί και δαίμονες πού μας ενοχλούν απομακρύνονται και τότε ο νους με μεγάλη άνεση προσεύχεται ανεπηρέαστα. Άλλοτε πάλι όταν ξεσπά επάνω μας ο συνηθισμένος πόλεμος, παλεύει ο νους και δεν του επιτρέπεται να σηκώσει κεφάλι. Γιατί έχει αποκτήσει από πριν οικειότητα με τα διάφορα πάθη. Όμως αν επιμένει να ζητεί, θα εύρει· και αν κρούει θα του ανοιχθεί.
31. Μην προσεύχεσαι να γίνουν τα θελήματά σου, γιατί οπωσδήποτε δεν συμφωνούν με το θέλημα του Θεού· αλλά μάλλον καθώς διδάχθηκες λέγε στην προσευχή σου: «Γενηθήτω το θέλημά Σου εν εμοί». Και σε κάθε πράγμα έτσι να ζητάς από Αυτόν, να γίνει το θέλημά Του, γιατί ο Θεός θέλει το αγαθό και συμφέρον της ψυχής σου. Ενώ εσύ οπωσδήποτε δεν ζητείς πάντοτε το συμφέρον σου.
32. Πολλές φορές ζήτησα με την προσευχή από το Θεό, να μου γίνει κάτι πού το νόμιζα καλό, και επέμενα παράλογα να το ζητώ βιάζοντας το θέλημα του Θεού, και δεν Τον άφηνα να οικονομήσει Εκείνος ότι γνωρίζει ως συμφέρον δικό μου. Και λοιπόν αφού έλαβα ότι ζήτησα, στενοχωρήθηκα ύστερα πολύ πού δεν είχα ζητήσει μάλλον να γίνει το θέλημα του Θεού. Γιατί δεν μου ήρθε το πράγμα έτσι όπως το νόμιζα.
33. Τι είναι αγαθό, παρά ο Θεός; Λοιπόν σ΄ Αυτόν ας αναθέσομε όλα τα ζητήματά μας, και όλα θα πάνε καλά. Γιατί ο αγαθός, οπωσδήποτε χορηγεί και αγαθές δωρεές.
34. Μη λυπάσαι γιατί δεν παίρνεις αμέσως εκείνο πού ζητάς από το Θεό, γιατί θέλει να σε ευεργετήσει περισσότερο με το να υπομένεις καρτερικά στην προσευχή. Τι ανώτερο υπάρχει από το να πλησιάζεις το Θεό και να ασχολείσαι σε συνομιλία μαζί Του;
35. Προσεκτική προσευχή είναι η τέλεια νόηση του νου.
36. Προσευχή είναι το ανέβασμα του νου στο Θεό.
37. Αν έχεις πόθο να προσευχηθείς, απαρνήσου τα πάντα, για να κληρονομήσεις το παν.
38. Πρώτα - πρώτα να προσεύχεσαι να καθαριστείς από τα πάθη σου· δεύτερο, να απαλλαγείς από την άγνοια και τη λήθη· και τρίτο, να απαλλαγείς από κάθε πειρασμό και εγκατάλειψη Θεού.
39. Στην προσευχή σου να ζητείς μόνο την δικαιοσύνη και την Βασιλεία, δηλαδή την αρετή και την πνευματική γνώση. Και όλα τα υπόλοιπα θα σου προστεθούν.
40. Δίκαιο είναι να μην προσεύχεσαι μόνο για τη δική σου κάθαρση από τα πάθη, αλλά και για την κάθαρση κάθε ανθρώπου, για να μιμηθείς τον αγγελικό τρόπο.
41. Πρόσεξε, αν πράγματι κατά την προσευχή σου παρίστασαι ενώπιον του Θεού, η νικιέσαι από τον έπαινο των ανθρώπων και αυτόν κυνηγάς με το να μεταχειρίζεσαι ως πρόσχημα την παράταση της προσευχής.
42. Είτε μόνος, είτε μαζί με αδελφούς προσεύχεσαι, αγωνίσου να προσεύχεσαι όχι από συνήθεια, αλλά με αίσθηση.
43. Αίσθηση προσευχής είναι μια περισυλλογή του νου ενωμένη με ευλάβεια, με κατάνυξη, με πόνο ψυχής πού συνοδεύει την εξομολόγηση των αμαρτιών και με στεναγμούς όχι επιδεικτικούς, αλλά αφανείς.
44. Αν ακόμη ο νους σου διασκορπίζεται στην ώρα της προσευχής, δε γνώρισε ακόμη ότι προσεύχεται ως μοναχός, αλλά είναι ακόμη κοσμικός και στολίζει την εξωτερική σκηνή.
45. Όταν προσεύχεσαι, φύλαγε δυνατά τη μνήμη σου να μη βάζει εμπρός σου τα δικά σου, αλλά να παρακινείς τον εαυτό σου να εννοεί μπροστά σε ποιόν βρίσκεται. Γιατί ο νους έχει στη φύση του να παρασύρεται πάρα πολύ από τη μνήμη στον καιρό της προσευχής.
46. Στην ώρα της προσευχής η μνήμη σου φέρνει η φαντασίες παλαιών πραγμάτων, η νέες φροντίδες, η το πρόσωπο εκείνου πού σ΄ έχει λυπήσει.
47. Ο διάβολος φθονεί πάρα πολύ τον άνθρωπο πού προσεύχεται, και μεταχειρίζεται κάθε μηχανή για να διαφθείρει το σκοπό του. Δεν παύει λοιπόν να κινεί τις σκέψεις των πραγμάτων με τη μνήμη και να ανακατώνει όλα τα πάθη με τη σάρκα, για να μπορέσει να εμποδίσει την άριστη εργασία της προσευχής και την ανάβαση του νου στο Θεό.
48. Όταν μεταχειριστεί ο διάβολος πολλά μέσα και δεν μπορέσει να εμποδίσει την προσευχή του δικαίου, τότε αποσύρεται για λίγο και τον εκδικείται κατόπιν, αφού προσευχηθεί. Είτε τον ανάβει για να τον κάνει να οργιστεί, καταστρέφοντας την άριστη κατάσταση του νου πού δημιουργήθηκε από την προσευχή, η αφού τον ερεθίσει σε παράλογη ηδονή, μολύνει το νου του.
49. Όταν προσευχηθείς όπως πρέπει, περίμενε εκείνα πού δεν πρέπει, και στάσου γενναία, για να φυλάξεις τον καρπό της προσευχής. Γιατί από την αρχή σ΄ αυτό έχεις ταχθεί, να εργάζεσαι και να φυλάγεις. Μη λοιπόν, αφού εργαστείς, αφήσεις αφύλακτο ότι έκανες· αν το αφήσεις, δεν ωφελήθηκες διόλου από την προσευχή σου.
50. Όλος ο πόλεμος ανάμεσα σε μας και τούς ακάθαρτους δαίμονες, δε γίνεται για τίποτε άλλο, παρά για την πνευματική προσευχή. Γιατί πολύ εχθρική και ενοχλητική γίνεται σ΄ αυτούς η προσευχή, ενώ σ΄ εμάς είναι πρόξενος σωτηρίας, τερπνή και ευχάριστη.
51. Τι θέλουν οι δαίμονες να κάνουν να ενεργήσει σ΄ εμάς; Γαστριμαργία, πορνεία, φιλαργυρία, οργή, μνησικακία και τα λοιπά πάθη, για να παχύνει από αυτά ο νους και να μην μπορέσει να προσευχηθεί όπως πρέπει. Γιατί όταν υπερισχύσουν τα άλογα πάθη, δεν τον αφήνουν να κινείται λογικά.
52. Τις αρετές τις ασκούμε για να μάθομε τούς πνευματικούς λόγους των κτισμάτων και με αυτούς να γνωρίσομε το δημιουργό τους Θεό Λόγο. Και ο Λόγος συνηθίζει να φανερώνεται στην κατάσταση της προσευχής.
53. Κατάσταση προσευχής είναι μια απαθής συνήθεια, η οποία με ένα άκρο θείο έρωτα αρπάζει σε μεγάλο πνευματικό ύψος το νου, πού επιζητεί να αποκτήσει τη σοφία.
54. Πρέπει όχι μόνο να είναι κύριος του θυμού και της επιθυμίας εκείνος πού πραγματικά θέλει να προσευχηθεί, αλλά και να απομακρυνθεί από κάθε εμπαθή σκέψη.
55. Εκείνος πού αγαπά το Θεό, συνομιλεί πάντοτε μαζί Του ως γιος προς πατέρα και αποστρέφεται κάθε εμπαθή σκέψη.
56. Όποιος πέτυχε την απάθεια δεν σημαίνει κιόλας πώς προσεύχεται ήδη αληθινά. Γιατί μπορεί να στέκεται στα ψιλά νοήματα (χωρίς πάθος σκέψεις) των πραγμάτων και να περισπάται από τις εικόνες τους και να βρίσκεται σε απόσταση από το Θεό.
57. Όταν δεν χρονοτριβεί ο νους στα ψιλά νοήματα (απαθείς σκέψεις) των πραγμάτων, δε σημαίνει ότι έφτασε ήδη την αληθινή προσευχή. Επειδή μπορεί να μένει στη θεωρία των πραγμάτων και να λεπτολογεί τούς λόγους τους· τα όποια αν και είναι γυμνά λόγια, αφού είναι θεωρίες πραγμάτων, δίνουν μορφή και σχήμα στο νου και τον αποτραβούν μακριά από το Θεό.
58. Αν ο νους δεν ξεπεράσει τη θεωρία της σωματικής φύσεως, δεν είδε ακόμη τελείως τον τόπο του Θεού. Γιατί μπορεί να μένει στη γνώση των νοητών και να μεταβάλλεται ανάλογα μ΄ αυτά.
59. Αν θέλεις να προσευχηθείς, έχεις ανάγκη του Θεού πού δίνει την προσευχή στον προσευχόμενο. Να Τον επικαλείσαι λοιπόν λέγοντας: « Αγιασθήτω το όνομά Σου, ελθέτω η Βασιλεία Σου», δηλαδή, ας έρθει το Άγιο Πνεύμα και ο Μονογενής Σου Υιός. Γιατί έτσι δίδαξε ο Κύριος λέγοντας: «Πνευματική και αληθινή είναι η προσκύνηση του Πατέρα».
60. Εκείνος πού προσεύχεται πνευματικά και αληθινά, δεν τιμά το Δημιουργό έχοντας αφορμή τα δημιουργήματά Του, αλλά τον υμνεί και τον δοξολογεί παίρνοντας αφορμή από Αυτόν τον ίδιο.
61. Αν είσαι θεολόγος, θα προσευχηθείς αληθινά. Και αν προσεύχεσαι αληθινά, είσαι πράγματι θεολόγος.
62. Όταν ο νους σου, από το μεγάλο πόθο προς το Θεό, είναι σαν να αποσύρεται σιγά - σιγά από τη σάρκα και αποστρέφεται τις σκέψεις πού προέρχονται από τις αισθήσεις η από τη μνήμη η από την κατάσταση του σώματος, γεμίζοντας από ευλάβεια και χαρά, τότε μπορείς να φρονείς ότι πλησίασες στα σύνορα της αληθινής προσευχής.
63. Το Άγιο Πνεύμα, επειδή συμπάσχει με την ασθένειά μας, επιφοιτά σ΄ εμάς, αν και είμαστε ακάθαρτοι. Και αν βρει το νου να προσεύχεται ειλικρινά μόνο σ΄Αυτό, κυριαρχεί σ΄ αυτόν, εξαφανίζει όλη τη φάλαγγα των πονηρών λογισμών και σκέψεων πού τον περικυκλώνουν και τον προτρέπει στον έρωτα της πνευματικής προσευχής.
64. Όλοι οι άλλοι με τη μεταβολή του σώματος προκαλούν στο νου λογισμούς η σκέψεις η θεωρίες, ενώ ο Κύριος ενεργεί αντίθετα· κυριαρχώντας πάνω στον ίδιο το νου βάζει μέσα του τη γνώση εκείνων πού θέλει. Και δια μέσου του νου αποκοιμίζει τις άτακτες κινήσεις του σώματος.
65. Εκείνος πού έχει έρωτα αληθινής προσευχής και οργίζεται ή μνησικακεί, είναι αξιοκατηγόρητος. Είναι όμοιος μ΄ εκείνον πού θέλει να βλέπει καθαρά και όμως ταράζει ο ίδιος τα μάτια του.
66. Αν έχεις πόθο να προσευχηθείς, μην κάνεις τίποτε από εκείνα πού είναι αντίθετα στην προσευχή, για να σε πλησιάσει ο Θεός και να βαδίσει μαζί σου.
67. Μη φανταστείς κανένα σχήμα για το Θεό όταν προσεύχεσαι, ούτε να επιτρέπεις στο νου σου να μορφωθεί σύμφωνα με κάποια μορφή, αλλά πλησίασε με άϋλο τρόπο τον άϋλο και θα εννοήσεις.
68. Να προφυλάγεσαι από τις παγίδες των δαιμόνων. Γιατί συμβαίνει, εκεί πού προσεύχεσαι καθαρά και ατάραχα, ξαφνικά να σου παρουσιάσουν μια μορφή παράξενη και άγνωστη, για να σε οδηγήσουν σε οίηση καθώς θα υποθέσεις ότι εκεί είναι το θειο. Θέλουν να σε πείσουν ότι η υλική μορφή πού σου παρουσιάστηκε ξαφνικά είναι το θείον ενώ το θείον είναι άϋλο και χωρίς σχήμα.
69. Όταν ο φθονερός δαίμονας δεν μπορεί να ανακινήσει τη μνήμη κατά την προσευχή, τότε αναγκάζει το ίδιο το σώμα να προκαλέσει στο νου κάποια παράξενη φαντασία και με αυτή να δώσει μορφή στο νου. Και εκείνος πού έχει συνήθεια να ζει με τις σκέψεις του, εύκολα λυγίζει. Και ενώ σπεύδει να λάβει γνώση άϋλη και άμορφη, εξαπατάται και κατέχει καπνό αντί για φως.
70. Στάσου καλά πάνω στη σκοπιά σου και φύλαγε το νου σου από νοήματα κατά τον καιρό της προσευχής, για να τελειώσεις την αίτησή σου και να σταθείς στην ηρεμία σου. Έτσι θα επιφοιτήσει και σε σένα Αυτός πού συμπάσχει με όσους έχουν άγνοια. Και τότε θα λάβεις το ενδοξότατο δώρο της προσευχής.
71. Δεν θα μπορέσεις να προσευχηθείς καθαρά, αν ανακατεύεσαι με τα υλικά πράγματα και σε ταράζουν συνεχείς φροντίδες. Προσευχή είναι απόρριψη σκέψεων.72. Δεν μπορεί ο δεμένος να τρέξει. Ούτε ο νους πού είναι δούλος σε κάποιο πάθος θα μπορέσει να δει τόπο πνευματικής προσευχής, γιατί σύρεται και γυρίζει εδώ και εκεί από την εμπαθή σκέψη και δεν μπορεί να σταθεί ατάραχος.
73. Όταν λοιπόν προσεύχεται ο νους καθαρά και χωρίς πάθος, τότε δεν ορμούν πλέον οι δαίμονες εναντίον του από τα αριστερά, αλλά από τα δεξιά. Του υποβάλλουν μορφή του Θεού και ένα εικονισμό από τούς αγαπητούς στην αίσθηση, ώστε να νομίζει ότι πέτυχε τελείως το σκοπό της προσευχής. Αυτό, είπε κάποιος με πνευματική γνώση, συμβαίνει από το πάθος της κενοδοξίας και από το δαίμονα πού αγγίζει τον τόπο του εγκεφάλου.
74. Νομίζω ότι ο δαίμονας αυτός πού αγγίζει τον τόπο του εγκεφάλου, μεταστρέφει το φως του νου όπως θέλει. Και έτσι κινείται το πάθος της κενοδοξίας σε λογισμό πού διαμορφώνει το νου, ώστε με επιπολαιότητα να νομίζει ότι απέκτησε θεία και πραγματική γνώση. Και επειδή αυτός δεν ενοχλείται από σαρκικά και ακάθαρτα πάθη, αλλά παρίσταται καθαρός δήθεν στην προσευχή, πιστεύει ότι δεν γίνεται πλέον μέσα του καμιά αντίθετη ενέργεια. Γι΄ αυτό βάζει στο νου του ότι είναι κάποια θεία εμφάνιση εκείνη πού προέρχεται σ΄ αυτόν από το δαίμονα, πού χρησιμοποιεί εξαιρετική δεινότητα και δια μέσου του εγκεφάλου αλλοιώνει το ενωμένο με το νου φως και μεταβάλλει το νου, όπως είπαμε παραπάνω.
75. Όταν έρθει ο Άγγελος του Θεού, με το λόγο του μόνο παύει αυτή τη δαιμονική ενέργεια και κινεί το φως του νου, ώστε να ενεργεί χωρίς πλάνη.
76. Το λεγόμενο στην Αποκάλυψη ότι ο Άγγελος φέρνει θυμίαμα, για να το δώσει στις προσευχές των Αγίων, νομίζω ότι είναι αυτή η χάρη πού ενεργείται δια του Αγγέλου. Γιατί φέρνει γνώση της αληθινής προσευχής, ώστε στο εξής να στέκεται ο νους έξω από ταραχή, ακηδία και απροσεξία.
77. Οι φιάλες των θυμιαμάτων είναι οι προσευχές των Αγίων, τις οπαίες έφεραν μαζί τους οι είκοσι τέσσερις πρεσβύτεροι. Φιάλη πρέπει να εννοήσομε τη φιλία με το Θεό, δηλαδή την τέλεια και πνευματική αγάπη, μέσα στην οποία ενεργείται η προσευχή πνευματικά και αληθινά.
78. Όταν νομίσεις ότι δεν έχεις ανάγκη από δάκρυα στην προσευχή σου για τις αμαρτίες σου, σκέψου πόσο έχεις απομακρυνθεί από το Θεό, ενώ οφείλεις να βρίσκεσαι διαρκώς κοντά σ΄ Αυτόν, και τότε θα δακρύσεις με μεγαλύτερη θέρμη.79. Πράγματι, αν γνωρίζεις σε ποια άθλια πνευματική κατάσταση βρίσκεσαι, μ΄ ευχαρίστηση θα πενθήσεις, ελεεινολογώντας τον εαυτό σου κατά τον προφήτη Ησαΐα: πως, ενώ είσαι ακάθαρτος και ανάμεσα σε τέτοιο λαό, δηλαδή λαό δαιμόνων, τολμάς να παρουσιάζεσαι μπροστά στον Κύριο.
80. Αν προσεύχεσαι αληθινά, μεγάλη πεποίθηση και βεβαιότητα θα βρεις. Και Άγγελοι θα έρθουν μαζί σου όπως και στον Δανιήλ, και θα σε διδάξουν τούς λόγους κάθε πράγματος.
81. Πρέπει να γνωρίζεις ότι οι άγιοι Άγγελοι μας προτρέπουν στην προσευχή και στέκονται μαζί μας και χαίρονται και προσεύχονται και αυτοί για χάρη μας. Αν λοιπόν αμελήσομε και δεχτούμε αντίθετους λογισμούς, πολύ τούς παροργίζομε· γιατί ενώ αυτοί αγωνίζονται τόσο για μας, εμείς ούτε για τον εαυτό μας δε θέλομε να ικετεύσομε το Θεό, αλλά περιφρονώντας την υπηρεσία των Αγγέλων και εγκαταλείποντας τον Κύριό τους και Θεό, ανταμώνομε με ακάθαρτους δαίμονες.
82. Να προσεύχεσαι με πραότητα και χωρίς ταραχή και να ψάλλεις με σύνεση και με τάξη και θα είσαι σαν μικρό νεογνό αετού, πετώντας στα ύψη.
83. Η ψαλμωδία καταλαγιάζει τα πάθη και κάνει να ηρεμούν οι άτακτες κινήσεις του σώματος. Η προσευχή διαθέτει τον νου να ενεργεί εκείνο πού είναι δικό του έργο, δηλαδή να προσκολλάται στο Θεό.
84. Η προσευχή είναι η πρέπουσα ενέργεια προς την αξία του νου. Δηλαδή είναι η καλύτερη και η καθαρή χρήση του νου.
85. Η ψαλμωδία είναι ένα από τα διάφορα είδη της σοφίας. Η προσευχή είναι πρόλογος της αυλής και ποικιλότροπης πνευματικής γνώσεως.
86. Η πνευματική γνώση είναι άριστο πράγμα, γιατί είναι συνεργός της προσευχής, πού ξυπνάει την νοερή δύναμη του νου για τη θεωρία της θείας γνώσεως.
87. Αν δεν έλαβες ακόμη χάρισμα προσευχής η ψαλμωδίας, ζήτησε μ΄ επιμονή και θα το λάβεις.
88. Ο Κύριος «έλεγε σ΄ αυτούς και παραβολή για το ότι πρέπει να προσεύχονται πάντοτε και να μην αποθαρρύνονται». Λοιπόν, καθόλου να μην αποθαρρύνεσαι, ούτε να αθυμείς επειδή δεν έλαβες. Γιατί θα λάβεις αργότερα. Τελειώνοντας την παραβολή αυτή, ο Κύριος είπε: « Αν και ούτε το Θεό φοβάμαι ούτε τούς ανθρώπους ντρέπομαι, όμως επειδή αυτή η γυναίκα με ενοχλεί συνεχώς, θα της δώσω το δίκαιό της. Έτσι και ο Θεός, θα κάνει σύντομα το θέλημα αυτών πού Τον παρακαλούν νύχτα και μέρα». Γι΄ αυτό λοιπόν να είσαι χαρούμενος και να επιμένεις υπομένοντας τον κόπο της αγίας προσευχής.
89. Μη θέλεις να γίνονται τα ζητήματά σου όπως νομίζεις εσύ, αλλά όπως θέλει ο Θεός, και θα είσαι ατάραχος και γεμάτος ευγνωμοσύνη στην προσευχή σου.
90. Και αν ακόμη νομίζεις ότι βρίσκεσαι μαζί με το Θεό, να φυλάγεσαι από τον δαίμονα της πορνείας, γιατί είναι μέγας απατεώνας και φθονερότατος και θέλει να είναι πιο δραστήριος από την κίνηση και τη νήψη του νου σου, ώστε και από το Θεό ακόμη να τον αποσπά, όταν στέκεται εμπρός Του με ευλάβεια και φόβο.
91. Αν έχεις επιμέλεια στην προσευχή, να ετοιμάζεσαι για εφόδους δαιμόνων εναντίον σου και να υπομένεις με καρτερία τα χτυπήματα. Γιατί θα ορμήσουν κατεπάνω σου σαν αγρία θηρία και θα ταλαιπωρήσουν όλο σου το σώμα.
92. Να είσαι πάντοτε έτοιμος, σαν έμπειρος αγωνιστής· και αν ξαφνικά δεις καμιά φαντασία, να μη τρομάξεις· αν δεις μαχαίρι σηκωμένο κατεπάνω σου, είτε λαμπάδα αναμμένη να κινείται προς το πρόσωπό σου, να μην ταραχθείς. Και αν δεις ακόμη καμιά μορφή απαίσια και αιματοβαμμένη, να μην εξασθενεί και χάνει τη δύναμή της η ψυχή σου. Αλλά να σταθείς ομολογώντας την καλή ομολογία και εύκολα θα αντιμετωπίσεις τούς εχθρούς σου.
93. Εκείνος πού υποφέρει τα λυπηρά, θα επιτύχει και τα χαρούμενα. Κι εκείνος πού εγκαρτερεί στα δυσάρεστα, δεν θα μείνει αμέτοχος και από τα ευχάριστα.
94. Πρόσεχε, μη σε εξαπατήσουν με κανένα όραμα οι πονηροί δαίμονες, αλλά να συγκεντρωθείς καταφεύγοντας στην προσευχή και να παρακαλείς το Θεό, αν προέρχεται από Αυτόν η σκέψη, Αυτός να σε φωτίσει· αν όμως δεν προέρχεται από Αυτόν, να εκδιώξει το ταχύτερο τον πλάνο δαίμονα από σένα. Έχε θάρρος, γιατί δε θα σταθούν οι σκύλοι, αν εσύ μεταχειρίζεσαι σαν φωτιά την συνομιλία με το Θεό, αλλά αμέσως, χτυπημένοι αοράτως και αφανώς με μάστιγα από το Θεό, θα διωχτούν μακριά.
95. Δίκαιο είναι κι αυτή την απάτη να μην αγνοείς· ότι καμιά φορά διαιρούνται οι δαίμονες και αν φανείς ότι ζητείς βοήθεια, έρχονται μερικοί σαν άγγελοι και διώχνουν τούς άλλους για να εξαπατούν τη γνώμη σου ότι δήθεν είναι άγγελοι.
96. Φρόντισε να έχεις πολλή ταπεινοφροσύνη και ανδρεία και δεν θα αγγίξει την ψυχή σου επιβουλή δαιμόνων, ούτε μάστιγα θα πλησιάσει στην σκηνή σου, επειδή ο Θεός θα δώσει εντολή στους αγγέλους Του για να σε διαφυλάξουν. Και αυτοί αοράτως θα διώξουν μακριά σου όλη την ενέργεια των δαιμόνων.
97. Κρότους και χτύπους και φωνές και κακώσεις από τούς δαίμονες θα ακούσει εκείνος πού φροντίζει να έχει καθαρή προσευχή. Αλλά δε θα πέσει, ούτε θα προδώσει το λογισμό του, λέγοντας στο Θεό: «Δε θα φοβηθώ συμφορές, γιατί Εσύ είσαι μαζί μου».
98. Στον καιρό τέτοιου είδους πειρασμών, κάνε σύντομη, έντονη και επίμονη προσευχή.
99. Αν σε απειλήσουν οι δαίμονες ξαφνικά και φαίνονται στον αέρα, ώστε να σου δημιουργήσουν έκπληξη και να κυριαρχήσουν στο νου σου, μην τούς φοβηθείς, μήτε να σκεφτείς διόλου την απειλή τους. Γιατί σε φοβερίζουν για να δουν αν τούς προσέχεις η τούς περιφρόνησες τελείως.
100. Αφού κατά την ώρα της προσευχής σου βρίσκεσαι εμπρός στον Παντοκράτορα Θεό, το Δημιουργό και Προνοητή του παντός, γιατί στέκεσαι τόσο ανόητα, ώστε να λησμονείς το φόβο Του, πού δεν μπορεί κανείς να τον υπερνικήσει, και να φοβάσαι τα κουνούπια και τα σκαθάρια; Η μήπως δεν άκουσες την εντολή: «Θα φοβάσαι τον Κύριο, το Θεό σου» και « Όλα φρίττουν και τρέμουν νιώθοντας την παρουσία της δυνάμεώς Του»;
101. Όπως το ψωμί είναι τροφή του σώματος και η αρετή τροφή της ψυχής, έτσι και του νου τροφή είναι η πνευματική προσευχή.
102. Να προσεύχεσαι στον ιερό τόπο της προσευχής όχι φαρισαϊκά, αλλά τελωνικά, για να δικαιωθείς και συ από τον Κύριο.
103. Ν΄ αγωνίζεσαι να μην προσευχηθείς εναντίον κανενός στην προσευχή σου, για να μη γκρεμίσεις ό,τι κτίζεις με το να κάνεις σιχαμερή την προσευχή σου.
104. Ο χρεοφειλέτης των μυρίων ταλάντων ας σου γίνει παράδειγμα. Αν δεν συγχωρήσεις εκείνον πού σε έβλαψε, ούτε εσύ δε θα επιτύχεις την άφεση των αμαρτιών σου. Γιατί λέει η Γραφή ότι αυτόν «τον παρέδωσε στους βασανιστές».
105. Να παραβλέπεις τις ανάγκες του σώματος κατά την ώρα της προσευχής, για να μην χάσεις το μέγιστο κέρδος της προσευχής σου από το κέντημα ψύλλου η ψείρας η κουνουπιού η μύγας.
106. Μάθαμε ότι σε κάποιον άγιο, ενώ προσευχόταν, έφερε τόση αντίσταση ο πονηρός, ώστε μόλις άπλωνε τα χέρια του για να προσευχηθεί, ο διάβολος μετασχηματιζόταν σε λιοντάρι και σήκωνε τα μπροστινά πόδια του και έμπηγε τα νύχια του στη σάρκα του αγωνιστή, στο μέρος των νεφρών. Και δεν έφευγε ο διάβολος πριν κατεβάσει ο ασκητής τα χέρια του. Αλλά ο αγωνιστής ποτέ δεν χαλάρωσε τα χέρια του, μέχρις ότου τελειώσει τις συνηθισμένες ευχές.
107. Τέτοιον γνωρίσαμε και τον Ιωάννη το Μικρό, η μάλλον τον πελώριο μοναχό, ο οποίος έζησε ησυχάζοντας μέσα σε ένα λάκκο. Αυτός έμεινε ακίνητος λόγω της επικοινωνίας του με το Θεό στην προσευχή, ενώ ο διάβολος μετασχηματισμένος σε φοβερό φίδι, τυλίχτηκε επάνω του και μασούσε τις σάρκες του και τις έφτυνε στο πρόσωπό του.
108. Θα έχεις ασφαλώς διαβάσει και τούς βίους των Ταβεννησιωτών μονάχων, όπου αναφέρεται το εξής: Ενώ μιλούσε ο αββάς Θεόδωρος προς τούς αδελφούς, ήρθαν δυο έχιδνες κάτω από τα πόδια του. Αυτός χωρίς να ταραχθεί, έκανε τα πόδια του ένα είδος καμάρας και εκεί τις κράτησε μέχρις ότου τελείωσε το λόγο του. Τότε τις έδειξε στους αδελφούς και είπε σ΄ αυτούς το γεγονός.
109. Επίσης έχουμε διαβάσει για κάποιον άλλον πνευματικό αδελφό, ότι ενώ προσευχόταν, ήρθε μια έχιδνα και δάγκασε το πόδι του. Αυτός δεν κατέβασε τα χέρια του μέχρις ότου τελείωσε την συνηθισμένη του προσευχή. Και δεν έπαθε τίποτε, γιατί αγάπησε το Θεό περισσότερο από τον εαυτό του.
110. Να έχεις αδιάσπαστη προσοχή στην προσευχή σου· και αφού αρνηθείς το σώμα και την ψυχή, ζήσε νοερά.
111. Σε κάποιον άλλο άγιο πού ησύχαζε στην έρημο και προσευχόταν με ζήλο, ήρθαν δαίμονες και επί δύο εβδομάδες τον πετούσαν πάνω και τον τίναζαν στον αέρα και τον δέχονταν κάτω σε μια ψάθα. Και δεν μπόρεσαν διόλου να κατεβάσουν το νου του από την φλογερή προσευχή του.
112. Σε άλλον πάλι φιλόθεο, ενώ βάδιζε προσευχόμενος στην έρημο, ήρθαν δύο άγγελοι και βάδιζαν μαζί του έχοντας τον στο μέσο. Αλλά αυτός δεν πρόσεξε διόλου τούς αγγέλους, για να μη χάσει το καλύτερο και ανώτερο, δηλαδή το Θεό, γιατί θυμήθηκε το αποστολικό ρητό πού λέει: «Ούτε άγγελοι, ούτε αρχές, ούτε δυνάμεις δε θα μπορέσουν να μας χωρήσουν από την αγάπη του Χριστού».
113. Ο μοναχός γίνεται με την προσευχή ίσος με τούς Αγγέλους, με το να επιθυμεί να δει το πρόσωπο του ουράνιου Πατέρα.
114. Μη θέλεις καθόλου να δέχεσαι στο νου σου κάποια μορφή η σχήμα στην ώρα της προσευχής.
115. Μην επιθυμείς να δεις αγγέλους η δυνάμεις η το Χριστό σωματικός, μην τυχόν και φτάσεις σε τέτοια κατάσταση φρένων, ώστε να δεχτείς λύκο αντί βοσκού και προσκυνήσεις τούς εχθρούς δαίμονες.
116. Αρχή της πλάνης του νου είναι η κενοδοξία, από την οποία παρακινείται ο νους και προσπαθεί να περιγράφει το θειο με μορφές και σχήματα.
117. Εγώ λέω κάτι δικό μου, πού το έχω πει και σε νεώτερους. Μακάριος ο νους, ο οποίος κατά τον καιρό της προσευχής απέκτησε τέλεια απουσία μορφών και σχημάτων.
118. Μακάριος ο νους, ο οποίος, προσευχόμενος χωρίς περισπασμούς, αποκτά διαρκώς περισσότερο πόθο προς το Θεό.
119. Μακάριος ο νους, ο οποίος κατά τον καιρό της προσευχής γίνεται άϋλος και ελεύθερος από όλα.
120. Μακάριος ο νους, ο οποίος κατά τον καιρό της προσευχής απέκτησε τέλεια αναισθησία για όλα τα πράγματα.
121. Μακάριος είναι ο μοναχός, ο οποίος λογαριάζει κάθε άνθρωπο σαν Θεό, μετά το Θεό.
122. Μακάριος είναι ο μοναχός, ο οποίος τη σωτηρία και προκοπή όλων την βλέπει με πολλή χαρά σαν δική του.
123. Μακάριος είναι ο μοναχός εκείνος πού θεωρεί τον εαυτό του σκουπίδι όλων.
124. Μοναχός είναι εκείνος πού έχει χωριστεί από όλους και με όλους είναι ενωμένος.
125. Μοναχός είναι εκείνος πού νομίζει τον εαυτό του ένα μαζί με όλους, με το να πιστεύει αδιάλειπτα ότι στον καθένα βλέπει τον εαυτό του.
126. Πραγματική προσευχή εκτελεί εκείνος πού προσφέρει πάντοτε ολόκληρη την πρώτη σκέψη του θυσία στο Θεό, σαν τη θυσία των πρώτων καρπών.
127. Ν΄ αποφεύγεις κάθε ψεύδος και κάθε όρκο, αν είσαι μοναχός πού ποθεί να προσευχηθεί όπως πρέπει. Διαφορετικά, μάταια έχεις το μοναχική σχήμα, το οποίο δεν σου ταιριάζει.
128. Αν θέλεις να προσεύχεσαι πνευματικά, μην αντλήσεις τίποτε από όσα ανήκουν στη σάρκα, και δεν θα έχεις απέναντί σου, στην ώρα της προσευχής, κανένα σύννεφο να σε σκοτίζει.
129. Ανάθεσε με εμπιστοσύνη τις ανάγκες του σώματός σου στον Θεό· και αυτό θα φανερώσει ότι ανάθεσες σ΄ Αυτόν και τις ανάγκες του πνεύματος.
130. Αν επιτύχεις την εκπλήρωση των θείων υποσχέσεων, θα βασιλεύσεις αιωνίως. Λοιπόν, αν έχεις προσηλωμένα τα μάτια σου σ΄ αυτές, θα υποφέρεις με ευχαρίστηση την τωρινή φτώχεια σου.
131. Μην αποφεύγεις τη φτώχεια και τη θλίψη, γιατί αυτές αποτελούν το υλικό της χωρίς βάρος προσευχής.
132. Φρόντισε να είναι σύμφωνες και συναρμοσμένες οι σωματικές σου αρετές με τις ψυχικές· και οι ψυχικές με τις πνευματικές· και αυτές (οι πνευματικές) με την άϋλη και πλήρη θεία γνώση.
133. Να παρατηρείς, όταν προσευχηθείς εναντίον πονηρού λογισμού και αυτός υποχωρήσει εύκολα, από ποια αιτία συνέβη τούτο· μην τυχόν και πέσεις σε παγίδα, πλανηθείς και νικηθείς.
134. Μερικές φορές οι δαίμονες υποβάλλουν πονηρούς λογισμούς και σε προτρέπουν να προσευχηθείς τάχα εναντίον τους η να τούς φέρεις αντίρρηση, και έπειτα θεληματικά υποχωρούν. Αυτό το κάνουν για να εξαπατηθείς και να πέσεις σε υπερηφάνεια και οίηση, νομίζοντας ότι άρχισες να νικάς τούς πονηρούς λογισμούς και να εμπνέεις φόβο στους δαίμονες.
135. Αν προσεύχεσαι εναντίον ενός πάθους η ενός δαίμονα πού σε ενοχλεί, να θυμάσαι αυτό πού λέει ο Δαβίδ: «Θα καταδιώξω τούς εχθρούς μου και θα τούς προφτάσω, και δεν θα γυρίσω πίσω ώσπου να αφανιστούν. Θα τούς λιώσω και δε θα μπορούν να σταθούν· θα πέσουν κάτω από τα πόδια μου κτλ.». Αυτά να τα πεις όταν χρειαστεί, οπλίζοντας με την ταπεινοφροσύνη τον εαυτό σου εναντίον των αντιπάλων δαιμόνων.
136. Μη νομίζεις ότι απόκτησες αρετή, αν δεν αγωνίστηκες πρωτύτερα γι΄ αυτήν μέχρι να χύσεις το αίμα σου. Επειδή, κατά τον Απόστολο Παύλο, πρέπει να αντιστεκόμαστε εναντίον της αμαρτίας μέχρι θανάτου με αγωνιστικότητα και άμεμπτο τρόπο.
137. Αν ωφελήσεις κανένα άνθρωπο, θα βλάφτεις από άλλον για να πεις η να κάνεις κάτι ανάρμοστο λόγω της αδικίας πού θα σου γίνει, και για να σκορπίσεις έτσι με κακό τρόπο ό,τι μάζεψες δίκαια και με καλό τρόπο. Γιατί αυτός είναι ο σκοπός των πονηρών δαιμόνων. Γι΄ αυτό ας προσέχομε με φρόνηση.
138. Περίμενε πάντοτε βίαιες επιθέσεις δαιμόνων και να έχεις φροντίδα με ποιο τρόπο να απομακρυνθείς από τη δουλεία τους.
139. Την νύχτα οι πονηροί δαίμονες ζητούν να ταράξουν τον πνευματικό δάσκαλο αυτοί οι ίδιοι· την ημέρα ζητούν να τον ταράξουν δια μέσου των ανθρώπων, περικυκλώνοντας αυτόν με συμφορές, συκοφαντίες και κινδύνους.
140. Μην αποφεύγεις εκείνους πού κατεργάζονται τα μάλλινα υφάσματα. Γιατί αν και τα χτυπούν και τα πατούν, τα τραβούν και τα ξύνουν, αλλά μ΄ αυτό τον τρόπο γίνεται το ρούχο σου λαμπρό.
141. Ενόσω δεν αρνήθηκες τα πάθη, αλλά ο νους σου εναντιώνεται στην αρετή και στην αλήθεια, δεν θα βρεις στο βάθος της καρδιάς σου το ευωδιαστό λιβάνι της προσευχής.
142. Έχεις πόθο να προσευχηθείς; Γίνε νεκρός για τη γη, έχε διαπαντός πατρίδα τον ουρανό, όχι με τα λόγια, αλλά με αγγελική συμπεριφορά και με θεία γνώση.
143. Αν θυμάσαι τον Κριτή πόσο φοβερός, δίκαιος και απροσωπόληπτος είναι, μόνο όταν δυστυχείς, δεν έμαθες ακόμα να υπηρετείς τον Κύριο με φόβο και να ευφραίνεσαι από Αυτόν με τρόμο. Πρέπει να γνωρίζεις ότι και κατά τις πνευματικές αναπαύσεις και χαρές πρέπει με ευλάβεια και συστολή να λατρεύεις περισσότερο το Θεό.
144. Άνθρωπος με επίγνωση είναι εκείνος ο οποίος προτού να αποκτήσει τέλεια μετάνοια, δεν παύει να θυμάται με λύπη τα αμαρτήματά του και την δίκαιη τιμωρία του γι΄ αυτά στο αιώνιο πυρ.
145. Εκείνος πού ενώ διαπράττει αμαρτίες και οργίζεται, τολμά με αναίδεια να επιδιώκει τη γνώση των θειοτέρων πραγμάτων η επιχειρεί να εξασκήσει την άϋλη προσευχή, ας δέχεται την αποστολική επίπληξη, ότι είναι επικίνδυνο να προσεύχεται με γυμνή και ακάλυπτη κεφαλή. Γιατί οφείλει -λέει ο Απόστολος- ο άνθρωπος του είδους αυτού, από σεβασμό προς τούς αγγέλους οι οποίοι αοράτως είναι παρόντες, να έχει κάλυμμα στο κεφάλι, δηλαδή να φορά την πρέπουσα συστολή και ταπεινοφροσύνη.
146. Εκείνος πού έχει ασθένεια των οφθαλμών, δεν ωφελείται διόλου αν το καταμεσήμερο με το σφοδρότερο καύσωνα, βλέπει τον ήλιο για πολλή ώρα χωρίς προφύλαξη. Έτσι και το νου, ο οποίος είναι εμπαθής και ακάθαρτος, δεν τον ωφελεί διόλου η απομίμηση της «εν πνεύματι και αληθεία» φοβεράς και θαυμαστής προσευχής. Αντίθετα μάλιστα, εξεγείρει το Θεό σε αγανάκτηση εναντίον του.
147. Αν ο Θεός πού δεν έχει ανάγκη από τίποτε και είναι αδέκαστος, δε δέχτηκε εκείνον πού ήρθε στο θυσιαστήριο με δώρο μέχρις ότου συμφιλιωθεί με τον πλησίον του πού ήταν λυπημένος μαζί του, σκέψου πόση προφύλαξη και διάκριση πρέπει να έχουμε για να προσφέρομε στο Θεό την προσευχή ως ευπρόσδεκτο θυμίαμα στο θυσιαστήριο του νου.
148. Μην αγαπάς τα λόγια ούτε τη δόξα. Διαφορετικά, όχι πλέον πίσω από την πλάτη σου, αλλά μπροστά στο πρόσωπό σου σε επιβουλεύονται οι αμαρτωλοί δαίμονες, και θα γίνεις γι΄ αυτούς αντικείμενο χαράς στον καιρό της προσευχής, καθώς θα παρασύρεσαι και θα δελεάζεσαι από αυτούς σε αλλόκοτους λογισμούς.
149. Η προσοχή του νου πού προσπαθεί να βρει προσευχή, θα βρει προσευχή. Γιατί η προσευχή ακολουθεί όσο τίποτε άλλο στην προσοχή. Γι΄ αυτό ας φροντίσομε με προθυμία να αποκτήσομε την προσοχή.
150. Όπως απ΄ όλες τις αισθήσεις καλύτερη είναι η όραση, έτσι και απ΄ όλες τις αρετές η προσευχή είναι η πιο θεία και ιερή.
151. Έπαινος της προσευχής δεν είναι η ποσότητα αλλά η ποιότητα. Αυτό γίνεται φανερό από την παραβολή του Φαρισαίου και του Τελώνη, και από το λόγο του Κυρίου: « Εσείς όταν θα προσεύχεστε, να μην λέτε πολλά με μηχανικό τρόπο».
152. Εφόσον προσέχεις στην ομορφιά του σώματος και ο νους σου ασχολείται με τα τερπνά του κόσμου, δεν είδες ακόμη τον τόπο της προσευχής, αλλά είναι ακόμη μακριά από σένα ο μακάριος δρόμος της.
153. Όταν κατά τη διάρκεια της προσευχής σου ξεπεράσεις κάθε άλλη χαρά, τότε πράγματι βρήκες την αληθινή προσευχή.
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΩΝ ΑΣΚΗΤΩΝ
ΘΕΛΕΙΣ να σώσεις την ψυχή σου και να κερδίσεις την αιώνια ζωή; Αποφάσισε από τώρα ν' αλλάξεις πορεία. Υπερνίκησε την τεμπελιά σου, κάνε το σημείο του σταυρού και πες με θέρμη και πίστη: Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Αμήν.
ΔΕΝ κατακτά κανείς την πίστη μόνο με ευσεβείς στοχασμούς, αλλά κυρίως με αγωνιστική προσπάθεια. Δε μας μαθαίνουν οι λέξεις και οι θεωρίες τι είναι ό θεός, αλλά ή εμπειρία της πνευματικής ζωής. Πρέπει ν' ανοίξουμε το παράθυρο για να μπει μέσα ό δροσερός αέρας. Πρέπει να βγούμε έξω για να μας λούσει στο φώς του ό ήλιος. Ποτέ δεν μπορούμε να φτάσουμε σε ένα σκοπό, αν καθόμαστε στην ησυχία μας και περιμένουμε, λένε οι άγιοι Πατέρες. Ας γίνει παράδειγμα μας ό άσωτος υιός. «Και αναστάς ήλθε προς τον πατέρα αυτού». (Λουκά ιε' 20).
ΜΠΟΡΕΙ να είσαι χωμένος στα γήινα πράγματα και αλυσοδεμένος μ' αυτά. Ποτέ δεν είναι αργά. Δε γράφτηκε χωρίς λόγο στην Αγία Γραφή, ότι ό Αβραάμ ήταν εβδομήντα πέντε χρονών όταν αναχώρησε από την πατρίδα του και ότι ό εργάτης πού έρχεται την ενδέκατη ώρα, παίρνει το ίδιο μεροκάματο μ' αυτόν πού έρχεται την πρώτη.
ΟΥΤΕ πάλι είναι σωστό να νομίζεις πώς είναι πολύ νωρίς. Μια πυρκαγιά σ' ένα δάσος δε σβήνεται στο πι και φι. Θα ήθελες αλήθεια να δεις την ψυχή σου να καταστρέφεται και να γίνεται παρανάλωμα της φωτιάς του κακού; Κινήσου λοιπόν με δραστηριότητα.
ΑΠΟ τότε πού βαφτίστηκες, ανέλαβες την υποχρέωση να πολεμάς εναντίον των αόρατων έχθρων της ψυχής σου. Τον αγώνα αυτόν ανάλαβε τον έστω και τώρα. Αρκετά δίστασες. Βυθισμένος στην αδιαφορία και στην τεμπελιά, άφησες πολύ καιρό πολύτιμο να πάει χαμένος. Για αυτό πρέπει να ξέρεις τούτο- την καθαρότητα πού πήρες με το βάφτισμα την άφησες να ποδοπατηθεί και να λερωθεί με τον πιο οικτρό τρόπο.
ΣΗΚΩ λοιπόν επάνω! Κάνε το όμως γρήγορα, χωρίς αργοπορία. Μην αναβάλλεις την απόφαση σου «για το απόγευμα» ή «για αύριο» ή «για τότε που, όπως λες, θα είμαι έτοιμος αφού τελειώσω προηγουμένως τη δουλειά πού έχω». Το διάστημα που θα μεσολαβήσει μπορεί να' ναι ολέθριο.
ΟΧΙ! Αύτη την ώρα, αυτή τη στιγμή πού πήρες την απόφαση, οφείλεις να δείξεις έμπρακτα ότι απαρνήθηκες το παλιό εγώ σου και ότι άρχισες τώρα μια καινούργια ζωή, με καινούργιους σκοπούς και νέα μορφή. Σήκω, λοιπόν, χωρίς φόβο και πες: Κύριε, βοήθησε με να αρχίσω τώρα. Βοήθησε με! Γιατί αυτό πού χρειάζεται πριν απ' όλα είναι ή βοήθεια του Θεού.
ΠΡΟΧΩΡΗΣΕ στην καινούργια σου απόφαση και μη κοιτάς ξανά πίσω. Το πάθημα της γυναίκας του Λώτ πού έγινε στήλη άλατος αποτελεί για μας ένα σπουδαίο μάθημα (Γεν. ιθ' 26). Έχεις «απεκδυθεί τον παλαιόν άνθρωπον». Άφησε καθετί το δικό του. Όπως ό Αβραάμ, άκουσες τη φωνή του Κυρίου: «Έξελθε εκ της γης σου και εκ της συγγενείας σου και εκ του οίκου του πατρός σου και δεύρο εις την γήν, ην αν σοι δείξω» (Γεν. ιβ' 1). Προς αύτη τη χώρα πρέπει από δώ και πέρα να κατευθύνεις όλη σου την προσοχή και κάθε ενέργεια σου
ΔΕΝ κατακτά κανείς την πίστη μόνο με ευσεβείς στοχασμούς, αλλά κυρίως με αγωνιστική προσπάθεια. Δε μας μαθαίνουν οι λέξεις και οι θεωρίες τι είναι ό θεός, αλλά ή εμπειρία της πνευματικής ζωής. Πρέπει ν' ανοίξουμε το παράθυρο για να μπει μέσα ό δροσερός αέρας. Πρέπει να βγούμε έξω για να μας λούσει στο φώς του ό ήλιος. Ποτέ δεν μπορούμε να φτάσουμε σε ένα σκοπό, αν καθόμαστε στην ησυχία μας και περιμένουμε, λένε οι άγιοι Πατέρες. Ας γίνει παράδειγμα μας ό άσωτος υιός. «Και αναστάς ήλθε προς τον πατέρα αυτού». (Λουκά ιε' 20).
ΜΠΟΡΕΙ να είσαι χωμένος στα γήινα πράγματα και αλυσοδεμένος μ' αυτά. Ποτέ δεν είναι αργά. Δε γράφτηκε χωρίς λόγο στην Αγία Γραφή, ότι ό Αβραάμ ήταν εβδομήντα πέντε χρονών όταν αναχώρησε από την πατρίδα του και ότι ό εργάτης πού έρχεται την ενδέκατη ώρα, παίρνει το ίδιο μεροκάματο μ' αυτόν πού έρχεται την πρώτη.
ΟΥΤΕ πάλι είναι σωστό να νομίζεις πώς είναι πολύ νωρίς. Μια πυρκαγιά σ' ένα δάσος δε σβήνεται στο πι και φι. Θα ήθελες αλήθεια να δεις την ψυχή σου να καταστρέφεται και να γίνεται παρανάλωμα της φωτιάς του κακού; Κινήσου λοιπόν με δραστηριότητα.
ΑΠΟ τότε πού βαφτίστηκες, ανέλαβες την υποχρέωση να πολεμάς εναντίον των αόρατων έχθρων της ψυχής σου. Τον αγώνα αυτόν ανάλαβε τον έστω και τώρα. Αρκετά δίστασες. Βυθισμένος στην αδιαφορία και στην τεμπελιά, άφησες πολύ καιρό πολύτιμο να πάει χαμένος. Για αυτό πρέπει να ξέρεις τούτο- την καθαρότητα πού πήρες με το βάφτισμα την άφησες να ποδοπατηθεί και να λερωθεί με τον πιο οικτρό τρόπο.
ΣΗΚΩ λοιπόν επάνω! Κάνε το όμως γρήγορα, χωρίς αργοπορία. Μην αναβάλλεις την απόφαση σου «για το απόγευμα» ή «για αύριο» ή «για τότε που, όπως λες, θα είμαι έτοιμος αφού τελειώσω προηγουμένως τη δουλειά πού έχω». Το διάστημα που θα μεσολαβήσει μπορεί να' ναι ολέθριο.
ΟΧΙ! Αύτη την ώρα, αυτή τη στιγμή πού πήρες την απόφαση, οφείλεις να δείξεις έμπρακτα ότι απαρνήθηκες το παλιό εγώ σου και ότι άρχισες τώρα μια καινούργια ζωή, με καινούργιους σκοπούς και νέα μορφή. Σήκω, λοιπόν, χωρίς φόβο και πες: Κύριε, βοήθησε με να αρχίσω τώρα. Βοήθησε με! Γιατί αυτό πού χρειάζεται πριν απ' όλα είναι ή βοήθεια του Θεού.
ΠΡΟΧΩΡΗΣΕ στην καινούργια σου απόφαση και μη κοιτάς ξανά πίσω. Το πάθημα της γυναίκας του Λώτ πού έγινε στήλη άλατος αποτελεί για μας ένα σπουδαίο μάθημα (Γεν. ιθ' 26). Έχεις «απεκδυθεί τον παλαιόν άνθρωπον». Άφησε καθετί το δικό του. Όπως ό Αβραάμ, άκουσες τη φωνή του Κυρίου: «Έξελθε εκ της γης σου και εκ της συγγενείας σου και εκ του οίκου του πατρός σου και δεύρο εις την γήν, ην αν σοι δείξω» (Γεν. ιβ' 1). Προς αύτη τη χώρα πρέπει από δώ και πέρα να κατευθύνεις όλη σου την προσοχή και κάθε ενέργεια σου
Πρώτο βήμα, ή διαπίστωση και παραδοχή της ανθρώπινης ανεπάρκειαςΟΙ Άγιοι πατέρες είναι σύμφωνοι σε αυτό το σημείο: Αυτό πού πρώτα πρώτα πρέπει να έχεις πάντα στο νου σου είναι να μην εμπιστεύεσαι ποτέ και με κανένα τρόπο στον εαυτό σου. Ό αγώνας πού αναλαμβάνεις τώρα είναι εξαιρετικά δύσκολος. Οι δυνάμεις σου είναι ανθρώπινες και γι' αυτό πάρα πολύ ανεπαρκείς για να τα βγάλουν πέρα σ' ένα τέτοιο αγώνα. Αν στηρίζεσαι μονάχα σ' αυτές, γρήγορα θα πέσεις κάτω στη γη και δε θα έχεις όρεξη να συνεχίσεις την πάλη. Μονάχα ό θεός μπορεί να σου δώσει την επιθυμητή νίκη.
ΤΟ να μην εμπιστευόμαστε τις δικές μας δυνάμεις, αποτελεί για πολλούς μια μεγάλη δυσκολία και ένα σοβαρό εμπόδιο απ' την ίδια την αρχή της πνευματικής ζωής. Αυτό όμως πρέπει να το υπερνικήσουμε, γιατί διαφορετικά δεν υπάρχει καμιά προοπτική να προχωρήσουμε παραπέρα. Γιατί πώς είναι δυνατό να δεχτεί ένας άνθρωπος συμβουλές ή βοήθεια όταν νομίζει πους τα ξέρει όλα, πώς είναι σε θέση να τα κατορθώνει μόνος του όλα και δε χρειάζεται γι' αυτό καμιά υπόδειξη εκ μέρους των άλλων; Από έναν τέτοιο τοίχο αυτάρκειας δεν είναι δυνατό να περάσουν φωτεινές ακτίνες. «Ουαί οι συνετοί εν εαυτοίς και ενώπιον αυτών επιστήμονες!» φωνάζει ό προφήτης Ησαΐας (ε' 21), και ό απόστολος Παύλος προτρέπει· «μη γίνεσθε φρόνιμοι παρ` εαυτοίς» (Ρωμ. ιβ' 16). Ή βασιλεία των ουρανών αποκαλύπτεται στους απλούς και ταπεινούς. Σε κείνους όμως πού θεωρούν τον εαυτό τους σοφό και έξυπνο «αποκρύπτεται» (Ματθ. ια' 25).
ΕΧΟΥΜΕ λοιπόν χρέος να φροντίσουμε με επιμέλεια να απαλλαγούμε από την υπερβολική εμπιστοσύνη πού έχουμε στον εαυτό μας. Είναι βέβαια τόσο βαθιά ριζωμένη μέσα μας ώστε δεν παρατηρούμε πώς έχει κυριεύσει την καρδιά μας· Και όμως ή αναζήτηση της ικανοποίησης του εαυτού μας και ή φιλαυτία μας είναι ή αίτια των δυσκολιών πού συναντούμε, της ανελευθερίας μας κάτω από την πίεση των παθών, και της ανησυχίας μας.
Παρατηρησε λοιπόν προσεκτικά τον εαυτό σου και θα δεις πόσο είσαι δεμένος στα πάθη και τις επιθυμίες σου. Ή ελευθερία σου είναι αλυσοδεμένη και έτσι περπατάς σαν αιχμάλωτος από το πρωί ως το βράδυ. «Τώρα θα πιω». «Τώρα θα σηκωθώ». «Τώρα θα διαβάσω την εφημερίδα· Έτσι από στιγμή σε στιγμή σε τυλίγουν ολοένα πιο πολύ τα δεσμά της απασχόλησης με τον εαυτό σου. Δεν είναι ανεξήγητο λοιπόν γιατί είσαι ανικανοποίητος και γιατί παρουσιάζεσαι ανυπόμονος ή θυμώνεις με το παραμικρό μόλις παρουσιαστεί κάποιο εμπόδιο στην πορεία σου.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕ στα βάθη της ύπαρξης σου. Το ίδιο θέαμα θα δεις. Παρατηρείς πιο εύκολα την καχεξία σου, όταν οι άλλοι διαφωνούν μαζί σου. Έτσι αποδεικνύεται, ότι ζούμε σε κατάσταση σκλαβιάς. Κι όμως, ή Γραφή βεβαιώνει- «ου το Πνεύμα Κυρίου, εκεί ελευθερία» (Β' Κορ. γ' 17).
ΠΩΣ μπορεί λοιπόν να προέλθει κάτι καλό από ένα τέτοιο εγώ πού περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό του; Δε μας έδωσε ό Κύριος εντολή να αγαπούμε τον πλησίον μας σαν τον εαυτό μας και το Θεό πάρα πάνω απ' όλα; Το κάνουμε όμως αυτό; Δεν κατέχει αντίθετα τη σκέψη μας κυρίως το δικό μας συμφέρον;
ΟΧΙ!! Πρέπει να αποκτήσεις την πεποίθηση πώς τίποτε το καλό δεν μπορεί να προέλθει από σένα τον ίδιο. Κι αν ακόμα συμβεί να σου έρθει χωρίς δική σου προσπάθεια μια καλή σκέψη, τότε γνώριζε το, πώς δεν προέρχεται από σένα τον ίδιο, αλλά προέρχεται από την πηγή κάθε αγαθού. Είναι δώρο του ζώντος Θεού. Το ίδιο συμβαίνει και με την πραγματοποίηση της καλής σκέψης. Δεν ενεργείται μια καλή πράξη με τις δικές σου δυνάμεις, άλλα είναι δώρο της Παναγίας Τριάδας
ΤΟ να μην εμπιστευόμαστε τις δικές μας δυνάμεις, αποτελεί για πολλούς μια μεγάλη δυσκολία και ένα σοβαρό εμπόδιο απ' την ίδια την αρχή της πνευματικής ζωής. Αυτό όμως πρέπει να το υπερνικήσουμε, γιατί διαφορετικά δεν υπάρχει καμιά προοπτική να προχωρήσουμε παραπέρα. Γιατί πώς είναι δυνατό να δεχτεί ένας άνθρωπος συμβουλές ή βοήθεια όταν νομίζει πους τα ξέρει όλα, πώς είναι σε θέση να τα κατορθώνει μόνος του όλα και δε χρειάζεται γι' αυτό καμιά υπόδειξη εκ μέρους των άλλων; Από έναν τέτοιο τοίχο αυτάρκειας δεν είναι δυνατό να περάσουν φωτεινές ακτίνες. «Ουαί οι συνετοί εν εαυτοίς και ενώπιον αυτών επιστήμονες!» φωνάζει ό προφήτης Ησαΐας (ε' 21), και ό απόστολος Παύλος προτρέπει· «μη γίνεσθε φρόνιμοι παρ` εαυτοίς» (Ρωμ. ιβ' 16). Ή βασιλεία των ουρανών αποκαλύπτεται στους απλούς και ταπεινούς. Σε κείνους όμως πού θεωρούν τον εαυτό τους σοφό και έξυπνο «αποκρύπτεται» (Ματθ. ια' 25).
ΕΧΟΥΜΕ λοιπόν χρέος να φροντίσουμε με επιμέλεια να απαλλαγούμε από την υπερβολική εμπιστοσύνη πού έχουμε στον εαυτό μας. Είναι βέβαια τόσο βαθιά ριζωμένη μέσα μας ώστε δεν παρατηρούμε πώς έχει κυριεύσει την καρδιά μας· Και όμως ή αναζήτηση της ικανοποίησης του εαυτού μας και ή φιλαυτία μας είναι ή αίτια των δυσκολιών πού συναντούμε, της ανελευθερίας μας κάτω από την πίεση των παθών, και της ανησυχίας μας.
Παρατηρησε λοιπόν προσεκτικά τον εαυτό σου και θα δεις πόσο είσαι δεμένος στα πάθη και τις επιθυμίες σου. Ή ελευθερία σου είναι αλυσοδεμένη και έτσι περπατάς σαν αιχμάλωτος από το πρωί ως το βράδυ. «Τώρα θα πιω». «Τώρα θα σηκωθώ». «Τώρα θα διαβάσω την εφημερίδα· Έτσι από στιγμή σε στιγμή σε τυλίγουν ολοένα πιο πολύ τα δεσμά της απασχόλησης με τον εαυτό σου. Δεν είναι ανεξήγητο λοιπόν γιατί είσαι ανικανοποίητος και γιατί παρουσιάζεσαι ανυπόμονος ή θυμώνεις με το παραμικρό μόλις παρουσιαστεί κάποιο εμπόδιο στην πορεία σου.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕ στα βάθη της ύπαρξης σου. Το ίδιο θέαμα θα δεις. Παρατηρείς πιο εύκολα την καχεξία σου, όταν οι άλλοι διαφωνούν μαζί σου. Έτσι αποδεικνύεται, ότι ζούμε σε κατάσταση σκλαβιάς. Κι όμως, ή Γραφή βεβαιώνει- «ου το Πνεύμα Κυρίου, εκεί ελευθερία» (Β' Κορ. γ' 17).
ΠΩΣ μπορεί λοιπόν να προέλθει κάτι καλό από ένα τέτοιο εγώ πού περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό του; Δε μας έδωσε ό Κύριος εντολή να αγαπούμε τον πλησίον μας σαν τον εαυτό μας και το Θεό πάρα πάνω απ' όλα; Το κάνουμε όμως αυτό; Δεν κατέχει αντίθετα τη σκέψη μας κυρίως το δικό μας συμφέρον;
ΟΧΙ!! Πρέπει να αποκτήσεις την πεποίθηση πώς τίποτε το καλό δεν μπορεί να προέλθει από σένα τον ίδιο. Κι αν ακόμα συμβεί να σου έρθει χωρίς δική σου προσπάθεια μια καλή σκέψη, τότε γνώριζε το, πώς δεν προέρχεται από σένα τον ίδιο, αλλά προέρχεται από την πηγή κάθε αγαθού. Είναι δώρο του ζώντος Θεού. Το ίδιο συμβαίνει και με την πραγματοποίηση της καλής σκέψης. Δεν ενεργείται μια καλή πράξη με τις δικές σου δυνάμεις, άλλα είναι δώρο της Παναγίας Τριάδας
Ό λειμώνας της καρδιάς
Η νέα ζωή, στην οποία μπήκες, παρομοιάζεται συχνά με το έργο του κηπουρού. Τη γη πού καλλιεργεί την έχει από το Θεό. Του Θεού δώρα είναι και ό σπόρος και ή θέρμη του ήλιου και ή βροχή και ή αύξηση του φυτού. Το έργο όμως της καλλιέργειας είναι δικό του.
Α Ν θέλει ό κηπουρός νά'χει μια πλούσια συγκομιδή, πρέπει να δουλεύει συνεχώς· να βοτανίζει, να ποτίζει, να σκάβει. Αλλιώς, ότι φύτεψε απειλείται από πολλούς κινδύνους και είναι δυνατό να μη μαζέψει στο τέλος τίποτε. Ποτέ δεν πρέπει να σταματήσει τη δουλειά. Αντίθετα έχει χρέος ό κηπουρός νά'ναι άγρυπνος και έτοιμος και για κάθε απρόοπτο. Τελικά όμως ή συγκομιδή θα εξαρτηθεί από τις καιρικές συνθήκες πού ό Θεός θα ρυθμίσει.
Ο κήπος πού έχουμε χρέος να φροντίζουμε γι' αυτόν και ν' αγρυπνούμε επάνω του διαρκώς είναι ή ίδια ή ψυχή μας. Ή συγκομιδή είναι ή αιώνια ζωή.
Η αιώνια ζωή είναι αιώνια, γιατί είναι έξω από χρόνο και τόπο και εξωτερικές περιστάσεις. Αιώνια ζωή σημαίνει ζωή αληθινής ελευθερίας, σημαίνει ζωή γεμάτη φως, αγάπη και καλοσύνη. Ή ζωή αυτή δεν περιορίζεται από κανενός είδους όρια και για αυτό προχωρεί και εκτείνεται προς τα εμπρός χωρίς τελειωμό, χωρίς τέρμα. Είναι μια πνευματική ζωή σε μια πνευματική περιοχή. Είναι μια ατέλειωτη κατάσταση. Ή αιώνια ζωή αρχίζει από εδώ, από τούτη τη γη, αλλά δεν έχει τέλος. Καμιά γήινη δύναμη δεν μπορεί να νικήσει τη ζωή αυτή και να την κάνει να πάψει να υπάρχει. Την αιώνια ζωή όμως πρέπει να την αναζητήσουμε όχι έξω από μας και γύρω μας, άλλα μέσα μας, στα βάθη της καρδιάς μας.
ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΕ τον εαυτό σου, λέει ό άγιος Ισαάκ ό Σύρος, και ό εχθρός φεύγει τόσο γρήγορα όσο εσύ πλησιάζεις. Εγκαθίδρυσε μέσα σου την ειρήνη και ό ουρανός και ή γη θα συνάψουν φιλία μαζί σου. Προσπάθησε με μια συνεχή επίδοση στην πνευματική ζωή να μπεις στον εσώτατο θάλαμο της καρδιάς σου και τότε θα μπορέσεις να ανακαλύψεις τον ουράνιο θάλαμο. Γιατί και οι δύο είναι το ίδιο πράγμα. Μόλις μπεις στον ένα βρίσκεσαι και στους δυο. Τα σκαλοπάτια για τη βασιλεία του ουρανού είναι μέσα σου, κρυμμένα στα βάθη της καρδιάς σου. Ξεφορτώσου τις αμαρτίες σου και τότε θα βρεις μέσα σου τις σκάλες που θα σου επιτρέψουν να ανέβεις πιο ψηλά.
Ο ουράνιος θάλαμος, για τον οποίο μιλάει ό άγιος του Θεού, είναι ή ίδια ή αιώνια ζωή. Ή αιώνια ζωή ονομάζεται και βασιλεία των ουρανών, βασιλεία του Θεού ή απλούστατα Χριστός. Στο τέλος αιώνια ζωή σημαίνει ζωή «εν Χριστώ Ιησού».
Α Ν θέλει ό κηπουρός νά'χει μια πλούσια συγκομιδή, πρέπει να δουλεύει συνεχώς· να βοτανίζει, να ποτίζει, να σκάβει. Αλλιώς, ότι φύτεψε απειλείται από πολλούς κινδύνους και είναι δυνατό να μη μαζέψει στο τέλος τίποτε. Ποτέ δεν πρέπει να σταματήσει τη δουλειά. Αντίθετα έχει χρέος ό κηπουρός νά'ναι άγρυπνος και έτοιμος και για κάθε απρόοπτο. Τελικά όμως ή συγκομιδή θα εξαρτηθεί από τις καιρικές συνθήκες πού ό Θεός θα ρυθμίσει.
Ο κήπος πού έχουμε χρέος να φροντίζουμε γι' αυτόν και ν' αγρυπνούμε επάνω του διαρκώς είναι ή ίδια ή ψυχή μας. Ή συγκομιδή είναι ή αιώνια ζωή.
Η αιώνια ζωή είναι αιώνια, γιατί είναι έξω από χρόνο και τόπο και εξωτερικές περιστάσεις. Αιώνια ζωή σημαίνει ζωή αληθινής ελευθερίας, σημαίνει ζωή γεμάτη φως, αγάπη και καλοσύνη. Ή ζωή αυτή δεν περιορίζεται από κανενός είδους όρια και για αυτό προχωρεί και εκτείνεται προς τα εμπρός χωρίς τελειωμό, χωρίς τέρμα. Είναι μια πνευματική ζωή σε μια πνευματική περιοχή. Είναι μια ατέλειωτη κατάσταση. Ή αιώνια ζωή αρχίζει από εδώ, από τούτη τη γη, αλλά δεν έχει τέλος. Καμιά γήινη δύναμη δεν μπορεί να νικήσει τη ζωή αυτή και να την κάνει να πάψει να υπάρχει. Την αιώνια ζωή όμως πρέπει να την αναζητήσουμε όχι έξω από μας και γύρω μας, άλλα μέσα μας, στα βάθη της καρδιάς μας.
ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΕ τον εαυτό σου, λέει ό άγιος Ισαάκ ό Σύρος, και ό εχθρός φεύγει τόσο γρήγορα όσο εσύ πλησιάζεις. Εγκαθίδρυσε μέσα σου την ειρήνη και ό ουρανός και ή γη θα συνάψουν φιλία μαζί σου. Προσπάθησε με μια συνεχή επίδοση στην πνευματική ζωή να μπεις στον εσώτατο θάλαμο της καρδιάς σου και τότε θα μπορέσεις να ανακαλύψεις τον ουράνιο θάλαμο. Γιατί και οι δύο είναι το ίδιο πράγμα. Μόλις μπεις στον ένα βρίσκεσαι και στους δυο. Τα σκαλοπάτια για τη βασιλεία του ουρανού είναι μέσα σου, κρυμμένα στα βάθη της καρδιάς σου. Ξεφορτώσου τις αμαρτίες σου και τότε θα βρεις μέσα σου τις σκάλες που θα σου επιτρέψουν να ανέβεις πιο ψηλά.
Ο ουράνιος θάλαμος, για τον οποίο μιλάει ό άγιος του Θεού, είναι ή ίδια ή αιώνια ζωή. Ή αιώνια ζωή ονομάζεται και βασιλεία των ουρανών, βασιλεία του Θεού ή απλούστατα Χριστός. Στο τέλος αιώνια ζωή σημαίνει ζωή «εν Χριστώ Ιησού».
Δευτέρα 20 Απριλίου 2015
Δείτε τι πρέπει να απαντάμε όταν κάποιος μας λέει ότι δεν υπάρχει Θεός
Άν δέν υπάρχει ο Ζών κι ο Παντοδύναμος Θεός κι άν δέν είναι ισχυρότερος από τό θάνατο, τότε ο θάνατος είναι ο μοναδικός κυρίαρχος. Καί η κάθε ζωντανή ύπαρξη δέν είναι παρά ένα κλωτσοσκούφι τού θανάτου. Ένα ποντικάκι στό στόμα τής γάτας.
Μία φορά, αντικρούοντας τόν, τού είπες: “Ο Θεός υπάρχει. Γιά σένα δέν υπάρχει”. Καί δέν έσφαλες. Γιατί εκείνοι πού αποκόπτονται από τόν Αιώνιο καί Ζωοδότη Κύριο εδώ στήν γή, αποκόπτονται από τή ζωή τήν πραγματική. Καί έτσι ούτε εδώ, ούτε στήν άλλη ζωή θά γευθούν τό μεγαλείο του Θεού καί τής πλάσης Του. Καί καλύτερα νά μήν είχαμε γεννηθεί, παρά νά είμαστε αποκομμένοι από τόν Θεό.
Άν ήμουν στή θέση σου , θα του έλεγα τα εξής:
* Κάνεις λάθος, φίλε μου! Ορθότερο θα ήταν, αν έλεγες: «Εγώ δεν έχω Θεό». Διότι το βλέπεις, ότι υπάρχουν τόσοι άνθρωποι γύρω σου, που έχουν Θεό και γι’ αυτό διακηρύττουν ότι υπάρχει Θεός.
Λοιπόν, μη λες: «Δεν υπάρχει Θεός»! Περιορίσου να λες: «Εγώ δεν έχω Θεό»!
* Κάνεις λάθος! Μιλάς σαν τον άρρωστο, που λέει ότι δεν υπάρχει πουθενά υγεία!
* Κάνεις λάθος! Μοιάζεις με τον τυφλό που λέει:
«Δεν υπάρχει φως στον κόσμο». Όμως φως υπάρχει. Και είναι διάχυτο παντού.
Αυτός ο δυστυχής δεν έχει το φως του.
Και θα μιλούσε σωστά αν έλεγε: «Εγώ δεν έχω μάτια και δεν βλέπω φως».
* Κάνεις λάθος! Μιλάς σαν το ζητιάνο, που λέει: «Δεν υπάρχει χρυσάφι στή γη». Μα χρυσάφι ὑπάρχει! Και επάνω στή γη! Καί μέσα στή γη! Αυτός δεν έχει χρυσάφι! Το σωστό θα ήταν να έλεγε: «Εγώ δεν έχω χρυσό»!
* Κάνεις λάθος! Μοιάζεις με τον παλιάνθρωπο που λέει: «Δεν υπάρχει καλωσύνη στόν κόσμο». Ενώ θα έπρεπε να πει: «Εγώ δεν έχω ίχνος καλοσύνης μέσα μου».
Αυτό να του πεις κι εσύ:
Συνάδελφε, κάνεις λάθος! Λάθος διακηρύττεις ότι δεν υπάρχει Θεός! Γιατί, όταν κάτι δεν το έχεις εσύ και δεν το γνωρίζεις εσύ, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει πουθενά κι ότι δεν το έχει κανείς!
Ποιός σου έδωσε το δικαίωμα να μιλάς εκ μέρους όλου του κόσμου; Ποιός σου έδωσε την άδεια να διακηρύττεις,ότι την δική σου αρρώστια την έχουν όλοι; Ότι όλοι έχουν την δική σου πλάνη;
Φωνάζεις ότι δεν υπάρχει Θεός! Το διακηρύττεις σέ όλον τεν κόσμο! Πολεμάς την αλήθεια!
Εκείνοι που δεν θέλουν να ζουν με τον Θεό είναι ελάχιστοι. Αλλά και γι’ αυτούς ο Θεός υπάρχει! Τους περιμένει. Μέχρι την τελευταία πνοή σ’ αυτή τη γη!
Και μόνο αν δεν φροντίσουν να μετανοήσουν, έστω στην τελευταία τους στιγμή, μόνο τότε ο Θεός στην άλλη ζωή θα πάψει να υπάρχει γι’ αυτούς.
Και θα τους διαγράψει από το βιβλίο της ζωής.
Γι’ αυτό πές του, σε παρακαλώ φίλε μου.
Γιά το καλό της ψυχῆς σου. Για τα επουράνια αγαθά. Για τα δάκρυα που έχυσε ὁ Χριστός και τις πληγές πού δέχθηκε γιά όλους μας. Άλλαξε μυαλό! Μετανόησε!
Διορθώσου! Καί γύρισε στην Εκκλησία μας!
Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς
Aπό το βιβλίο «Δρόμος χωρίς Θεό δεν αντέχεται»
«Έφυγε» ο χορευτής που έγινε μοναχός!
Μόνος και ξεχασμένος από όλους στο ησυχαστήριό του στην Πάτμο «έφυγε» σε ηλικία 88 ετών ο διεθνής Έλληνας χορευτής και μάνατζερ καλλιτεχνών Νίκος Καραδημητρίου, γνωστός ως Νίκολσον. Το άψυχο κορμί του βρήκε η καθαρίστρια αρκετές μέρες μετά τον θάνατό του.
Σύμφωνα με δημοσίευμα πιθανολογείται ότι πέθανε τα Χριστούγεννα περιτριγυρισμένος από τα πιστά του κατοικίδια, που ήταν και η μοναδική του συντροφιά στο ησυχαστήριο του στο νησί της Αποκάλυψης.
«Τον βρήκε πεθαμένο η καθαρίστρια του ησυχαστηρίου τα Χριστούγεννα. Το κορμάκι του κρεμόταν μισό στο πάτωμα και μισό στο κρεβάτι. Εδώ και χρόνια τού είχαν κόψει το ένα πόδι λόγω σακαχάρου.» είπε σε καθημερινή εφημερίδα η πολαγαπημένη του φίλη και παλιά ντίβα του χορού Άννυ Φραγκούλη.
«Είχε ταλαιπωρηθεί πολύ με το πόδι του και τις εξετάσεις. Η καρδιά του δεν άντεξε και τον πρόδωσε» ανέφερε στην εφημερίδα μοναχός από το μοναστήρι της Αποκάλυψης του Ιωάννη.
Όπως είναι γνωστό ο Νίκος Καραδημητρίου είχε μονάσει στο ησυχαστήριό του στο Ιερό Κάθισμα μεταμορφώσεως του Σωτήρος, στην περιοχή καλαμωτή της Πάτμου. Στο παρελθόν είχε λάμψει ακόμα και σε διεθνείς παραγωγές, όπως στη θρυλική ταινία «Αντώνιος και Κλεοπάτρα».
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)